Đánh vào dạ dày
Dư luận gần đây rất ủng hộ việc treo biển ghi rõ mức xử phạt vi phạm xả rác, bôi bẩn đường phố của quận Tân Phú (TP HCM). Việc này đã có tác dụng răn đe rất tích cực với những người thiếu ý thức, như kiểu giáo viên dạy học sinh không chỉ bằng lý thuyết mà bằng cả các công cụ hỗ trợ giảng dạy cụ thể, sinh động khiến học trò dễ nắm bắt bài giảng hơn.
Nói như vậy nghe có vẻ hài hước, song cách phổ biến, giáo dục pháp luật theo cách mà quận Tân Phú đang thực hiện cho hiệu quả khá khả quan. Gần tháng qua, thay vì chỉ treo biển cấm, quận Tân Phú đã cho treo banner ghi rõ số tiền phạt cho hành vi xả rác là các tờ rơi ra nơi công cộng.
Cụ thể, người nhận tờ rơi có hành vi vứt ra nơi công cộng sẽ bị phạt 100.000-200.000 đồng. Có lẽ biểm cấm đã khiến người ta biết sợ nên nhiều ngã ba, ngã tư ở TP HCM hầu như không còn tình trạng người đứng phát tờ rơi quảng cáo và người đi đường vứt tờ rơi đầy đường như trước nữa.
Không chỉ riêng việc xả rác ra đường phố là các tờ rơi, mà hành vi quảng cáo bằng cách dán, treo, vẽ... lên cột điện, cây xanh cũng đã có “giá” phạt cụ thể theo đúng quy định của pháp luật. Theo đó, người nào có hành vi treo, đặt, dán, vẽ quảng cáo các sản phẩm trên trụ điện, cột tín hiệu giao thông và cây xanh nơi công cộng sẽ bị phạt 1-2 triệu đồng. Phạt 10-20 triệu đồng đối với hành vi quảng cáo làm ảnh hưởng đến mỹ quan, trật tự an toàn giao thông, an toàn xã hội... (Khoản 1, Điều 51, Nghị định 158/2013 của Chính phủ).
Không chỉ “đánh trống bỏ dùi”, tức là chỉ treo biển ghi rõ số tiền phạt nhưng chẳng có ai, cơ quan, đơn vị nào thực thi chế tài, lực lượng CSGT, dân phòng luôn túc trực vào giờ cao điểm vừa để hướng dẫn, phân luồng giao thông, vừa nhắc nhở và xử phạt những người vứt tờ rơi bừa bãi ra đường, dán, treo, vẽ quảng cáo lên các cột điện, đèn tín hiệu giao thông và cây xanh.
Nhờ đó, những ngày qua, tại các ngã ba, ngã tư của quận Tân Phú đã sạch hẳn. Nếu như trước đây, ở một số nút đèn xanh, đèn đỏ ngày nào cũng có người phát tờ rơi như lớp học học tiếng Anh, khoan cắt bê tông, thông bể phốt... rồi người nhận xong vứt luôn ra đường thì nay không còn nữa.
Phổ biến và giáo dục pháp luật cũng có nhiều cách, song cái cách “đánh vào dạ dày” như quận Tân Phú đang làm khiến người dân tiếp cận nhanh hơn, dễ hơn và nhớ lâu hơn.