Phim gia đình lên ngôi

Cảnh phim “Hôn nhân trong ngõ hẹp”.

Nguyên nhân từ đâu phim truyện truyền hình về chủ đề gia đình lại nở rộ như thế? Dẫu chưa có nhà làm phim nào thừa nhận, nhưng có thể nói, sau một loạt phim truyện về gia đình của nước ngoài được phát sóng gần đây đã tạo cảm hứng sáng tạo cho các nhà làm phim Việt. Dù có chung đề tài là cuộc sống gia đình, nhưng mỗi nước làm phim với một phong cách khác nhau: Hàn Quốc thì lãng mạn nhẹ nhàng; Trung Quốc sâu sắc, rắc rối; Ấn Độ thì lê thê dài và đôi khi bị loãng; Philippines bình dị và Thái Lan đi sâu khai thác xung đột về quyền lợi gia tộc…

Dòng phim gia đình ở Việt Nam mới manh nha nhưng nhìn cung có lẽ là nghiêng theo hướng Hàn Quốc, đi sâu vào chuyện tình cảm và các mối quan hệ của các thành viên trong gia đình. Nhiều bộ phim Việt về gia đình được chiếu gần đây “Mưa bóng mây”, “Máy bay ký sự”,” Nhà chung”... là chuyện tình yêu và hôn nhân, chuyện mẹ chồng nàng dâu, chuyện ngoại tình, chuyện làm ăn… giữa các thành viên trong gia đình.

Cần phải nói rằng, đề tài về hôn nhân gia đình, chuyện mẹ chồng nàng dâu, ngoại tình... không phải là mới và luôn được các nhà làm phim quan tâm. Nhưng, trước khi có làn sóng phim gia đình của nước ngoài, ở ta chưa có dòng phim chuyên về gia đình, dòng phim khai thác các mối quan hệ trong gia đình. Xem một số phim gia đình do Việt Nam làm, sau một số phim của thuở ban đầu còn non tay, gần đây dòng phim này đã có chất lượng khá hơn.

Gần đây bộ phim “Hôn nhân trong ngõ hẹp” đang chiếu trên VTV1 đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ khán giả. Hầu hết các câu chuyện trong phim gia đình có nội dung gần gũi với công chúng, khai thác xung đột tâm lý nhân vật gần với đời thật khiến bộ phim trở nên thân thiết với đại đa số khán giả. Bên cạnh đó với diễn viên trẻ đẹp, cảnh quay được đầu tư chăm chút về mặt hình ành và hiệu ứng… đã từng bước chinh phục khán giả và dần tạo phong cách cho dòng phim gia đình của Việt Nam.

Điều gì khiến dòng phim này được sản xuất nhiều? Theo một số nhà sản xuất, hiện dòng phim này rất được khán giả, nhất là những khan giả lớn tuổi, có thời gian rỗi, ưa thích và tìm xem. Hiện nay, nhiều kênh truyền hình đều phát sóng dòng phim này. Theo đó, doanh thu quảng cáo trong thời lượng phát sóng phim này cũng cao. Ngoài ra, do nội dung chỉ khai thác câu chuyện trong gia đình nên phần lớn cảnh quay là nội cảnh, thông thường là ở trong nhà, trong quán sá, công sở… vì thế chi phí sản xuất thấp, nhà đầu tư dễ có lãi. Đó cũng là một yếu tố để các nhà làm phim hào hứng với dòng phim này.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt sáng, dòng phim này cũng còn những băn khoăn. Nếu để ý theo dõi, sẽ thấy khá nhiều bộ phim gia đình của ta khai thác sâu chuyện ngoại tình. Chẳng hạn, bộ phim “Mưa bóng mây” của đạo diễn Trọng Trinh ban đầu có tên là “Ngoại tình”, nhưng sau đó cái tên quá trực diện này đã được đạo diễn thay đổi bằng ý nghĩa ẩn dụ. Song nội dung trong phim thì không đổi, gia đình của ba nhân vật nữ, mỗi người một hoàn cảnh riêng, nhưng “con đường” mà các cặp đôi ứng phó với nó đều dẫn đến... ngoại tình.

Bộ phim “Sóng ngầm” nói tới bi kịch của đôi vợ chồng Hà Nội truyền thống; một số nhân vật trong phim này bị cám dỗ bởi những tình cảm bên ngoài khiến gia đình rơi vào bi kịch. “Hôn nhân trong ngõ hẹp” cũng đề cập đến chuyện ngoại tình. Nhân vật Khang có vợ xinh đẹp, ngoan ngoãn nhưng vẫn “đi lại” với nữ đồng nghiệp; nhân vật Danh chán nản vì cảnh ở rể nên quan hệ ngoài luồng với một phụ nữ.

Đi kèm chuyện ngoại tình là những cảnh nóng, cảnh nhạy cảm. Truyền hình phát rộng rãi, công khai cho số đông, không chọn lựa và phân chia khán giả theo độ tuổi như phim điện ảnh chiếu rạp được. Do vậy, những hiệu ứng tiêu cực dễ nảy sinh cho những khán giả nhỏ tuổi khi buộc xem những cảnh nóng trên phim. Vả chăng, những câu chuyện về gia đình Việt Nam thời nay không lẽ chỉ có bấy nhiêu chuyện để làm phim? Vì sao những nét đẹp, phong tục hay đạo đức trong gia đình Việt, như: đức hy sinh, tính nhân ái bao dung, sự cần cù chăm chỉ… không được khai thác để đưa lên màn ảnh?

Nguyễn Thịnh