Phát hiện chấn động về 'thiên đường trốn thuế' của giới chính trị gia

Ảnh minh họa.

Số tài liệu mật này đã vạch trần về việc làm thế nào mà giới siêu giàu và các chính trị gia đầy quyền lực trên thế giới sử dụng các biện pháp trốn thuế để che đậy khối tài sản khổng lồ của mình. Hơn 11 triệu tài liệu mật này đã bị rò rỉ từ một trong số các công ty bí ẩn nhất thế giới - công ty luật Mossack Fonseca của Panama.

Số tài liệu cho thấy cách thức mà Mossack Fonseca đã giúp các khách hàng của mình rửa tiền, lách các lệnh trừng phạt và trốn thuế. Phía công ty này chỉ nói rằng họ đã hoạt động trong khi chịu nhiều chỉ trích trong suốt 40 năm qua, nhưng chưa bao giờ bị cáo buộc vì thực hiện những hành vi phi pháp.

Các tài liệu liên hệ tới 72 vị cựu lãnh đạo hoặc lãnh đạo đương nhiệm của nhiều quốc gia, trong đó gồm Thủ tướng Iceland Sigmundur Hunnlaugson, người có tài sản khổng lồ nhờ hưởng lãi từ khối tài sản của người vợ giàu có và giờ đang phải hứng chịu những lời kêu gọi từ chức.

Gerard Ryle, Giám đốc Liên hiệp Phóng viên Điều tra (ICIJ), nói rằng số tài liệu mật trên đây còn nêu rõ các hoạt động kinh doanh hàng ngày tại Mossack Foncesa trong suốt hơn 40 năm qua. Nó nêu rõ rằng công ty luật này đã cung cấp dịch vụ che giấu tài chính cho các khách hàng doanh nghiệp khác.

Một trong số khách hàng của Mossack Foncesa là triệu phú Mỹ Marianna Olszewski, từng được cung cấp bằng chứng quyền sở hữu giả mạo để che giấu khối tài sản khổng lồ khỏi sự quản lý của chính quyền. Một bức thư mà Mossack gửi tới Olszewski hồi tháng 1-2009 đã lý giải việc người phụ nữ này làm thế nào mà lừa được ngân hàng: “Chúng ta có thể sử dụng một người khác đóng vai trò sở hữu… và nhờ vậy tên của anh ta sẽ được công khai trước ngân hàng. Vì đây là vấn đề rất nhạy cảm nên chi phí khá cao”.

Dữ liệu bị rò rỉ còn phơi bày ra ánh sáng các công ty riêng ở nước ngoài của một số gia đình và những người có liên quan tới cựu Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak, cựu lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi và Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Dữ liệu của Mossack Foncesa còn cho thấy rằng Thủ tướng Iceland Sigmundur Gunnlaugsson được hưởng một khoản lãi suất bí mật từ hệ thống ngân hàng vốn đang làm ăn bết bát của nước này. Hiện ông Gunnlaugsson đang bị cáo buộc che giấu hàng triệu USD tiền đầu tư vào các ngân hàng trong nước, ẩn sau danh nghĩa một công ty ở nước ngoài.

Hàng loạt chính trị gia và cựu lãnh đạo trên thế giới
là khách hàng của Mosack Foncesa. (Nguồn: ICIJ).

Tài liệu rò rỉ nói rằng, ông Gunnlaugsson cùng vợ đã mua công ty nước ngoài Wintris hồi năm 2007. Thế nhưng ông không hề công khai về khoản lãi suất mà công ty này trả cho ông khi bắt đầu làm việc tại Quốc hội hồi năm 2009. Sau đó, ông bán 50% cổ phiếu của Wintris cho vợ mình với giá chỉ 1 USD chỉ 8 tháng sau đó.

Ông Gunnlaugsson hiện đang đối mặt với nhiều lời kêu gọi từ chức. Bản thân ông khẳng định rằng mình không vi phạm bất cứ điều luật nào và vợ ông cũng không có hưởng lợi về mặt tài chính từ các quyết định của ông.

Được biết, công ty Wintris được sử dụng như một công cụ để đầu tư hàng triệu USD tiền thừa kế, theo một tài liệu nói về vợ của ông Gunnlaugsson - bà Anna Sgurlaug Palsdottir - hồi năm 2015.

Ngoài những vụ việc đình đám trên, tài liệu mật của Mossack cũng đề cập đến hàng loạt người nổi tiếng trong làng thể thao và điện ảnh như Michel Platini, Jackie Chan hay Lionel Messi… xuất hiện trong danh sách với tư cách khách hàng của công ty luật này, dù không phải dịch vụ nào họ sử dụng cũng phi pháp.

Công ty Mossack được thành lập năm 1977 và đến năm 1983 sáp nhập với Fonseca để trở thành Mossack Foncesa. Công ty chuyên cung cấp dịch vụ luật thương mại, dịch vụ ủy thác, tư vấn đầu tư và các cấu trúc kinh doanh quốc tế. Mossack Fonseca thành lập các công ty ở nước ngoài để che giấu hoạt động của những người chủ thực sự. Các giao dịch của Mossack Fonseca có thể hợp pháp, nhưng cấu trúc mạng lưới quá phức tạp sẽ tạo ra môi trường để hành vi phạm pháp dễ dàng bị che giấu.

Linh Chi