Đưa Luật Bảo hiểm xã hội vào đời sống

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền.

PV: Luật BHXH chính thức có hiệu lực từ ngày 1-1-2016 được kì vọng sẽ thiết lập được mạng lưới an sinh bền vững cho người dân. Vậy người dân sẽ được hưởng lợi gì khi Luật được triển khai, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: - Có thể khẳng định rằng Luật BHXH năm 2014 là một trong những đột phá về chính sách nhằm bảo vệ tốt hơn cho người dân, người lao động, đặc biệt là những người lao động yếu thế. Cụ thể, theo quy định người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng cũng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc và được thụ hưởng các chế độ BHXH. Quy định này sẽ bắt đầu được thực hiện từ ngày 01 tháng 01 năm 2018. Bên cạnh đó, một số quyền thụ hưởng chế độ BHXH của người lao động cũng được cải thiện như: Quy định mức hưởng trợ cấp ốm đau, thai sản một ngày được tính bằng mức trợ cấp theo tháng chia cho 24 ngày (hiện hành chia cho 26 ngày); Tăng mức trợ cấp ốm đau đối với người lao động mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày từ 45% lên 50% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm...

Thưa Bộ trưởng, BHXH và BHYT là hai chính sách quan trọng của hệ thống an sinh xã hội đã được Đảng và Nhà nước rất quan tâm. Vừa qua Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 05 về tăng cường thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Vậy để triển khai hiệu quả của Luật, ngành lao động sẽ có những giải pháp như thế nào?

- Đúng vậy, ngày 2 - 4 -2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 05/CT-TTg về tăng cường thực hiện chính sách BHXH và BHYT. Để triển khai Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, Bộ LĐTB&XH đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị các địa phương tiếp tục quan tâm, chỉ đạo triển khai có hiệu quả chính sách, pháp luật về BHXH hướng tới các mục tiêu đã đề ra tại Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22-11-2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020. Đặc biệt, Bộ đã yêu cầu các địa phương xây dựng chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm trình HĐND quyết định; xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Luật BHXH năm 2014; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giải thích về những quy định mới của Luật BHXH năm 2014; đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan triển khai nghiên cứu, xây dựng các văn bản quy định chi tiết và thi hành Luật BHXH để trình Chính phủ ban hành...

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Bộ luật Hình sự (sửa đổi), trong đó quy định tội danh trốn đóng BHXH có thể bị phạt ở mức cao nhất là 10 năm tù giam. Liệu đây có được xem là giải pháp hạn chế tình trạng nợ đọng BHXH không, thưa Bộ trưởng?

- Nợ đọng BHXH là một trong những vấn đề gây bức xúc nhất hiện nay bởi nó không chỉ gây thiệt hại về ngân sách nhà nước mà còn làm ảnh hưởng rất lớn tới quyền lợi của người lao động. Do đó Luật BHXH năm 2014 đã sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung nhằm tăng tính tuân thủ pháp luật, hạn chế tình trạng trốn đóng, nợ đóng BHXH như: Bổ sung quy định về quyền của người lao động định kỳ được cung cấp thông tin về đóng BHXH; Bổ sung quyền thanh tra chuyên ngành việc đóng BHXH cho cơ quan BHXH... Đặc biệt Luật đã bổ sung thêm quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong tuyên truyền, vận động, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH. Bộ LĐTB&XH đã chủ động có nhiều văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và BHXH Việt Nam đề nghị phối hợp đôn đốc, chỉ đạo các cơ quan chức năng ở địa phương phối hợp thực hiện nghiêm các quy định của Luật BHXH.

Như vậy, với quy định mới của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ từ các Bộ, ngành tôi tin rằng sẽ hạn chế được tình trạng trốn đóng, nợ đóng BHXH, đảm bảo tốt hơn quyền thụ hưởng BHXH của người lao động.

Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Lan Hương (Thực hiện)