Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama thăm chính thức Việt Nam: Đẩy mạnh quan hệ đối tác toàn diện
Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama là một sự kiện đối ngoại quan trọng của Việt Nam trong năm 2016. Chuyến thăm diễn ra sau khi hai nước đã xác lập khuôn khổ quan hệ Đối tác toàn diện (năm 2013), thông qua Tuyên bố về Tầm nhìn chung Việt Nam – Hoa Kỳ (tháng 7/2015), hứa hẹn sẽ củng cố nền tảng, tạo động lực cho sự phát triển hơn nữa của quan hệ hợp tác nhiều mặt Việt Nam - Hoa Kỳ thời gian tới.
Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama.
Hai mươi năm vượt qua khác biệt
Chia sẻ về chuyến thăm này, Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc cho rằng, chuyến thăm thể hiện sự coi trọng của Hoa Kỳ đối với quan hệ song phương và chủ trương của lãnh đạo hai nước về việc tăng cường quan hệ, đưa quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ tiếp tục phát triển thực chất, hiệu quả, ổn định lâu dài. Trong chuyến thăm, hai bên sẽ trao đổi thực chất các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ trên 9 lĩnh vực của khuôn khổ Đối tác toàn diện. Và, “Chuyến thăm cũng là một dấu mốc lịch sử mới của quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ, đáp ứng lợi ích của nhân dân hai nước và đồng thời góp phần duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực.” Cũng ngay trước chuyến thăm của Tổng thống Barack Obama, Thượng Nghị sỹ McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ ra tuyên bố khẳng định chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ tới Việt Nam thể hiện một bước tiến tích cực nữa trong quan hệ giữa hai nước. Theo ông McCain, Việt Nam ngày nay đang nổi lên như “một đối tác quan trọng” của Mỹ tại khu vực, cam kết bảo đảm các nguyên tắc của trật tự châu Á – Thái Bình Dương, trong đó có tự do hàng hải, tự do thương mại và giải quyết hoà bình các tranh chấp quốc tế.
Nhìn lại quan hệ Việt Nam- Hoa Kỳ kể từ khi bình thường hóa quan hệ giữa hai nước cho đến sau khi hai nước xác lập khuôn khổ quan hệ “Đối tác toàn diện” thực sự hai nước đã đạt được những tiến triển mới, thực chất trên nhiều lĩnh vực, cả về song phương và đa phương.
Trong chuyến thăm Hoa Kỳ tháng 7/2015, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu tại Nhà Trắng rằng hiếm có hai quốc gia nào trên thế giới, chỉ sau 20 năm, từ đối đầu đã “gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai” để phát triển một mối quan hệ song phương sâu rộng như Việt Nam và Hoa Kỳ”. Hai mươi năm chưa phải là dài nhưng quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ đã có những bước tiến vượt bậc để đạt được nhiều kết quả ấn tượng cả về chiều rộng lẫn chiều sâu.”- Thứ trưởng Hà Kim Ngọc đánh giá.
20 năm qua, Việt Nam và Hoa Kỳ đã duy trì trao đổi thường xuyên về các vấn đề còn khác biệt như quyền con người trên tinh thần thẳng thắn, xây dựng, không để khác biệt làm cản trở hợp tác trên các lĩnh vực khác.
Hợp tác song phương và đa phương
Nếu chỉ nhìn hợp tác song phương từ khía cạnh kinh tế, có thể thấy, năm 2005, Mỹ đã trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng liên tục ở mức 20% trong những năm gần đây, đạt trên 45 tỷ USD năm 2015 (tăng 100 lần so với 10 năm trước). Hiện Hoa Kỳ trở thành một trong những thị trường xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam. Về đầu tư: đầu tư trực tiếp của Mỹ vào Việt Nam ước đạt 11,08 tỷ USD với 748 dự án (tính đến tháng 6/2015) , xếp thứ 7. Hai bên đã kết thúc đàm phán TPP và ký hiệp định vào tháng 2/2016, hiện đang phối hợp chặt chẽ để Quốc hội hai nước sớm thông qua.
Hai bên cũng ký kết và triển khai hiệu quả hợp tác trên các lĩnh vực quốc phòng – an ninh, khoa học-công nghệ, y tế, khắc phục hậu quả chiến tranh, văn hóa, giáo dục… Quan hệ giữa các địa phương và giao lưu nhân dân cũng được đẩy mạnh…
Theo đánh giá của Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc, quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ không chỉ bao gồm hợp tác song phương mà còn ở cấp độ khu vực và toàn cầu. Ở khu vực, Việt Nam và Hoa Kỳ cùng các nước đã hoàn tất đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) – hứa hẹn tăng cường và thúc đẩy mạnh mẽ trao đổi thương mại ở khu vực.
Là thành viên chủ động, tích cực, và có trách nhiệm trong ASEAN, Việt Nam đã phối hợp với Hoa Kỳ và các nước liên quan góp phần thúc đẩy việc xác lập quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN – Hoa Kỳ, củng cố và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong các vấn đề khu vực, trong đó có Biển Đông, an ninh nguồn nước sông Mê Công… Trên bình diện rộng lớn hơn, Việt Nam và Hoa Kỳ tiếp tục hợp tác hiệu quả, thực chất tại các diễn đàn đa phương và quốc tế nhằm xử lý các vấn đề toàn cầu như gìn giữ hòa bình, chống khủng bố, an ninh mạng, ứng phó với dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu, đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển trên thế giới.