Doanh nghiệp băm nát đê điều

Xe tải ra vào bến bãi băm nát mặt đê sông Hồng.

Thảm thiết kêu cứu

Trong bài báo “Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc: Đê tả sông Hồng kêu cứu”, ngày 12/12/2015, báo Đại Đoàn Kết đã phản ánh thực trạng nhức nhồi trong suốt hơn 10 năm qua tuyến đê Tả sông Hồng thuộc địa bàn xã Cao Đại bị “băm nát” bởi các bến bãi tập kết cát, sỏi trên địa bàn.

Cả một đoạn đê dài vốn là hành lang thoát lũ đã biến thành hàng chục bãi chứa cát, sỏi, vật liệu xây dựng khổng lồ, nối tiếp nhau trùng trùng, điệp điệp. Những bãi cát, sỏi sừng sững, cao hơn mặt đê hàng chục mét, thậm chí ăn sát vào chân đê khiến hệ thống đê điều bị xâm hại nghiêm trọng. Trong các bãi tập kết cát, sỏi, chủ bãi còn cho xây dựng cơ sở hạ tầng, nhà cửa, kho bãi bằng bê tông kiên cố, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc thoát lũ và sự an nguy của hệ thống đê Tả sông Hồng.

Trong khi các chủ DN ngày càng giàu lên thì hệ thống đê điều ngày càng xuống cấp và có nguy cơ vỡ bất cứ lúc nào, đe dọa tính mạng hàng chục nghìn người dân trong khu vực. Mặc dù cơ quan quản lý đê điều là Chi cục Đê điều và phòng, chống lụt bão tỉnh Vĩnh Phúc liên tục lập biên bản vi phạm và kiến nghị chính quyền địa phương vào cuộc xử lý nhưng cũng hàng chục năm qua chính quyền địa phương vẫn để cho các DN ung dung vi phạm trong thời gian dài.

Lần này, có dịp quay lại tuyến đê Tả sông Hồng thuộc địa bàn xã Cao Đại, chúng tôi không ngỏi ngỡ ngàng khi chứng kiến các hành vi xâm phạm đê điều không những không bị xử lý, dẹp bỏ mà sự vi phạm càng nghiêm trọng và lộng hành hơn.

Dọc tuyến đê này, các bãi cát sỏi vẫn chất cao như những ngọn núi khổng lồ, ngăn cản hàng lang thoát lũ của sông Hồng. Mỗi bến bãi như một đại công trường với các máy xúc cát, máy gạt, băng truyền và công nhân tấp nập vận chuyển cát từ các tàu hút cát dưới lòng sông lên bến bãi và từ bến các lên các xe tải.

Thường ngày, có cả trăm xe tải lớn nhỏ vào bến bãi vận chuyển cát, sỏi đi tiêu thụ khiến mặt đê nhiều đoạn bị nát bét, mặt đê thành những “ổ voi, ổ trâu”. Do mặt đê bị băm nát và cát sỏi vương vãi khắp nơi nên mỗi khi có phương tiện chạy qua là cuốn theo lớp bụi mù mịt, dày đặc khiến các phương tiện giao thông và người dân qua lại tuyến đê rất khó khăn.

Hiện nay trên tuyến đê này tồn tại hàng chục bãi tập kết vật liệu cát, sỏi xâm phạm hàng lang đê điều. Điển hình như Công ty TNHH Phú Thịnh lấn chiếm hàng lang bảo vệ đê điều, tự ý bóc dỡ mái kè ở bờ sông để đóng mỗ cho máy đứng cầu hàng…; Công ty TNHH Hà Anh có hành vi đóng cọc thép và quây tời làm mố cẩu cát, làm hàng rào chắn ngang hành lang kè, đổ cát và bê tông vỡ lấn mái kè, làm mố và tập kết cát, sỏi trên hàng lang bảo vệ kè; Công ty TNHH Vĩnh Lạc có hành vi xây nhà, tường trên hàng lang bảo vệ đê, chất tải quá trọng tải trong hành lang bảo vệ đê…

Theo tìm hiểu chúng tôi được biết, sở dĩ có sự vi phạm ngang nhiên đó là do UBND xã Cao Đại có dấu hiệu “tiếp tay” cho các DN xâm hại đê điều khi UBND xã Cao Đại cho nhiều DN thuê đất làm bến bãi kinh doanh vật liệu xây dựng ngay trên hàng lang bảo vệ đê Tả sông Hồng với thời hạn hàng chục năm.

Điều khiến dư luận địa phương bức xúc hơn là hành vi vi phạm đê điều, vi phạm hành lang thoát lũ của các DN diễn ra trong thời gian dài, ngay giữa ban ngày và ngay sát trụ sở UBND xã Cao Đại, chính quyền xã Cao Đại không ra tay xử lý.

Hàng chục năm qua, các doanh nghiệp tập kết cát cát sỏi,
ảnh hưởng nghiêm trọngđến sự an nguy của tuyến đê Tả sông Hồng
nhưng không bị chính quyền huyện Vĩnh Tường xử lý.

“Chống lưng” cho doanh nghiệp lộng hành?

Theo cán bộ Chi cục Đê điều và phòng, chống lụt bão tỉnh Vĩnh Phúc: đơn vị này đã kiểm tra, nhiều lần lập biên bản vi phạm Luật Đê điều đối với 7 tổ chức và cá nhân vi phạm hành lang bảo vệ đê, kè như: DN tư nhân Anh Minh, Công ty XD Vĩnh Lạc, Công ty TNHH XDTM Phú Thịnh…tuy nhiên, đến nay vẫn còn một số chủ bến bãi chưa thực hiện hạ tải các bãi tập kết cát sỏi theo quy định, chưa phá dỡ nhà và mố cẩu xây dựng trái phép trong hành lang bảo vệ đê, kè.

Lãnh đạo Chi cục Đê điều và phòng, chống lụt bão tỉnh Vĩnh Phúc khẳng định, trách nhiệm xử lý, giải quyết thuộc về UBND xã Cao Đại và UBND huyện Vĩnh Tường.

Trao đổi với phóng viên, ông Đặng Quang Minh- Chủ tịch UBND xã Cao Đại thừa nhận: “Thời gian qua trên địa bàn xã có 7 DN và cá nhân tập kết, chất tải cát sỏi quá cao vượt mức quy định cho phép trong phạm vi hành lang thoát lũ của đê Tả sông Hồng. Ngoài ra có một số ngôi nhà và mố cẩu xây dựng trái phép trong phạm vi hành lang bảo vệ đê, kè”.

Cũng theo ông Minh, ngày 21/1, chính quyền xã đã ban hành 5 quyết định xử phạt vi phạm hành chính về đê điều đối với 5 DN, mỗi DN 2 triệu đồng và yêu cầu các DN khắc phục các vi phạm hành lang đê, hành lang kè, hạ tải vật liệu xây dựng theo quy định. Đến nay còn DN Anh Minh, Công ty XD Vĩnh Lạc… là chưa hạ tải các bãi cát sỏi theo quy định; Công ty Phú Thịnh chỉ mới hạ tải được ít…

Về vấn đề xe tải chở cát sỏi có dấu hiệu quá tải đi trên tuyến đường đê Tả sông Hồng, Chủ tịch UBND xã Cao Đại giải thích: “Xã không đủ thẩm quyền xử lý các xe quá tải đi trên đường đê này; phải có trạm cân mới kiểm tra, xử lý xe quá tải được”.

Nói về vấn đề trên, ông Nguyễn Văn Quỳnh - Trưởng phòng NN&PTNT huyện Vĩnh Tường cho biết, nguyên nhân không xử lý được tình trạng vi phạm đê điều kéo dài ở xã Cao Đại là xã đã ký hợp đồng cho các DN thuê đất rồi nên khó xử lý. Huyện đã đề nghị, đôn đốc xã giải quyết nhiều lần. Huyện có xử lý thì cũng phải qua xã. Ông Quỳnh cũng xác nhận, năm nào Phòng NN&PTNT huyện cũng báo cáo với UBND huyện nhưng huyện chưa có biện pháp mạnh nào để xử lý triệt để.

Qua thực tế đó cho thấy, hàng chục năm qua, việc cơ quan quản lý đê cứ miệt mài lập biên bản, kiến nghị còn các cấp chính quyền xã Cao Đại và huyện Vĩnh Tường thì không kiên quyết xử lý khiến tuyến đê Tả sông Hồng ở xã Cao Đại bị băm nát và có nguy cơ vỡ bất cứ lúc nào. Điều đó càng thể hiện việc chính quyền đang dung túng, bao che cho DN xâm phạm đê điều.

Đức Sơn - Cao Đại