Nobel Kinh tế 2015: Nghiên cứu về lựa chọn tiêu dùng
Giải Nobel kinh tế, tên chính thức là Giải thưởng của Ngân hàng Thụy Điển cho khoa học kinh tế để tưởng nhớ Alfred Nobel, năm 2015 đã chính thức thuộc về nhà kinh tế học người Anh Angus Deaton.
Nhà kinh tế học Angus Deaton. (Nguồn: Finanzas).
Angus Deaton, 69 tuổi, sinh ra tại Scotland và được mệnh danh là giáo sư Dwight D Eisenhower về kinh tế đối ngoại tại Trường Đại học Princeton. Ông sẽ được nhận giải thưởng trị giá 8 triệu Crown (960.000 USD) tại Oslo vào ngày 10/12 tới.
Để tạo nên một chính sách kinh tế có khả năng thúc đẩy phúc lợi xã hội và giảm nghèo, chúng ta cần phải hiểu rõ về các lựa chọn tiêu dùng. Và hơn ai hết, Angus Deaton đã đưa ra nghiên cứu giúp nhiều người hiểu rõ được những sự lựa chọn đó. Bằng cách liên kết những lựa chọn của cá nhân và kết quả tổng hợp từ đó, nghiên cứu của ông đã làm thay đổi các lĩnh vực kinh tế vi mô, kinh tế vĩ mô và kinh tế phát triển.
Công trình nghiên cứu đã giúp nhà kinh tế học Angus Deaton giành giải Nobel Kinh tế 2015 xoay quanh việc lý giải 3 câu hỏi chính.
Thứ nhất là người tiêu dùng dùng tiền của họ để mua các loại hàng hóa khác nhau như thế nào? Việc trả lời câu hỏi này không chỉ cần thiết để lý giải và dự đoán được xu hướng tiêu dùng, mà còn quan trọng trong việc cân nhắc tiến trình cải cách chính sách, ví dụ như thay đổi về thuế tiêu dùng, ảnh hưởng đến phúc lợi xã hội của các nhóm người khác nhau. Trong nghiên cứu đầu tiên của ông hồi những năm 1980, Deaton đã phát triển một Hệ thống Cầu gần như Lý tưởng - cách thức linh hoạt, mà lại dễ dàng, để ước tính lượng cầu của mỗi loại hàng hóa dựa trên giá trị của tất cả loại hàng hóa và trên thu nhập cá nhân.
Câu hỏi thứ hai là có bao nhiêu thu nhập của xã hội được chi tiêu và bao nhiêu được tiết kiệm? Để giải thích về sự hình thành nguồn vốn và độ lớn của các chu kỳ kinh tế, người ta cần hiểu được tác động lẫn nhau giữa thu nhập và tiêu thụ trong một khoảng thời gian. Nghiên cứu của Deaton đã giúp người ta hiểu được sự quan trọng của việc phân tích dữ liệu cá nhân đối với các dữ liệu kinh tế tổng quan.
Câu hỏi cuối cùng là làm sao để đo lường và phân tích tốt nhất phúc lợi xã hội và nghèo đói? Trong một nghiên cứu mới đây nhất, Deaton đã đưa ra các biện pháp đáng tin cậy mà trong đó mức tiêu thụ của các hộ gia đình đơn lẻ có thể được sử dụng để tìm ra các cơ chế đằng sau sự phát triển kinh tế. Nghiên cứu này đã phát hiện ra những sai sót quan trọng khi người ta so sánh sự lan rộng của tình trạng nghèo đói dựa trên thời gian và địa điểm. Nhờ việc tập trung vào các nghiên cứu hộ gia đình mà Deaton đã giúp biến đổi kinh tế phát triển từ chỗ chỉ là một lý thuyết dựa trên dữ liệu tổng thể thành một lĩnh vực dựa trên những dữ liệu cá nhân chi tiết.
Trước đó, Giải Nobel Kinh tế 2014 được trao cho nhà kinh tế học Pháp Jean Tirole, giáo sư Trường Đại học Kinh tế Toulouse. Ông Tirole đã đóng góp những công trình nghiên cứu phân tích sức mạnh và khả năng điều chỉnh của thị trường.