1000 đồng/kg và nỗi buồn của người trồng dưa
Những ngày cận Tết, trái ngược với không khí mua bán tấp nập tại các siêu thị, chợ đầu mối, trung tâm thương mại…tại vùng trồng dưa hấu ven sông La Ngà, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận người dân đang bước vào vụ thu hoạch dưa hấu với nặng trĩu nỗi buồn. Và tỉnh lộ 713 đoạn nằm giữa xã Mê Pu và thị trấn Võ Xu, huyện Đức Linh đang trở thành một bãi tập kết dưa hấu khổng lồ.
Nông dân thất thu do dưa mất giá.
Người nông dân ở Đức Linh như ngồi trên đống lửa. Cả năm mưa nắng vất vả, mùa thu hoạch cũng là những ngày cận Tết, ai cũng muốn có một khoản tiền vừa chi trả nợ đầu tư cây trồng vừa sắm Tết cho gia đình, vậy mà giá dưa rẻ như cho đang khiến họ điêu đứng.
Anh Hòa, chủ một ruộng dưa cho biết, mọi năm những ngày này đầu bờ thửa ruộng xôn xao thương lái tới mua dưa phục vụ cho thị trường Tết nguyên đán. Vậy mà năm nay, tính theo lịch ta giờ đã 14 Tết, hơn 20 tấn dưa vẫn chất đầy ngoài rẫy, chẳng thấy bóng thương lái đến hỏi mua. Nhiều nhà sốt ruột thu hoạch rồi chở từ cánh đồng ra bãi tập kết này, thế nhưng cũng chỉ toàn người bán đứng nhìn nhau.
Cũng theo lời anh Hòa, hiện đầu ra cho 20 tấn dưa phụ thuộc vào vài thương lái mua lẻ với mỗi lần vài trăm kg, giá từ 1.000 đến 1.200đồng/kg. “Trồng dưa ở đây đã bao năm nhưng chưa năm nào dưa khó bán như năm nay. Cứ bán kiểu như này thì năm nay cầm chắc là không có Tết rồi”, anh Hòa buồn rầu.
Cùng chung hoàn cảnh với anh Hòa, nhiều nông dân ở đây cho biết, để có được vụ dưa này họ đã phải vay ngân hàng để đầu tư. Trung bình chi phí cho 1 hecta dưa hấu ngót nghét 100 triệu đồng. Nếu được mùa thu hoạch khoảng 28-30 tấn dưa. Thế nhưng, với giá từ 1000-1500đồng/kg như hiện nay mỗi hộ trồng 1 hecta dưa lỗ khoảng 50 triệu đồng. Đấy là chưa tính đến những hộ phải thuê đất để trồng thì mức lỗ còn nặng hơn.
Theo lời ông Nguyễn Đức Binh, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Đức Linh trồng dưa hấu Tết là nghề truyền thống của nhiều hộ nông dân ven sông La Ngà, huyện Đức Linh. Năm nay toàn huyện trồng khoảng 200 hecta dưa hấu Tết, tổng sản lượng đạt khoảng 6.000 tấn, tăng hơn so với năm ngoái. Về nguyên nhân giá dưa hấu rẻ, ông Binh cho rằng vì không thể xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, trong khi đó, thị trường nội địa chỉ tiêu thụ với một số lượng rất nhỏ.
Trong năm 2015, câu chuyện được mùa mất giá đã diễn ra tại nhiều nơi, nhiều địa phương. Ai cũng ngỡ những ngày cận Tết nguyên đán này, câu chuyện buồn như vậy không còn lặp lại. Vậy mà một mùa dưa hấu đắng ở huyện Đức Linh lại tiếp tục diễn ra khiến câu chuyện đầu ra cho nông sản cứ nối dài chẳng biết bao giờ mới kết thúc. Và nói như GS. TS, nhà nông học Võ Tòng Xuân, rằng nếu nông dân cứ sản xuất, tiêu thụ theo kiểu manh mún, tự phát thì muôn đời sẽ luẩn quẩn trong câu chuyện được mùa, rớt giá.