ASEAN kêu gọi kiềm chế, không quân sự hóa ở Biển Đông

Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN. (Ảnh: nhandan.com.vn)

Ngày 27/2, tại Viêng-chăn, Lào, đã diễn ra Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị này.

Đây là Hội nghị ASEAN đầu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN 2016 của Lào và cũng là Hội nghị đầu tiên của ASEAN sau khi ASEAN hình thành Cộng đồng vào ngày 31/12/2015 và thông qua Tầm nhìn ASEAN 2025, nhằm định hướng cho hợp tác ASEAN trong năm 2016, đưa ASEAN bước sang giai đoạn liên kết mới sâu rộng hơn.

Với chủ đề hợp tác “Đưa tầm nhìn thành hiện thực vì một cộng đồng ASEAN năng động”, Hội nghị tập trung bàn triển khai kết quả Cấp cao ASEAN lần thứ 27 (tháng 11/2015), trao đổi các ưu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN của Lào, tăng cường quan hệ đối ngoại và vai trò trung tâm của ASEAN cũng như trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Các nước đều ủng hộ 8 ưu tiên mà nước chủ nhà đề xuất: Triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025; thu hẹp khoảng cách phát triển; thuận lợi hóa thương mại; phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ; phát triển du lịch; kết nối; thúc đẩy việc làm thỏa đáng; và tăng cường hợp tác khu vực nhằm bảo tồn, bảo vệ và thúc đẩy di sản văn hóa ASEAN. Nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của năm 2016 là năm đầu tiên của Cộng đồng ASEAN, nhất trí sẽ tập trung thúc đẩy hợp tác và liên kết ASEAN trên cả 3 trụ cột với những kết quả thực chất và cụ thể; củng cố đoàn kết, thống nhất của ASEAN, phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN trong việc duy trì hòa bình, an ninh khu vực… và tiếp tục thúc đẩy thực chất quan hệ giữa ASEAN với các đối tác…

Về tình hình khu vực và vấn đề Biển Đông, các Bộ trưởng chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp gần đây và đang diễn ra, trong đó có các hoạt động bồi đắp và các hành động khác, làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng, đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, không quân sự hóa, kiềm chế, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 và đạt tiến triển thực chất trong việc thực hiện Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC).

Kết thúc Hội nghị, Lào đã ra Tuyên bố Báo chí của Chủ tịch, phản ánh những nội dung và kết quả chính của Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh chúc mừng Lào chính thức đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN 2016, bày tỏ cam kết mạnh mẽ Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ với Lào và các thành viên khác để hoàn thành tốt trọng trách này; bày tỏ ủng hộ các ưu tiên hợp tác ASEAN trong năm 2016 do Lào đề xuất.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng nhấn mạnh ASEAN cần ưu tiên duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực trong bối cảnh môi trường an ninh ở khu vực ngày càng phức tạp; theo đó, ASEAN cần thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin, ngoại giao phòng ngừa, xây dựng các quy tắc và chuẩn mực ứng xử nhằm ngăn ngừa các xung đột tiềm tàng ở khu vực, nâng cao năng lực của ASEAN để ứng phó kịp thời các khủng hoảng hoặc tình huống khẩn cấp, trong đó có vận hành các cơ chế cảnh báo sớm và phản ứng nhanh…

Trong trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng nhấn mạnh ASEAN cần phát huy đoàn kết thống nhất và tiếng nói chung trước những diễn biến phức tạp ở khu vực, nhất là Biển Đông; chia sẻ quan ngại về tình hình đang ngày càng phức tạp ở Biển Đông, nhất là việc quân sự hóa và những hệ lụy đối với hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, nhấn mạnh cần giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, Công ước Luật biển LHQ năm 1982, kiềm chế, không quân sự hóa, thực hiện nghiêm túc DOC và đi vào thương lượng thực chất để sớm đạt được COC.

M.Loan