Vì sao Thổ Nhĩ Kỳ tiến quân ồ ạt vào Syria?

Một xe tăng của Thổ Nhĩ Kỳ vượt biên giới sang lãnh thổ Syria trong chiến dịch Euphrates Shield. (Nguồn: AFP).

Số xe tăng mới này sẽ gia nhập vào lực lượng trước đó đã được chính quyền Ankara triển khai trên lãnh thổ Syria trong hôm 14/8 trong chiến dịch có tên Lá chắn Euphrates, nhằm mục đích quét sạch những kẻ cực đoan thuộc tổ chức phiến quân Is và lực lượng người Kurd khỏi khu vực phía Bắc Syria.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan trước đó cho hay chiến dịch tấn công của họ đã đánh bật IS khỏi thị trấn Jarabulus của Syria, và các lực lượng nổi dậy thân với chính quyền Ankara đã báo cáo rằng những kẻ phiến quân đã rút lui toàn bộ khỏi thị trấn Al-Bab.

Theo hãng tin AFP, loạt xe tăng mới mà Thổ Nhĩ Kỳ triển khai đã gầm rú trên tuyến đường phía Tây thị trấn biên giới Karkamis, gây nên một đám bụi mù lớn trước khi băng qua biên giới để đi vào lãnh thổ Syria. Sau đó, một đoàn xe gồm 10 chiếc xe thiết giáp cũng tiếp tục đi theo các xe tăng trên.

Euphrates Shiled là chiến dịch tham vọng nhất mà chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ từng triển khai trong suốt khoảng thời gian 5 năm rưỡi diễn ra cuộc nội chiến ở Syria. Chiến dịch này quy tụ cả lực lượng đặc nhiệm hoạt động dưới mặt đất và phi cơ chiến đấu để tấn công các mục tiêu IS.

Ngoài ra, lực lượng này còn nhằm hỗ trợ một chiến dịch tấn công của phe nổi dậy Syria tại thị trấn Jarabulus và một ngôi làng lân cận.

“Phe nổi dậy Syria đã thiết lập phòng tuyến tại Jarabulus và bắt đầu giành quyền kiểm soát các thị trấ và làng mạc xung quanh” - Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim nói trên kênh truyền hình Haberturk.

Tiêu diệt khủng bố

Hiện vẫn chưa rõ đợt triển khai xe tăng mới trong hôm 15/8 là mục đích gì, đảm bảo an ninh tại Jarabulus hay là hỗ trợ phe nổi dậy tại đây tiếp tục giành quyền kiểm soát vùng lãnh thổ mới. Tuy nhiên, một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ trước đó từng cho hay Ankara sẽ “tiếp tục các chiến dịch cho tới khi họ tin rằng các mối đe dọa nhằm vào an ninh quốc gia được vô hiệu hóa”.

Vị quan chức này cũng nhấn mạnh rằng, phe nổi dậy Syria hiện đang dẫn đầu tiên phong, trong khi vai trò chính của Thổ Nhĩ Kỳ là đảm bảo cho đà tiến quân của họ. Trong khi đó, tờ nhật báo Hurriyet của Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng mục đích của chiến dịch này là nhằm tạo nên một vùng an ninh không tồn tại “các nhóm khủng bố” và hạn chế đà tiến quân của lực lượng người Kurd.

Tờ báo trên cũng cho hay, hiện có khoảng 450 thành viên của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã chiến đấu trong ngày đầu tiên của chiến dịch tấn công này, và số lượng binh sỹ được triển khai còn có thể tăng tới 15.000.

Tờ Hurriyet, dẫn nguồn tin từ phía quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, cho hay 100 phiến quân của IS đã bị tiêu diệt trong chiến dịch này, dù thông tin chưa được kiểm chứng hay được chính phủ xác nhận. Hãng thông tấn nhà nước Anadolu thì cho hay 1 binh sỹ phe nổi dậy đã thiệt mạng trong khi lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định không có tổn thất nào.

Loại bỏ người Kurd

Jarabulus, một thị trấn nhỏ ở bờ Tây sông Euphrates, từng bị chiến giữ bởi phiến quân IS từ mùa Hè năm 2013. Ngoài IS ra, Tổng thống Erdogan còn cho rằng chiến dịch tấn công của ông còn nhằm vào lực lượng dân quân người Kurd (YPG) xuất hiện trong khu vực này.

Thổ Nhĩ Kỳ bấy lâu nay vẫn coi YPG không khác gì một tổ chức khủng bố đang cố gắng thiết lập một vùng tự trị trên lãnh thổ Syria. Chính sách thù địch của Ankara đối với YPG khiến bản thân họ bị khóa trong bất đồng với đồng minh NATO, Mỹ - vốn đang phối hợp với lực lượng này trong cuộc chiến chống IS.

Dù vậy, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, trong chuyến viếng thăm Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu từ ngày 14/8, đã làm rõ rằng Washington đã nghiêm khắc chỉ thị cho YPG không được di chuyển về phía bờ Tây sông Euphrates sau các cuộc tiến công mới đây.

“Họ không thể, dưới bất kỳ trường hợp nào, và sẽ không nhận được bất kỳ sự ủng hộ nào của Mỹ nếu như không thực hiện cam kết đó” - Ông Biden khẳng định.

Khánh Duy