Xe buýt tụt dốc

Tình trạng tụt dốc sản lượng, năng lực vận tải của hệ thống xe buýt ở TP HCM là điều đã được dự báo. Trong khi các doanh nghiệp vận tải tư nhân không được trợ cấp ngân sách lại ngày càng lớn mạnh, phát triển thì nhiều tuyến xe buýt dù được “nuôi” nhưng vẫn cứ lần lượt phá sản vì không có người sử dụng.

Sự kiện 3 tuyến xe buýt có trợ giá ở TP HCM buộc ngưng hoạt động gần đây khiến nhiều người giật mình bởi hệ thống xe buýt có trợ giá đang ngày càng teo tóp một cách đáng báo động. Không những không đáp ứng kỳ vọng trở thành phương tiện giao thông chủ lực của người dân, xe buýt hiện nay đang trở thành gánh nặng thực sự cho chính quyền, người dân thành phố. Xe buýt là lựa chọn gần như cuối cùng so với các phương tiện giao thông cá nhân công cộng khác.

Với số tiền trợ cấp bằng 5% ngân sách chi cho tất cả các ngành nghề khác, xe buýt từng được kỳ vọng sẽ giúp giảm ùn tắc giao thông, là phương tiện để công nhân, sinh viên, học sinh, công chức… sử dụng. Tuy nhiên, hầu hết các mục tiêu kể trên đều chưa như mong đợi. Những đối tượng thực sự cần di chuyển bằng phương tiện giao thông giá rẻ như học sinh, công nhân sử dụng xe buýt với số lương không lớn.

Còn với các doanh nghiệp xe tư nhân thay thế, dù không nhận được đồng tiền trợ cấp nào từ ngân sách nhưng vẫn hoạt động có hiệu quả.

Theo một chuyên gia giao thông, hệ thống xe buýt ở TP HCM đã mất dần gần hết những khả năng của một doanh nghiệp vận tải thông thường là tính cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu khách hàng hay duy trì chất lượng sản phẩm. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên và việc thay đổi là không hề dễ dàng. Thậm chí một doanh nghiệp vận tải đầu tư xe buýt hoạt động trợ giá cho biết, dù được ngân sách rót tiền nhưng doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn bởi cơ chế trợ giá, thời gian giải ngân cho tới doanh số hoạt động…

Nhiều ý kiến cũng cho rằng, dù ngành giao thông có nhiều nỗ lực trong việc thu hút người dân sử dụng xe buýt, tuy nhiên với nhiều khó khăn khách quan và chủ quan như thiếu cơ sở hạ tầng, bố trí chưa hợp lý, không thuận lợi cho việc sắp xếp các tuyến xe buýt kết nối… khiến mục tiêu này chưa được như kỳ vọng.