Không nên hoang mang với thực phẩm chế biến từ hải sản
Sau hội chứng cá chết hàng loạt ở một số tỉnh miền Trung vừa qua, trong dân, có không ít người hoang mang lo ngại về tính an toàn của các thực phẩm chế biến từ hải sản. Thậm chí có người còn cẩn thận đầu cơ một lượng đáng kể nước mắm dự trữ ăn dần cho cả nhà.
Theo các chuyên gia, người dân yên tâm về tính an toàn trong chế biến thực phẩm có nguồn gốc hải sản (Ảnh: VOV).
Trước tình hình này, TS Nguyễn Hùng Long - Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) trả lời phỏng vấn Báo Đại Đoàn Kết:
PV: Trong thời gian qua, Bộ Y tế đã có động thái gì phối hợp với các bộ, ngành hữu quan giải quyết vụ khủng hoảng môi trường khiến cá chết hàng loạt ở mấy tỉnh miền Trung?
TS Nguyễn Hùng Long: Hiện tượng cá chết đã xảy ra được mấy tuần. Thủ tướng đã giao cho một số ngành cũng như Bộ Y tế xử lý. Bộ Y tế và Cục ATTP đã cử 4 tổ công tác đến địa bàn Hà Tĩnh để tiến hành lấy mẫu, kiểm nghiệm cá các loại, trong đó có cá tươi được đánh bắt từ ngoài khơi xa mang về đất liền. Từ ngày 28/4 đến 6/5, đoàn đã kiểm tra được 139 mẫu, trong đó có 97 mẫu cá tươi đánh bắt từ ngoài khơi về. Ngoài ra là mẫu nước, rau và cá chết.
Toàn bộ số mẫu cá tươi đều cho kết quả kiểm nghiệm: Hàm lượng các chất đều trong giới hạn cho phép ATTP. Các tổ công tác hoàn thành kết quả kiểm nghiệm trong vòng 24h và mỗi đầu ngày đều đã báo cáo Bộ Y tế và Chính quyền địa phương để các cơ quan chức năng có căn cứ tiêu thụ hải sản cho dân cũng như tuyên truyền, khuyến cáo bà con tiếp tục ra khơi bám biển đánh bắt cá. Chính vì vậy, trong những ngày gần đây, bà con bắt đầu trở lại với biển, an tâm đi khơi đánh bắt cá mang về đất liền tiêu thụ. Tình hình đời sống, xã hội ở các tỉnh miền Trung dần ổn định.
TS Nguyễn Hùng Long.
Ông có thể nói gì để trấn an dư luận về một tương lai an toàn thực phẩm (ATTP) chế biến từ hải sản sau những gì đã và đang diễn ra ở mấy tỉnh miền Trung?
- Tổ cũng thu thập kết quả kiểm nghiệm mẫu cá chết báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường để phục vụ công tác điều tra, tìm nguyên nhân vụ việc. Nói đến cá chết, tận mắt tôi đã chứng kiến dân ở đây không một ai dám sử dụng chúng để ăn hoặc chế biến làm bất cứ sản phẩm gì. Khi xảy ra hiện tượng này, các địa phương đã có chủ trương vớt và chôn lấp cá chết, đảm bảo an toàn môi trường cũng như ATTP.
Các địa phương cũng tổ chức canh phòng, ngăn chặn không cho bất kỳ ai vận chuyển cá chết ra khỏi địa phương. Ngay cả đối với cá còn sống ở ven bờ (nếu đánh bắt được), chính quyền cũng không cho phép ai được ăn. Bởi vậy, theo tôi, hội chứng cá chết vừa qua không có gì phải lo ngại về tính an toàn trong chế biến thực phẩm có nguồn gốc hải sản.
Vậy theo báo chí những ngày qua, vẫn có những nhóm người cố tình thu gom cá chết và đã từng bị các cơ quan chức năng bắt quả tang trong khi đang hành sự…?
- Chúng tôi, với tư cách là các cơ quan quản lý nhà nước về ATTP chỉ biết làm mọi việc để tham mưu cho Nhà nước đề ra những chính sách, và kiểm tra thực hiện. Nhưng nếu người dân nào cố tình vi phạm pháp luật cũng như những quy định nhà nước thì cá nhân họ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Thế còn hậu quả do họ đem lại cũng khó có thể xác định được mức độ ảnh hưởng đến xã hội ra sao. Đây theo tôi nghĩ nó phụ thuộc phần lớn vào ý thực từng người dân, vào tính nghiêm minh của pháp luật và những người thực thi pháp luật. Tôi cho rằng nếu ai đó muốn dùng cá chết vào chế biến thực phẩm thì cũng khó có thể thành công vì một khi cá đã chết, đã ôi thiu rồi thì chỉ có thể tiêu hủy mà thôi chứ không thể làm mắm gì được.
Vậy theo ông làm thế nào để có thể giúp dân giảm thiểu những hành vi mà theo ông là “cố tình vi phạm pháp luật cũng như những quy định Nhà nước”?
- Hiện nay, bên cạnh việc kiểm nghiệm các mẫu thực phẩm hải sản đánh bắt cũng như tham mưu cho các cấp chính quyền địa phương giải quyết khủng hoảng môi trường, Cục ATTP cũng như Bộ Y tế chúng tôi đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến cáo đến từng địa phương để tại đó, mỗi người dân đều ý thức được làm thế nào để tự bảo vệ cho mình và bảo vệ cho người khác trước hiểm họa lớn này. Không ăn cá chết phải là mệnh lệnh. Nhưng, không vì cá chết mà chúng ta xoay lưng lại tất cả các loại cá biển dù được đánh bắt từ khơi xa.
Trân trọng cảm ơn ông!