Cao tốc mà vẫn tắc, đừng thu phí!
Đã là đường cao tốc thì phải thông thoáng, không ùn tắc, giúp nâng cao năng suất vận tải. Đường cao tốc mà ngày ùn tắc tới 5 lần thì đừng có thu phí nữa! - Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia tại Hội thảo “Quản lý, khai thác đường bộ cao tốc - Một số vấn đề đặt ra” do Báo Lao động phối hợp cùng Tổng cục Đường bộ Việt Nam tổ chức sáng 8/6, tại Hà Nội.
Theo giới chuyên gia, nhiều tuyến đường cao tốc không hiệu quả thì không nên thu phí.
Ý thức kém
Theo báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, cho đến nay, với sự nỗ lực của Chính phủ và cộng đồng DN, Việt Nam đã có gần 1.000 km đường cao tốc với các tuyến giao thông quan trọng như: Đại lộ Thăng Long (29,2 km), Liên Khương - Đà Lạt (19 km), Pháp Vân - Cầu Giẽ (29 km), Cầu Giẽ - Ninh Bình (50 km)…
Tuy nhiên, còn một số tồn tại trên các hệ thống đường cao tốc hiện nay đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an toàn giao thông cũng như ảnh hưởng đến quyền lợi của DN, người dân, gây bức xúc trong dư luận xã hội.
Theo ông Nguyễn Văn Nhi - Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Đầu tư Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), một trong những vấn đề bất cập nhất hiện nay chính là ý thức của người dân tham gia giao thông chưa cao khi mà vẫn chưa chấm dứt được tình trạng các phương tiện tham gia giao thông thường xuyên dừng đỗ, đón trả khách trên đường cao tốc; tình trạng người dân sinh sống dọc theo đường cao tốc phá rỡ hang rào, ném đá vào các phương tiện lưu thông trên đường; chăn thả gia súc gây mất an toàn cho các phương tiện tham gia giao thông.
Tình trạng xe quá tải, tình trạng người dân sinh sống dọc theo đường cao tốc phá dỡ hàng rào, trộm cắp tài sản đường cao tốc ảnh hưởng đến kết cấu công trình.
“Mặc dù VEC đã có rất nhiều các biện pháp ngăn chặn, xử lý, phối hợp với các lực lượng chức năng và địa phương tổ chức tuyên truyền, vận động, xử lý vi phạm. Tuy nhiên, do ý thức của người tham gia giao thông và người dân địa phương dọc hai bên đường cao tốc nên đến thời điểm hiện tại, tình trạng vi phạm gây mất an toàn trên vẫn còn tồn tại” – ông Nhi cho hay.
Cùng quan điểm này, ông Nông Văn Hưng– Giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Lào Cai cho biết, tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai là tuyến đường huyết mạch nằm trong hành lang kinh tế Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội - Hải Phòng, nối Côn Minh (Trung Quốc) với các tỉnh miền núi phía Bắc.
Tuy nhiên, do ý thức của người dân kém nên tình trạng phá rào đi vào đường cao tốc xảy ra liên tục. Nhiều đoạn đường rào đi rào lại nhiều lần nhưng dân vẫn tự động cắt phá hàng rào vào ban đêm.
“Nguyên nhân của hiện tượng trên là bởi công tác quản lý chưa chặt chẽ, thiếu sự phối hợp của các lực lượng có liên quan. Ý thức của người dân hai bên đường chưa cao, không muốn đi qua đường gom cống chui mà tự ý cắt rào đi ngang qua đường, không nhận thức được mức độ nguy hiểm, vì lợi ích nhỏ của cá nhân mà xâm phạm tài sản nhà nước” – ông Hưng nhận định.
Đề nghị bỏ trạm thu phí ở quốc lộ 5 cũ
Thừa nhận rằng, việc xây dựng các tuyến đường cao tốc đang mang làm đổi thay diện mạo của nền kinh tế, góp phần nâng cao đời sống dân sinh, ông Nguyễn Văn Thanh - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam cũng chỉ ra những bất cập, thiếu hiệu quả tại nhiều đường cao tốc khi cho rằng, nhiều tuyến đường chưa đảm bảo tiêu chuẩn vẫn đưa vào khai thác. Hay việc thu phí quá cao khiến cho các DN giảm sức cạnh tranh.
Đặc biệt, ông Thanh tỏ vẻ bất bình khi đường cao tốc mà vẫn còn tình trạng ùn ứ, tắc nghẽn. “Một dừng” mà lại tắc như cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, Hà Nội – Bắc Giang… thì không được. Nhiều xe chọn đi vào đường ngách một phần do phí quá cao”- Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam bức xúc.
Đại diện các DN trong ngành vận tải, ông Nguyễn Văn Thanh kiến nghị: Năm 2016 phải đặt ra mục tiêu chấm dứt những bất cập đang tồn tại hiện nay trên các tuyến đường cao tốc, đặc biệt là tình trạng dân phá hàng rào tràn lan.
Bên cạnh đó, theo ông Thanh, đã có đường cao tốc thì phải duy tu bảo trì được đường cũ để người dân có quyền lựa chọn đi và tuyến đường cũ thì không mất phí. Hiện nay, trên tuyến Hà Nội – Hải Phòng có đường 5 cũ nhưng vẫn thu phí, đề nghị xóa bỏ trạm thu phí số 1, 2 ở quốc lộ 5.
Tại hội thảo, nhiều ý kiến cho rằng, cần phải sớm triển khai thu phí không dừng đối với tất cả các tuyến đường, như vậy mới công khai, minh bạch và nếu đường cao tốc mà vẫn bị ùn tắc thì không nên thu phí.