Thu hút doanh nghiệp vào nông nghiệp

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát.

PV:Được mùa rớt giá vẫn là nỗi lo của người nông dân Việt Nam. Để giải quyết vấn đề này, theo Bộ trưởng, cốt lõi là gì?

Bộ trưởng Cao Đức Phát: Trong nông nghiệp của nước ta, khối sản xuất nguyên liệu thì bà con nông dân làm rất tốt, nhưng khâu chế biến và tiêu thụ sản phẩm chưa theo kịp nên làm giảm hiệu quả của sản xuất nông nghiệp. Chính vì thế nên thời gian tới chúng ta cần tập trung cao hơn cho lĩnh vực này. Nhưng để phát triển chế biến, phát triển tiêu thụ một cách có hiệu quả thì cần có nhiều doanh nghiệp. Chỉ có DN và DN liên kết với nông dân thông qua các tổ chức đại diện của mình mới có thể làm cho nông nghiệp của nước ta gắn kết hơn với thị trường và làm gia tăng giá trị của các loại nông sản, đem lại hiệu quả cao hơn cho nông dân cũng như cho đất nước chúng ta.

Trong liên kết sản xuất, vai trò DN thế nào, thưa Bộ trưởng?

- Việc tổ chức liên kết trong sản xuất nông nghiệp là một trong những khâu quan trọng để thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp. Điều này là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, để liên kết thành công, trước hết phải có các đối tác mạnh bao gồm không chỉ các hộ gia đình nông dân mà phải có nhiều hơn các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, đồng thời phải hình thành các tổ hợp tác, các HTX để làm đầu mấu kết nối giữa nông dân và doanh nghiệp trong các chuỗi giá trị.

Hiện nay số lượng DN đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp của chúng ta còn rất khiêm tốn. Vậy qua quá trình triển khai thực tế, đâu là nguyên nhân căn bản của tình hình này?

- Việc các DN đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp còn ít có nhiều nguyên nhân, nhưng mà nguyên nhân quan trọng đó là nền nông nghiệp của chúng ta hiện nay chủ yếu bao gồm các hộ gia đình nông dân sản xuất nhỏ. Vì thế, nên các doanh nghiệp kinh doanh cũng như chế biến nông, lâm, thủy sản gặp khó khăn trong việc tổ chức sản xuất các loại nguyên liệu hàng hóa có độ đồng đều về chất lượng cũng như đáp ứng các yêu cầu của thị trường. Mặt khác nữa, một số DN có yêu cầu về đất đai thì cũng gặp nhiều khó khăn để có được một diện tích đất đai cần thiết để tổ chức sản xuất.

Thời gian tới, nhất là bước vào hội nhập, Bộ có cơ chế đột phá nào để huy động thêm số lượng lẫn chất lượng DN đầu tư vào nông nghiệp để tăng sức cạnh tranh?

- Chúng tôi xác định phát triển DN trong lĩnh vực nông nghiệp là khâu đột phá để thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp. Chính vì thế nên trong thời gian vừa qua chúng tôi đã tập trung chỉ đạo tất cả các cơ quan thuộc bộ rà soát tất cả các khâu theo hướng tạo điều kiện thuận lợi nhất để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Riêng về thủ tục hành chính, chúng tôi chỉ đạo phải rà soát, loại bỏ, đơn giản hóa giảm đến mức tối thiếu chi phí về thời gian, công sức, về tiền bạc cho các hoạt động của các doanh nghiệp. Thúc đẩy ứng dụng công nghệ tin học, rà soát các loại phí, lệ phí để chuẩn bị thực hiện theo tinh thần của Luật mà Quốc hội sẽ ban hành. Đẩy nhanh việc thực hiện các quy định của Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, rồi cùng Tổng cục Hải quan xây dựng hệ thống hải quan một cửa. Ban hành những bảng thuế rõ ràng, kèm theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn để làm minh bạch hóa và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Ngoài cơ chế chính sách thu hút DN thì chúng ta còn cần vấn đề gì nữa?

- Ngoài điều chỉnh về cơ chế chính sách để tạo điều kiện thuận lợi cho các DN thì còn cần có sự hỗ trợ của các cấp chính quyền để tổ chức nông dân liên kết với các DN. Xây dựng những vùng nguyên liệu để DN tổ chức chế biến, kinh doanh, tiêu thụ các loại nông sản đạt hiệu quả cao.

Được biết để thu hút DN vào lĩnh vực nông nghiệp, đã có nhiều chính sách. Nhưng cũng có những chính sách DN chưa tiếp cận được. Theo Bộ trưởng, trong thời gian tới, sẽ phải làm thế nào để DN thực sự cảm thấy có sức hút và đầu tư mạnh hơn vào lĩnh vực nông nghiệp?

- Đúng là chúng ta đã ban hành nhiều chính sách nhưng thực tế đã có những chính sách chưa thực sự đáp ứng sát yêu cầu của DN. Ví dụ như chính sách đất đai hiện đang gây nhiều cản trở cho DN. Nhiều DN cần có đất đai với diện tích lớn để tổ chức sản xuất cũng như đầu tư các cơ sở chế biến, kinh doanh… hiện nay còn có những vướng mắc cần được điều chỉnh. Mặt khác nữa, ngoài việc ban hành chính sách thì việc tổ chức thực hiện chính sách cũng cần được tăng cường ở tất cả các cấp.

Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Phương Nguyên (thực hiện)