Học ngoại ngữ: Không bắt đầu ngay thì bao giờ mới làm?
Đó là quan điểm của PGS.TS Lê Kim Long- Hiệu trưởng Trường ĐH Giáo dục (ĐHQG Hà Nội) trước ý kiến lo ngại về chất lượng giáo viên dạy tiếng Nhật, tiếng Trung, tiếng Nga, tiếng Hàn… chưa được đào tạo bài bản để dạy cấp tiểu học và đề xuất thực hiện thí điểm dạy tiếng Nhật ở 5 trường tiểu học từ lớp 3 ngay trong năm học này là hơi vội vàng.
PGS.TS Lê Kim Long.
TS Long cho biết ông hoàn toàn đồng tình với chủ trương của Bộ GD&ĐT đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai ở Việt Nam bởi đây là ngôn ngữ trung gian phổ biến trên toàn thế giới. Biết thêm một ngoại ngữ là có thêm một văn hóa mới. Tiếng Anh sẽ là phương tiện và cầu nối của Việt Nam với thế giới nên sẽ hữu ích với những người mong muốn trở thành công dân toàn cầu hay làm việc với người nước ngoài”.
Tuy nhiên, nếu trong chương trình học chỉ có một ngoại ngữ là không nên. Cần có nhiều món để học sinh lựa chọn theo ý thích, năng lực chứ không phải một học sinh học 2, 3 thứ tiếng một lúc mà đã nói là quá tải. “Việc học các ngoại ngữ khác cũng cần thiết và nên cần phải triển khai đồng thời. Đừng nói bồi dưỡng tốt tiếng Anh rồi hãy học sang tiếng khác. Quan trọng là đa dạng nhu cầu thì đa dạng cung ứng” – TS Long nói.
Đối với vấn đề tự nguyện hay ép buộc, TS Long cho rằng chính các trường là đơn vị trực tiếp thực thi Đề án cần thay đổi tư duy và triển khai có trí tuệ để đáp ứng điều kiện nhà trường về giáo viên, năng lực học sinh và môi trường tiếng. Cần phải đặt trọng tâm học ngoại ngữ để dùng không phải học để khoe, để thi thì mọi chuyện sẽ khác.
Chia sẻ thêm về câu chuyện học ngoại ngữ sao cho hiệu quả, TS Long thẳng thắn: “Phương án nào cũng khả thi ở các khía cạnh khác nhau tùy thuộc thái độ của người dạy và người học. Trung tâm ngoại ngữ của các trường ĐH cũng tốt, trung tâm tư nhân cũng tốt. Vấn đề là ở chỗ người học thấy có lợi thì họ sẽ quyết tâm học. Nhà nước nên hỗ trợ theo sản phẩm. Chẳng hạn Nhà nước cho các cá nhân vay tiền để học với cam kết đạt trình độ nào đó. Không đạt phải đền tiền hoặc tự đóng tiền để học đến đạt thì thôi. Người học cầm tiền thì có quyền chọn nơi học. Trung tâm dạy ngoại ngữ phải chứng minh chất lượng để thu hút người học. Ban đầu nên sử dụng các Trung tâm nước ngoài đánh giá độc lập sau đó mới ủy nhiệm cho các đơn vị đánh giá chuyên nghiệp. Không để tình trang mua chứng chỉ diễn ra như vừa qua”.
Cuối cùng, TS Long nhắn nhủ: “Mọi chuyện nên để tự nguyện thì hiệu quả sẽ cao hơn. Quan trọng là để người học thấy lợi ích trước mắt và lâu dài thì mới làm được. Tôi mong mọi người thay đổi tư duy và dám hành động”.