Nhiều người nước ngoài vẫn chưa mua được nhà

Người nước ngoài khó mua nhà ở vì còn vướng trong quy định.

Từ ngày 1/7, Luật Nhà ở năm 2014 chính thức có hiệu lực, trong đó quy định cho phép người nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam. Ngoài ra, nếu cá nhân người nước ngoài kết hôn với công dân Việt Nam hoặc kết hôn với người Việt Nam ở nước ngoài sẽ được sở hữu nhà ở lâu dài. Quy định mới về nhà ở cho người nước ngoài được đánh giá là sự cải cách mới, phần nào đó tạo điều kiện cho thị trường BĐS phát triển hơn.

Chính sách là vậy, còn khi áp dụng vào thực tiễn thì không đơn giản. Theo HOREA, với một lượng lớn người nước ngoài đang làm việc ở TP HCM thì nhu cầu thuê, mua nhà ở là rất lớn. Nếu đối tượng này được sở hữu nhà ở thì thị trường BĐS tại một số tỉnh - thành sẽ hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, nhiều Việt kiều và người nước ngoài đặt câu hỏi, đến thời điểm này có bao nhiêu người nước ngoài mua được nhà ở Việt Nam?

Nói về một số nguyên nhân mà người nước ngoài chưa mặn mà với nhà ở tại Việt Nam đại diện HOREA cho rằng, thời hạn sở hữu nhà đối với người nước ngoài là 50 năm nên gia hạn thêm ít nhất 20 năm nữa.

Bên cạnh đó, Luật Nhà ở quy định trường hợp bán cho tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà tại Việt Nam thì bên mua chỉ được sở hữu nhà ở trong thời hạn còn lại. Khi hết thời hạn sở hữu còn lại mà chủ sở hữu có nhu cầu gia hạn thêm thì được Nhà nước gia hạn. Song theo Hiệp hội, quy định này chưa hợp lý, nên cho phép bên mua cũng được sở hữu nhà trong thời hạn tối đa không quá 50 năm, sau khi hết thời hạn này chủ sở hữu có nhu cầu gia hạn thêm Nhà nước sẽ gia hạn.

Không chỉ là quy định về niên hạn sử dụng nhà ở, quy định thủ tục xác định quốc tịch cũng có phần nhiêu khê. Ông Trương Anh Tú, Giám đốc Kinh doanh Tiếp thị của Công ty Sacomreal thắc mắc: “Nếu gặp các đối tượng khách hàng là người nước ngoài thì loại visa dài hạn hay ngắn hạn được mua nhà hay chỉ cần quá cảnh cũng được mua nhà ở?”.

Trả lời vấn đề này ông Huỳnh Vũ Quốc Phương, Phó vụ trưởng Vụ Kinh tế ngành, Văn phòng Chính phủ khẳng định, theo quy định, người nước ngoài chỉ cần nhập cảnh một ngày ở Việt Nam cũng có thể mua nhà. Nhưng riêng đối với người gốc Việt Nam thì phải có hộ chiếu nước ngoài và các giấy tờ xác nhận là người gốc Việt Nam.

Liên quan đến việc xác định quốc tịch cho Việt kiều nhiều ý kiến cho rằng, chỉ giấy thông hành của nước sở tại ghi rõ quốc tịch là có thể chứng minh được chứ không cần các giấy tờ khác. HOREA nhận định, ở nhiều nước như Hoa Kỳ thì giấy thông hành ghi rõ quốc tịch Hoa Kỳ và ghi rõ nơi sinh. Ví dụ, người quốc tịch Hoa Kỳ sinh ở Việt Nam thì được ghi là “nơi sinh: Việt Nam”.

Đây cũng là nguồn thông tin chính thống, đáng tin cậy của quốc gia sở tại công nhận nơi sinh của người quốc tịch Mỹ cho cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam.

Nhìn nhận từ thực tế khi áp dụng quy định người nước ngoài được sở hữu nhà ở, một doanh nhân người Nhật Bản cho biết, cộng đồng người Nhật rất muốn mua nhà tại Việt Nam để sinh sống và làm việc lâu dài. Tuy nhiên, nghị định có hạn chế nhiều.

Cụ thể trong một tòa nhà chỉ cho người nước ngoài mua khoảng 30%, như vậy khá bất hợp lý. Nếu được thì nên nâng tỷ lệ sở hữu này lên từ 40 - 50%. Song song đó, các nhà làm luật của Việt Nam cần đơn giản hóa thủ tục hơn nữa nhằm để người nước ngoài có thể sở hữu nhà ở tại Việt Nam.

Thanh Giang