Lạm phát 9 tháng thấp nhất trong vòng 10 năm: Tạo đà kích cầu

CPI thấp tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư tăng cường sản xuất.

Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm, CPI tăng thấp có nguyên nhân quan trọng là giá xăng dầu giảm rất mạnh, làm chi phí đầu vào giảm, đây là điểm sáng để thúc đẩy tăng trưởng.

Ổn định kinh tế vĩ mô

Với mức giảm 0,21%, tính ra CPI bình quân 9 tháng đầu năm 2015 so với cùng kỳ năm trước chỉ tăng 0,74%. Bà Vũ Thị Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá cho biết, trong 10 năm gần đây, lần đầu tiên CPI tháng 9 giảm so với tháng trước; CPI tháng 9 năm 2015 so với tháng 12 cũng tăng thấp nhất và tăng dưới 1%. Tháng 9, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính, có 7 nhóm tăng. Nhóm giáo dục tăng cao nhất 1,24%; tiếp đến là nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,1%...

Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm cho biết: Hiện lạm phát chung thấp hơn lạm phát cơ bản, điều này không phải do tổng cầu giảm mà hoàn toàn do yếu tố chi phí đẩy giảm. Đó là giá hàng hóa năng lượng và thực phẩm giảm, biến động của lạm phát chung phụ thuộc vào diễn biến giá các mặt hàng năng lượng, lương thực, thực phẩm, các mặt hàng Nhà nước quản lý chứ không xuất phát từ lạm phát cơ bản. Chính sách tiền tệ được điều hành theo lạm phát cơ bản và lạm phát cơ bản ở mức 2%-3% như hiện nay là mức cân bằng, giúp ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế bền vững.

Sau 9 tháng CPI chỉ tăng 0,4% so với cuối năm 2014, cách quá xa mục tiêu điều hành lạm phát 5% trong năm nay. Và nhiều nghi ngại đặt ra về một tương lai thiểu phát xuất hiện?

Ông Nguyễn Bích Lâm phân tích: CPI tăng thấp có nguyên nhân quan trọng là giá xăng dầu giảm rất mạnh, làm chi phí đầu vào giảm, đây là yếu tố tốt để đẩy tăng trưởng. Chưa kể, tổng cầu toàn nền kinh tế tăng trưởng tốt, tổng mức bán lẻ 9 tháng tăng trên 9% so với 9 tháng năm trước, trong khi đó cùng kỳ năm 2014 chỉ tăng 6,22%. Điều này cho thấy, tiêu dùng vẫn trong xu hướng tăng.

Bày tỏ quan điểm về lạm phát thấp của Việt Nam trong năm nay, ông Eric Sidgwick - Giám đốc quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) nhận định: Nguyên nhân chủ yếu do giá cả hàng hóa giảm, nhất là giá dầu và chi phí sản xuất kinh doanh đi xuống. Tuy nhiên, với việc tăng trưởng tín dụng và chi tiêu tiêu dùng đang tăng, lạm phát trong những tháng cuối năm có thể tăng lên, tạo áp lực cho lạm phát năm 2016. Việt Nam không phải lo ngại về giảm phát, chúng ta còn xa mới đến tình trạng này.

Lạm phát thấp, hàng hóa bình ổn.

Tạo điều kiện cho người đầu tư

Theo tính toán từ Tổng cục Thống kê, các lần giảm giá xăng dầu liên tiếp trong thời gian quan đã CPI giảm 0,62% trong 9 tháng, giá gas làm CPI giảm 0,3%. Chỉ riêng hai mặt hàng gas, xăng dầu đã làm CPI giảm 0,9%; chưa kể giá nhiều mặt hàng, gạo xuất khẩu giảm, nguồn cung dồi dào…

Qua báo cáo trên thế giới với trên 50 nền kinh tế, gồm cả các nước phát triển, đang phát triển, thì giữa lạm phát và tăng trưởng không tỷ lệ thuận cũng không tỷ lệ nghịch. Nhưng mô hình kinh tế lượng chỉ ra, tại châu Á, châu Phi lạm phát 2 con số khoảng 11-12% là hợp lý. Còn riêng ở Việt Nam khi lạm phát ngưỡng 5-8%, tạo điều kiện cho kinh tế phát triển.

Cập nhật số liệu mới nhất từ hai đầu tàu kinh tế thành phố Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, cho thấy tăng trưởng kinh tế tốt. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trên địa bàn thành phố 9 tháng ước đạt 649.499 tỷ đồng, tăng 9,1% so cùng kỳ, cao hơn mức tăng của 3 năm liên tiếp gần đây. Trong đó, khu vực dịch vụ chiếm tỷ trọng 59,7% trong GDP, tăng 10,3%, khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm tỷ trọng 39,3%, tăng 7,5% và khu vực nông nghiệp chiếm tỷ trọng 1%, tăng 5,9%.

Còn tại Thủ đô Hà Nội, GDP 9 tháng năm 2015 tăng 8,3% so cùng kỳ năm trước, cao hơn so với mức tăng của cùng kỳ năm 2013 và 2014 (năm 2013 tăng 7,88%, năm 2014 tăng 7,9%). Trong đó, giá trị tăng thêm ngành nông - lâm - thuỷ sản tăng 2% so cùng kỳ năm trước (đóng góp 0,1% vào mức tăng chung). Giá trị tăng thêm ngành công nghiệp - xây dựng tăng 8,2% so cùng kỳ năm trước (đóng góp 3,5% vào mức tăng chung

Khi CPI tăng thấp, đây là điều kiện tốt để ngân hàng thực hiện chính sách thặng dư. Đây có phải điều kiện tốt giảm lãi suất cho vay, tạo điều kiện cho doanh nghiệp? Ông Nguyễn Bích Lâm trả lời: Chính sách tiền tệ hay hạ lãi suất ngoài yếu tố CPI còn phụ thuộc vào các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, lượng cung tiền trong nền kinh tế, tín dụng, khả năng huy động. Nếu CPI quá thấp tạo điều kiện cho người dân đầu tư, nhưng ngược lại huy động không tốt thì Ngân hàng Nhà nước buộc tăng lãi suất để huy động vốn. Lạm pháp hay những yếu tố khác chỉ là điều kiện căn cứ để cho NHNN có chính sách phù hợp

Về CPI tháng 10, Tổng cục Thống kê dự báo: CPI tháng 10 giảm nhẹ do một số yếu tố như nguồn cung lương thực, thực phẩm dồi dào nên giá các mặt hàng này có xu hướng giảm đây là nguyên nhân chính góp phần làm cho chỉ số giá tiêu dùng tháng 10 năm 2015 giảm nhẹ.

Bên cạnh đó, mặc dù giá xăng dầu được điều chỉnh tăng vào ngày 18/9, nhưng do còn ảnh hưởng của đợt giảm giá xăng dầu của ngày 3/9/2015 và theo chu kỳ tính chỉ số CPI nên giá xăng dầu trong tháng 10 gần như không thay đổi giữ cho CPI chung ổn định. Ngoài ra giá các mặt hàng khác trong tháng 10 ổn định.

Thúy Hằng Ảnh: Hoàng Long