Gỡ vướng cải tạo chung cư

Một chung cư cũ ở quận 5.

Lo lắng nhưng không cải tạo

Thậm chí, tại nhiều chung cư người dân còn phản đối, không chịu cải tạo bởi lý do, sau khi cải tạo xong thì chủ nhân cũng… mất nhà luôn. Thế nên, nhiều năm qua, hơn 400 chung cư cũ với khoảng 27.000 hộ dân vẫn sống trong nỗi lo sợ nơm nớp bởi nó có thể sập hoặc hư hỏng bất cứ lúc nào.

Một người dân ở chung cư cũ số 44 (Quận 5) chia sẻ, gia đình tôi ở căn chung cư này đã hơn 20 năm, bây giờ xuống cấp thấy rõ. Mặc dù biết là nguy hiểm, nhất là mùa mưa bão như hiện nay nhưng cũng không dám đồng ý phương án xây mới, bởi nếu cải tạo xong, giá 1 căn chung cư này có thể tăng gấp 2 lần. Khi ấy, chắc chắn gia đình không đủ điều kiện để mua lại, và chỉ còn cách nhận tiền theo giá đền bù để mua ở nơi khác.

Bây giờ làm việc, con cái học hành quanh đây thì biết mua ở đâu với giá đền bù khá thấp so với giá thị trường. Thế nên, nếu để nguyên thì còn nhà ở tạm chứ cải tạo xong thì không biết cả gia đình dắt díu nhau đi đâu ở nữa. Được biết, nỗi lo không được sở hữu căn nhà hoặc phải bỏ ra quá nhiều tiền để sở hữu căn nhà mình đang sở hữu là rào cản lớn khiến nhiều người dân thường không đồng ý hoặc chấp nhận cải tạo chung cư hiện nay.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, nhiều dự án cải tạo chung cư ở thành phố hiện nay cho phép chủ đầu tư được xây dựng cao hơn số tầng của chung cư cũ. Điều này là tạo thuận lợi cho chủ đầu tư nhưng cũng làm ảnh hưởng đến chủ các căn hộ cũ. Một chung cư cũ thường có khoảng 10 tầng, khi cải tạo xây mới tăng thêm khoảng 20 tầng thì sẽ có thêm hàng trăm căn hộ nữa được bán ra.

Giá bán và quyền lợi của những chủ căn hộ cũ như thế nào đối với phần tài sản dôi dư cũng là băn khoăn của nhiều người dân. Bởi vậy, nhiều hộ dân thường chọn cách đơn giản là gia cố, sửa chữa tạm bợ căn hộ của mình khi có dấu hiệu xuống cấp khiến công trình không đồng bộ, xuất hiện những nguy hiểm khó lường, liên quan trực tiếp tới nhiều hộ xung quanh.

Có thể nói, chính việc chưa tạo được sự đồng thuận, tiếng nói chung khiến việc cải tạo chung cư hiện nay thường khó khăn, rơi vào bế tắc. Thậm chí, nhiều chung cư quá cũ đã buộc chính quyền thành phố phải dùng phương án khẩn cấp di dời nhằm tránh những thiệt hại đáng tiếc có thể xảy ra.

Trong khi đó, không chỉ có các hộ dân tỏ ra thiếu mặn mà với việc cải tạo chung cư mà thậm chí nhiều chủ đầu tư cũng cảm thấy lo lắng, rụt rè khi đầu tư vào lĩnh vực này. Một doanh nghiệp cho biết, nếu cùng một số vốn, việc đầu tư vào các dự án chung cư mới có nhiều triển vọng hơn các dự án chung cư cũ vì rắc rối sở hữu, tiền đền bù và hợp đồng nhiều khó khăn hơn.

Cần biện pháp hợp lý

Việc cải tạo chung cư ở thành phố đang cấp thiết nhưng việc triển khai lại không dễ dàng gì. Ngoài những lợi ích của người dân, chủ đầu từ còn là lợi ích của thành phố vì những chung cư này đều nằm ở vị trí tốt, có ảnh hưởng đến cảnh quan đô thị, không gian kiến trúc chung. Vì vậy, việc chính quyền làm cầu nối, hài hòa lợi ích hợp pháp của các bên là vô cùng cần thiết.

Ngoài ra, việc nới lỏng các quy định liên quan đến cải tạo chung cư cũng là điều kiện tiên quyết để tăng thêm lợi ích cho người dân và doanh nghiệp, thúc đẩy việc cải tạo nhanh chóng hơn. “Hiện, nhiều quy định lẫn các thủ tục hành chính về việc cải tạo chung cư còn rườm rà, gây khó cho các doanh nghiệp khiến nhiều doanh nghiệp chưa hồ hởi với lĩnh vực này. Vì vậy, việc tăng các ưu đãi nhằm thu hút nguồn đầu tư cũng là yếu tố quan trọng thúc đẩy việc cải tạo các chung cư cũ” - đại diện một doanh nghiệp tiết lộ.

Được biết, cải tạo chung cư cũ thường có hai vướng vắc chính là đền bù và quyền sở hữu của người dân đang sinh sống ở chung cư và lựa chọn nhà đầu tư hợp pháp. Cả hai vấn đề này đều cần sự quan tâm và giải quyết nhanh chóng của chính quyền địa phương, nhất là việc đảm bảo tất cả các hộ dân ở chung cư cũ đều được sinh sống ở chính chung cư mới sau cải tạo. Nếu giải quyết được vấn đề này thì tất cả các hộ dân đều vui vẻ chấp thuận cải tạo để nhanh chóng ổn định đời sống.

Đoàn Xá