Đấu thầu thuốc: Không thể để mất tiền do chính sách

Ông Nguyễn Văn Tiên.

PV:Thưa ông, còn những vướng nào mà chưa thực hiện được đấu thầu giá thuốc?

Ông Nguyễn Văn Tiên: Mới đầu Bộ Y tế đề xuất khoảng 50 danh mục để đấu thầu tập trung, nhưng hiện nay dự thảo rút xuống còn 57 loại thuốc đấu thầu tập trung và cái khó hiện nay là lần đầu tiên đấu thầu tập trung trên quy mô quốc gia, mà thực ra chúng ta chưa có kinh nghiệm. Các nước đấu thầu tập trung lâu rồi nên có kinh nghiệm, còn ở Việt Nam thì bắt đầu làm nên các bước triển khai phải rất thận trọng.

Vì đấu thầu tập trung theo nguyên lý là không phải người tổ chức đấu thầu tập trung đi mua mà giao cho các DN, các cơ sở bệnh viện mua; càng không phải mua một đống để rồi cấp phát cho các cơ sở bệnh viện. Hiện nay ngành y tế đang tìm phương án tốt nhất để tổ chức đấu thầu tập trung hiệu quả, để làm sao giá hợp lý và đặc biệt là không thiếu thuốc. Hy vọng, trong năm nay, sẽ tổ chức đấu thầu tập trung được một số mặt hàng thuốc khi mà thuận lợi rồi thì trong một vài năm tới sẽ rộng hơn.

Thế giới đã chứng minh, phải đấu thầu tập trung thì mới hiệu quả. Cả nước hiện nay mới có 53/64 tỉnh là đấu thầu tập trung ở các sở y tế. Còn các nơi khác giao cho các bệnh viện tự đấu thầu. Rồi 60 bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế cũng tự đấu thầu. Mà thực ra, những người làm công tác đấu thầu y tế này người ta rất ngại, việc thì phải làm thôi. Tổ chức đấu thầu tập trung, với giá nhất định để họ đi mua là tốt nhất.
Ông từng nói “không được đầu hàng trước giá thuốc cao”. Vậy, phải chăng trước đây chúng ta đang mua thuốc với giá cao?

-Không phải giá thuốc quá cao, mà là trong kết quả đấu thầu thuốc mà Việt Nam công bố có tình trạng giá thuốc khác nhau, giữa các hội đồng thầu, giữa các tỉnh khác nhau. Ví dụ cùng một loại thuốc, cùng hàm lượng, chất lượng mà tỉnh này 1,5 đồng, tỉnh bên cạnh lại chỉ có 1 đồng. Nhưng khi kiểm tra thì tất cả đều làm đúng Luật Đấu thầu. Chỉ trừ trường hợp phát hiện ra có gian lận gì đó thì công an mới vào cuộc, còn bình thường khi công bố kết qủa tất cả đều đúng thủ tục rồi thì chúng ta chịu.

Tôi có trao đổi lại với bộ phận làm Luật Đấu thầu và hướng dẫn Luật Đấu thầu của Cục Đấu thầu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì hiện nay không có quy định giá cả. Vì vậy mới có chuyện đề nghị với QH, trong Luật Dược này khi phát hiện ra giá thuốc cao bất thường, chênh lệch giữa các khu vực thì Chính phủ phải vào cuộc để yêu cầu chỗ đấu thầu giá cao phải đàm phán lại cho giá hợp lý, chứ không thể để mất tiền của Nhà nước do chính sách được.

Tuy nhiên, chúng ta cần có giải pháp cứng rắn hơn nữa không, thưa ông?

-Rắn là thế nào? Người ta làm đúng luật thì rắn thế nào? Bây giờ ngay một số cơ sở, khi BHXH Việt Nam công bố mặt bằng đấu thầu, giữa các tỉnh, tỉnh này nói tỉnh kia cao, các Hội đồng phản ứng, tôi làm đúng Luật Đấu thầu, đúng pháp luật, thấy sai phải chỉ ra. Hiện nay vướng ở điểm này.

Hiện nay quan điểm về thời hạn cấp chứng chỉ hành nghề dược có 2 chiều, ông ủng hộ quan điểm nào?

-Thực ra, để hội nhập với thế giới, quản lý tốt đội ngũ cán bộ chuyên môn liên quan đến sức khỏe con người thì phải cấp chứng chỉ 5 năm một lần. Nhưng khó khăn hiện nay của chúng ta là thủ tục hành chính phức tạp, nặng nề quá. Quan điểm của tôi, trước mắt nên cấp 1 lần nhưng quy định những đối tượng nào đi làm việc quốc tế thì anh phải cấp chứng chỉ 5 năm một lần. Chính phủ phải quy định thi đầu vào và 5 năm một lần phải cập nhật kiến thức.

Các nước trên thế giới khi cấp bằng phải thi đầu vào, trong quá trình làm việc thì phải cập nhật kiến thức. Ta hội nhập ASEAN rồi, muốn sang các nước trong ASEAN làm việc thì chứng chỉ của ta phải được người ta công nhận, chứ bây giờ chứng chỉ của ta họ không công nhận vì cho rằng ta “cấp chứng chỉ cả đời”.

Vì thế, nên quy định cấp 5 năm một lần. Nếu chỉ vì các thủ tục hành chính mà bỏ các quy định chuyên môn thì rất không nên, vì sẽ giảm chất lượng. Cải tiến về thủ tục hành chính, nhưng các quy định chuyên môn phải giữ thì mới nâng cao được chất lượng.

H.Vũ (thực hiện)