Sẵn sàng ứng phó dịch bệnh do virus Zika

Quang cảnh cuộc họp.

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, trong dịp Tết vừa qua, duy nhất có một trường hợp đi từ vùng dịch về Việt Nam có biểu hiện sốt được ngành y tế phát hiện và cách ly ngay từ sân bay Tân Sơn Nhất. Tuy nhiên, sau khi được khám và xét nghiệm, ngành đã kết luận đây là trường hợp sốt do lao phổi.

Tại cuộc họp, GS.TS Nguyễn Thanh Long cho hay, khả năng xâm nhập dịch bệnh do virus Zika vào Việt Nam là hoàn toàn có thể và vấn đề cấp bách hiện nay cần giải quyết là có hay không sự liên quan giữa virus Zika đến chứng bệnh đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh. Ông cho hay, ngày 15-2, Viện Pasteur TP.HCM đã tiến hành lấy gần 1.000 mẫu tại 8 điểm giám sát tại cộng đồng xem có virus Zika hay không và tuần tới sẽ cho kết quả xét nghiệm. Cần giám sát chặt chẽ tất cả các đối tượng đi từ vùng dịch về nếu phát hiện có các triệu chứng bất thường. Theo ông Long, rất có thể bệnh đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh có liên quan đến virus Zika. Chính vì vậy, các ca thai sản cần được siêu âm liên tục cứ 2 tháng/lần để sớm phát hiện để sớm xử lý theo nguyện vọng của sản phụ và gia đình đối với các trường hợp thai nhi mắc bệnh đầu nhỏ. “Trong tuần tới nhất thiết phải triển khai ngay tập huấn các biện pháp giám sát, phòng chống và xử lý đối phó với nguy cơ dịch bệnh do virus này gây ra”, ông Long yêu cầu.

Trước những thông tin nghi vấn nguyên nhân gây bệnh đầu nhỏ là do một loại hoá chất Pyriproxyfen được đưa vào nước sinh hoạt để triệt tiêu bọ gậy tại Braxin mà dư luận và công luận đang đặt ra, đại diện Trung tâm Kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) tại Hà Nội khẳng định: Việc sử dụng loại hoá chất này đã được tiến hành trong thời gian khá dài tại Braxin và chưa có bằng chứng nào cho thấy có sự liên quan giữa chúng với bệnh đầu nhỏ. Ông cũng khuyến nghị: Việt Nam cần tăng cường giám sát y tế trọng điểm và trong cộng đồng cũng như triệt tiêu véc tơ truyền bệnh sốt xuất huyết. Liên quan đến việc sử dụng hoá chất Pyriproxyfen tại Việt Nam, Phó Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế) Lương Mai Anh cho hay, năm 2010 bộ này mới cấp phép nhập khẩu và năm 2012 mới có một lô hàng hoá chất 9.000 kg nhập về nhưng cũng chỉ được phép sử dụng để xử lý nước thải chứ không sử dụng làm sạch nước sinh hoạt dùng trong ăn uống.

Theo ông Đặng Quang Tấn - Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, tại 44 nước lây lan virus Zika, có dấu hiệu cho thấy loại virus này liên quan đến bệnh đầu nhỏ trẻ sơ sinh. Tại Brazin, phát hiện trong não một số trẻ mắc bệnh đầu nhỏ phát hiện có virus Zika. Đến nay, 6 quốc gia khác như Colombia, Xanvado... cũng thấy có dấu hiệu liên quan với virus Zika. Một chứng bệnh bất thường khác nữa là viêm đa rễ thần kinh mà theo một thống kê Cục Y tế dự phòng có được, cũng có nhiều bằng chứng cho thấy có tiền sử do nhiễm virus Zika.

Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo cần triệt nguồn sống của muỗi gây bệnh sốt xuất huyết (đồng thời cũng là sinh vật lan truyền virus Zika) và hạn chế đi lại các vùng dịch. Tại Việt Nam, Bộ Y tế đã ban hành các công điện gửi các sở y tế địa phương và các ban, ngành khác chủ động đối phó với nguy cơ dịch bệnh. Các biện pháp giám sát chặt chẽ dịch bệnh cũng đã được Bộ Y tế triển khai tại các cửa khẩu cũng như các cơ sở xét nghiệm y tế. Liên quan đến khả năng giám sát và phát hiện virus Zika, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương Trần Như Dương khẳng định: Việt Nam hoàn toàn có đủ điều kiện sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu giám sát, xét nghiệm dịch bệnh do virus Zika nếu dịch bệnh xảy ra.

Về công tác đối phó với dịch bệnh do virus Zika gây ra, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh Nguyễn Trọng Khoa cũng cho biết: Toàn hệ thống y tế đã được khởi động, nhất là tại các cơ sở y tế phụ sản sẵn sàng đáp ứng khi phát hiện có dấu hiệu bất thường. Ông Nguyễn Đức Vinh- Vụ trưởng Vụ Sức khoẻ và bảo vệ bà mẹ trẻ em cũng nhấn mạnh công tác sàng lọc và phát hiện sớm dịch bệnh do virus Zika và khuyến cáo các bà mẹ cần sáng suốt lưạ chọn cách giải quyết nếu phát hiện thấy con mình mắc chứng bệnh đầu nhỏ.

Trần ​Ngọc Kha