Nổi tiếng nhờ nuôi bò
Là người Ê Đê ở buôn Sứk (huyện Ea Kar, Đắk Lắk), H’Dức có nước da trắng mịn, nói tiếng Kinh lưu loát và thu hút mọi ánh nhìn của những người tiếp xúc. Cô gái sinh năm 1987, là một trong không nhiều người con gái ở vùng đất Tây Nguyên tốt nghiệp Trung cấp thú y ở trường Cao đẳng nghề dân tộc nội trú Tây Nguyên.
Cô gái người Ê Đê H’Dức.
Ra trường, cô nhận thấy thu nhập chính của đồng bào bản địa hầu như chỉ trông chờ vào cà phê, điều, ngô, lúa và nuôi lợn, bò. Những năm gần đây, nắng hạn gay gắt, cây trồng khô héo, năng suất suy giảm, đàn bò cũng gầy tong do thiếu thức ăn, thậm chí nhiều con không chịu được sự khắc nghiệt của thời tiết mà đổ bệnh. Theo đó, năm 2010 Trạm khuyến nông huyện Ea Kar triển khai mô hình trồng cỏ, nuôi bò theo hướng khép kín, H’Dức tiên phong đi đầu và nỗ lực mang kiến thức học được về buôn làng giúp bà con.
Theo H’Dức, rào cản đầu tiên là tư tưởng bò sinh ra tự lớn, không ai đi chặt cây trên vườn để trồng cỏ nuôi bò của bà con nơi đây. Ở tại gia đình mình, dù bị mẹ kịch liệt phản đối, H’Dức vẫn cương quyết phá 3 sào đất vườn trồng cỏ, đầu tư 17 triệu đồng xây chuồng cao ráo hiện đại, có máng ăn, máng nước, hầm chứa phân, chứa nước thải riêng biệt.
Hai tháng sau vườn cỏ xanh tốt mơn mởn, 5 con bò gầy ốm ngày nào nay được nuôi nhốt chăm sóc kỹ lưỡng từ ăn uống đến tiêm phòng đã lớn nhanh, béo tốt. Tận mắt thấy những việc làm hiệu quả của con gái, mẹ H’Dức bèn quay sang giúp con vay thêm 100 triệu đồng mua bò lai về nuôi. Nhiều hộ dân xung quanh thấy cô gái trẻ làm được, nói được bèn nghe theo H’Dức làm chuồng, trồng cỏ, nhốt bò nuôi khép kín. Phần nước thải tưới ngược lại vườn cỏ, phân bò dùng bón lúa, cà phê.
Con bò trưởng thành có giá khoảng 25 triệu/con, bò bê giá 16 triệu/con. Riêng bò lai, bò siêu thịt giá cao gấp đôi. Con từ 4-5 tạ giá ở mức 40-45 triệu/con, loại 3-4 tạ giá 30-40 triệu. Riêng bò giống bán theo ký, từ 110-150 nghìn đồng/ký, tùy chủng loại.
H’Dức tâm sự: Buôn có gần 400 hộ dân chủ yếu là người Ê đê. Trước đây bà con thường nuôi gia súc thả rông dưới sàn nhà rất mất vệ sinh, không chủ động nguồn thức ăn. Nay thấy rõ hiệu quả của cách làm mới, ai cũng phấn khởi làm theo, mỗi nhà nuôi 5-6 con. Thời gian vỗ béo từ 2-3 tháng, trừ chi phí, họ lời 4-5 triệu/con. Nhờ nuôi bò, nhiều người thoát nghèo, có điều kiện lo con cái học hành.
Mới đây, Tổ chức ActionAid (AAV- Tổ chức quốc tế chống đói nghèo, có mặt tại hơn 40 quốc gia) đã gửi lời mời H’Dức đại diện cho bà con nông dân ở khu vực Tây Nguyên sang Thái Lan giới thiệu về mô hình nuôi bò khép kín mang lại hiệu quả kinh tế cao cho đồng bào dân tộc thiểu số được tổ chức vào tháng 7 tới.