Tham gia BHXH tự nguyện hưởng lợi khi về già

Ông Nguyễn Trí Đại.

Vì sao chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện đến nay vẫn chưa thực sự được người dân hưởng ứng, thưa ông?

Ông Nguyễn Trí Đại: Theo báo cáo, số người tham gia BHXH tự nguyện đến 31/3/2017, toàn quốc có trên 204 nghìn người, tăng 9.000 người so với cùng kỳ năm 2016. Đây là con số rất khiêm tốn so với tiềm năng. Nguyên nhân có nhiều. Nhưng nguyên nhân cơ bản là tâm lý của người dân khi tham gia loại hình BHXH này.

Về tỷ lệ đóng, đương nhiên người tham gia BHXH tự nguyện phải đóng tương đối cao (22%), còn người hiện đang lao động và đóng BHXH bắt buộc là đóng 26% nhưng trong đó người lao động chỉ đóng 8%. Thứ hai, thời gian đóng BHXH tự nguyện còn dài nên người dân chưa yên tâm.

Báo cáo của BHXH cho biết hiện rất ít người lao động tự do, lao động trong khu vực phi chính thức... tham gia loại hình này. Vậy theo ông khó khăn là gì?

- Do chính sách mới, thực hiện từ 2008, công tác tuyên truyền đã triển khai nhưng chưa hiệu quả. Người dân cũng chưa nắm được sự thay đổi trong chính sách BHXH tự nguyện trong giai đoạn hiện nay. Chính vì vậy, thời gian tới chúng tôi tập trung tuyên truyền, đặc biệt là quyền lợi của người tham gia. Có ý kiến nói rằng, số tiền đóng tham gia BHXH tự nguyện không lãi bằng gửi ngân hàng. Thực ra thì việc đóng này hưởng lợi hơn rất nhiều. Vì khi thực hiện tham gia BHXH tự nguyện thì số tiền không phải ở mức cao, quyền lợi của người tham gia được Nhà nước bảo đảm, hàng năm có việc điều chỉnh mức đóng theo trượt giá. Rõ ràng, đây là điều kiện khi người dân tham gia BHXH tự nguyện yên tâm trong việc tiền của mình được sử dụng.

Quỹ BHXH mang tính san sẻ chứ không phải kinh doanh giống như các loại hình bảo hiểm khác. BHXH tự nguyện sẽ giúp bảo đảm cho cuộc sống của người lao động khi về già, đặc biệt là những người có thu nhập bấp bênh.

Được biết mới đây, Hội Nông dân đề xuất nhà nước hỗ trợ 40-50% mức đóng BHXH tự nguyện cho đối tượng nông, lâm, ngư nghiệp… để thu hút nhiều người tham gia. Ý kiến của ông như thế nào?

Theo tôi, việc Nhà nước hỗ trợ người dân tham gia BHXH tự nguyện cần kiến nghị với Chính phủ, Quốc hội để tăng mức hỗ trợ cho người dân. Nếu Nhà nước hỗ trợ được từ 40-50% cho người tham gia BHXH tự nguyện thì người dân sẽ tham gia nhiều hơn.

Tới đây BHXH Việt Nam có giải pháp gì nhằm thu hút người dân?

- Việc tham gia bảo hiểm ở các loại hình khác thì mức đóng một năm rất cao, có trường hợp đóng trên 100 triệu. Nhưng vì sao người ta lại tham gia đông như vậy? Còn BHXH tự nguyện lại ít người tham gia? Tôi cho rằng công tác tuyên truyền, vận động đến người dân vẫn còn hạn chế. Do đó BHXH đã mở rộng về các địa bàn, đặc biệt là các đại lý. Trước đây, đại lý tập trung ở các xã, phường, bưu điện. Qua Quyết định 1599 của BHXH Việt Nam về việc tổ chức mạng lưới đại lý thì các tổ chức này sẽ được mở rộng ra các tổ chức như thanh niên, phụ nữ, trạm y tế, các tổ chức có đủ điều kiện làm đại lý thu.

Xin chân thành cảm ơn ông!