Vỡ hồ chứa chất thải Titan: Sắp báo cáo Bộ trưởng về trách nhiệm của DN
Hôm nay, ngày 18/6, Đoàn kiểm tra tiếp tục kiểm tra thực địa và làm việc với Công ty TNHH Tân Quang Cường để làm rõ trách nhiệm và những tồn tại, hạn chế trong việc khai thác titan để kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.
Khu vực moong xảy ra sự cố.
Chiều tối ngày 16/6/2016, Văn phòng Bộ TN&MT đã có văn bản số 2380/BTNMT-VP thông báo ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà giao Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, Tổng cục Môi trường phối hợp kiểm tra, làm rõ thông tin về sự cố vỡ hồ chứa nước tuyển quặng titan của Công ty TNHH Tân Quang Cường tại mỏ Suối Nhum, xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận (theo Giấy phép khai thác số 1019/GP- BTNTM ngày 27/4/2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường).
Ngày 17/6/2016, Đoàn kiểm tra của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (thành phần gồm: Cục Kiểm soát hoạt động khoáng sản miền Nam và Cục Môi trường miền Nam) cùng Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công Thương tỉnh Bình Thuận và các thành viên của Đoàn đã tiến hành kiểm tra tại thực địa ngay trong ngày.
Các khu vực được Đoàn kiểm tra, khảo sát gồm: khu vực khai thác, trong đó có moong xảy ra sự cố; khu vực vườn gần khu vực khai thác, tuyến đường ĐT 719 và khu vực xung quanh bị ảnh hưởng do sự cố gây ra; khu vực nhà dân gần mỏ bị ảnh hưởng, thiệt hại do sự cố gây ra. Sau đó đoàn đã làm việc trực tiếp với Công ty ở Văn phòng tại mỏ để thu thập thêm hồ sơ, tài liệu liên quan.
Qua kiểm tra thực địa tại khu vực xảy ra sự cố cho thấy: Vị trí moong xảy ra sự cố có diện tích khoảng 3 ha, ở phía Tây của mỏ, có địa hình cao hơn mặt đường khoảng 50m, bờ moong bị vỡ đã phá bề mặt đồi cát thành khe rộng trung bình khoảng 3m, sâu trung bình khoảng 2,5m và dài khoảng 350m làm, nước cuốn theo cát chảy xuống phía biển, tràn lấp vào khu đất sân vườn và quán hải sản của nhà bà Trần Thị Nam và một phần đất trồng cây phi lao của hộ dân Trần Văn Đức nằm phía Đông mỏ tổng diện tích khoảng 2 ha (chiều dày lớp cát khoảng 0,4m), thiệt hại ban đầu xác định khoảng 778 triệu đồng. Cát và nước cũng tràn ra đường ĐT.719 với chiều dài bị ảnh hưởng khoảng 290m, lớp cát dày khoảng 0,4m, làm đục một đoạn biển với chiều dài khoảng 500m, rộng khoảng 50m.
Đoàn kiểm tra của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam
thực địa tại khu vực xảy ra sự cố.
Qua nhận định ban đầu, khu vực bị vỡ bờ moong là do Công ty mở vỉa, đào moong chứa nước để khai thác tại vị trí có địa hình cao (sườn đồi) tại cote +69m, cao hơn địa hình mặt đường ĐT.719 khoảng 50m xung quanh là bờ cát...và thiếu sự theo dõi, kiểm tra lượng nước Công ty bơm từ ngoài vào lòng moong để phục vụ hoạt động khai thác làm xảy ra sự cố là tràn nước, vỡ vách moong tạo thành dòng áp lực lớn đẩy nước và cát trong hồ chảy tràn gây ra sự cố như đã nêu trên.
Sau khi sự cố xảy ra, Công ty đã chủ động, khẩn trương tập trung thiết bị máy móc, nhân lực và huy động Lực lượng dân quân, Công an xã Thuận Quý, Bộ đội biên phòng để san ủi cát tràn ra đường và điều tiết giao thông; Kết quả đến khoảng 6h30 cùng ngày thì giao thông đã hoạt động bình thường; đến 11h00, đoạn đường bị cát phủ đã được xử lý, phun nước rửa sạch cát trên đường và tiếp tục xử lý cát phủ hai bên hành lang tuyến đường, quán ăn của bà Trần Thị Nam; đến 16h00 đã cơ bản khắc phục cát chảy tràn trên đường, còn tiếp tục khắc phục trong sân vườn và khu vực gần bờ biển.
Công ty cũng đã cam kết đền bù thiệt hại về sân vườn, cây cảnh, xe máy, ao cá, và một số vật dụng bàn, ghế trong quán ăn của nhà bà Trần Thị Nam là 700 triệu. Đối với với diện tích trồng Phi Lao của hộ dân Trần Văn Đức, bị ảnh hưởng nằm quy hoạch diện tích đất khai thác của Công ty, nên Công ty đang tiến hành bồi thường thiệt hại về cây trồng.
Quán ăn của nhà bà Trần Thị Nam bị ảnh hưởng nghiêm trọng
sau khi sự cố xảy ra.
Qua kiểm tra, bước đầu Đoàn công tác của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam nhận thấy:
Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường đã và đang khai thác quặng titan tại khu vực Nam Suối Nhum nêu trên theo Giấy phép khai thác khoáng sản số 1019/GP-BTNMT nêu trên do Bộ TN&MT cấp; tại thời điểm kiểm tra có 3 vị trí đã được Công ty khai thác với tổng diện tích khoảng 6 ha, vị trí các moong khai thác phù hợp với thiết kế mỏ đã duyệt và đều nằm trong diện tích khu vực được phép khai thác.
Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động khai thác titan của Công ty tại khu vực này còn một số tồn tại, thiếu sót như: Chưa hoàn thành việc ký hợp đồng thuê đất để khai thác khoáng sản; chưa đăng ký ngày bắt đầu khai thác theo quy định; chưa báo cáo để cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xác nhận hoàn thành công trình xử lý môi trường theo Báo cáo đánh giá tác động môi trường đã duyệt; chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép sử dụng nước mặt; chưa có Giấy phép xả thải vào nguồn nước theo quy định.
Đoàn kiểm tra đã yêu cầu Công ty tạm dừng toàn bộ hoạt động khai thác tại mỏ để xử lý dứt điểm sự cố, đảm đảm an toàn, đáp ứng các yêu cầu về môi trường và khắc phục xong các tồn tại thiếu sót nêu trên.
Hôm nay, ngày 18/6, Đoàn kiểm tra tiếp tục kiểm tra thực địa và làm việc với Công ty để làm rõ trách nhiệm và những tồn tại, hạn chế nêu trên để kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.
Dự kiến, trong ngày 20/6/2016, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam sẽ có báo cáo chính thức, kiến nghị các việc xử lý gửi Bộ trưởng Bộ TN&MT để chỉ đạo thực hiện.