Chống thất thoát, lãng phí tài sản công

Ông Trần Đức Thắng - Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính).

PV:Thưa ông, ước tính giá trị tài sản công là hàng chục tỷ USD. Thế nhưng, còn có một nguồn lực khác nữa lớn hơn nhiều mà chúng ta chưa thống kê nữa là hệ thống cơ sở hạ tầng, cầu đường... Chưa kể trong thực tế, giá trị tài sản công còn có thể định giá trị lớn hơn rất nhiều vì trụ sở của các bộ, ngành, chính quyền địa phương đều nằm ở khu đất vàng?

Ông Trần Đức Thắng: Trụ sở làm việc không chuyển nhượng, mua bán, trao đổi, nên không tính theo giá thị trường, mà chỉ là sự ghi nhận của Nhà nước về giá trị tài sản giao cho các cơ quan, đơn vị quản lý, sử dụng. Nhưng nếu đơn vị sự nghiệp nào sử dụng tài sản được Nhà nước giao chưa sử dụng đến hoặc sử dụng không hết công suất để liên doanh, liên kết, cho thuê, góp vốn thì giá đất sẽ được tính theo giá thị trường.

Tài sản công không chỉ là đất đai, trụ sở làm việc, máy móc, thiết bị được đầu tư bằng ngân sách nhà nước hiện đang giao cho cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp... quản lý, sử dụng, mà còn rất nhiều tài sản khác. Theo quy định của Hiến pháp năm 2013 thì đất đai, tài nguyên nước, khoáng sản, tài nguyên thiên nhiên, nguồn lợi ở vùng biển, thềm lục địa, vùng trời thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước thống nhất quản lý, tức là những loại tài sản này là tài sản công.

Ngoài ra còn rất nhiều loại tài sản khác như tài sản của các dự án sử dụng vốn nhà nước, kết cấu hạ tầng, dự trữ quốc gia... cũng là tài sản công.

Do vậy, thời gian tới, theo tinh thần Luật mới Luật Quản lý sử dụng tài sản công trong đó có quy định tài sản công bao gồm cả các tài sản theo Điều 53 của Hiến pháp 2013 thì con số này chắc chắn sẽ lớn hơn rất nhiều 50 tỷ USD.

Việc thực hiện các hoạt động quản lý nhà nước, cung cấp dịch vụ công và là nguồn lực quan trọng, bền vững có thể khai thác để phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, việc xây dựng, ban hành Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi) hiện nay là cần thiết nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế của Luật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước hiện hành; bảo đảm việc đầu tư, mua sắm, quản lý, sử dụng và khai thác tài sản công hiệu quả, tiết kiệm, chống thất thoát, lãng phí, tham nhũng; đáp ứng yêu cầu mới về khai thác nguồn lực từ tài sản công.

Thưa ông, điểm mới trong xử lý vi phạm quản lý tài sản công tại Dự thảo Luật Quản lý tài sản nhà nước so với luật hiện hành?

- Qua đánh giá luật 2008, việc tổ chức triển khai có lúc có nơi chưa nghiêm túc về quản lý sử dụng tài sản công, quy định về xử lý vi phạm còn chưa nghiêm. Do đó dự thảo Luật lần này đưa ra rất chặt chẽ về xử lý vi phạm, quy định cụ thể về việc phải bồi hoàn cho Nhà nước, người có hành vi vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật, xử lý hành chính hoặc có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự; người đứng đầu cơ quan cũng phải chịu trách nhiệm liên đới vì để xảy ra vi phạm tại đơn vị mình.

Quản lý chặt chẽ để sử dụng hiệu quả tài sản công. Ảnh minh họa.

Báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về Dự án Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi), Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, tài sản phần mềm, biển số xe cũng có thể coi là tài sản công. Nếu biết khai thác quản lý tốt, đem đấu giá góp phần tăng thu ngân sách là tốt. Nhưng biển số xe đẹp cũng như sim điện thoại đẹp là do doanh nghiệp quản lý, thế thì quản lý như thế nào?

- Một số nước đã mang ra bán đấu giá biển xe đẹp, số điện thoại đẹp. Hoặc bản thân cá nhân nào có xe muốn có biển số dễ nhớ, trùng với ngày tháng năm sinh hay một ngày kỷ niệm nào đó thì có thể được chọn nhưng phải trả cho cơ quan cấp biển số này một khoản tiền. Các nước không đưa số tiền trên vào ngân sách mà làm từ thiện hay thực hiện công tác xã hội.

Hiện nay, ở nước ta chưa thực hiện đấu giá hay yêu cầu đối tượng muốn sở hữu biển xe đẹp, số điện thoại đẹp phải trả phí. Nhưng chúng tôi sẽ nghiên cứu, sau khi Luật Quản lý tài sản công được ban hành sẽ tính tới câu chuyện này. Quan điểm của tôi là các nước làm như thế rất phù hợp. Nên đưa vào từ thiện hay hoạt động xã hội, không nên đưa vào ngân sách.

Ông có thể cho biết kết quả báo cáo rà soát việc sử dụng xe công trên toàn quốc?

- Bộ Tài chính đã có báo cáo Thủ tướng về sắp xếp xe công theo quyết định 32/2015 của Thủ tướng. Theo rà soát, cả nước có hơn 37.000 xe công, chưa kể xe của lực lượng công an, quân đội. Trong đó, có 901 xe phục vụ chức danh. Đến nay, dù một số địa phương chưa thực hiện xong công tác rà soát, sắp xếp nhưng đã cho thấy tình hình quản lý, sử dụng xe công vẫn có nơi thừa, nơi thiếu. Nếu sắp xếp, điều chuyển theo đúng chức danh, tiêu chuẩn thì sẽ dôi dư hàng ngàn xe công.

Cùng với việc báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi từng bộ, ngành, địa phương yêu cầu tăng/giảm định mức và điều chỉnh số xe dôi dư (nếu có) từ nơi thừa sang nơi thiếu. Đối với xe dôi dư, nếu quá cũ, địa phương tự bán thanh lý và nộp tiền vào ngân sách. Xe vẫn sử dụng được thì đưa về Bộ Tài chính để điều chuyển, tránh tình trạng một bên thừa, một bên thiếu. Bộ Tài chính sẽ không để xảy ra tình trạng, không có địa phương nào có tiêu chuẩn định mức 2 xe công nhưng được giữ 3 xe.

Định hướng tới đây, khoán xe công không chỉ tại Bộ Tài chính. Mà tại những địa phương khác, nếu như hạ tầng phát triển thì hoàn toàn khoán được. Khoán xe cũng gắn với cơ sở hạ tầng. Không thể ồ ạt mở ra để rồi ảnh hưởng tới công việc được.

Trong một cuộc họp gần đây, lãnh đạo UBND TP. Hà Nội đã đề nghị Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng xin “cơ chế đặc thù” cho địa phương tăng gấp đôi định mức xe công. Vấn đề này đến nay đã được xử lý như thế nào?

- Theo quyết định 32/2015 của Thủ tướng, các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc tỉnh ủy, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được trang bị tối đa 2 xe một đơn vị. Quyết định của Thủ tướng đã quy định rõ, mỗi đơn vị chỉ như vậy. Theo quan điểm của Cục, tiêu chuẩn định mức ấy cơ bản phù hợp và khó có ngoại lệ.

Trân trọng cảm ơn ông!

Hồ Hương (thực hiện)