Ngoại trưởng ASEAN-EU: Ủng hộ việc sớm đạt được COC

Tại Hội nghị, hai bên tập trung kiểm điểm và đề ra định hướng phát triển quan hệ ASEAN-EU. Các nước đều hoan nghênh những tiến triển đạt được kể từ Hội nghị AEMM-20 năm 2014 tại Brussel, Bỉ, nhất là kết quả triển khai Kế hoạch hành động (giai đoạn 2013-2017) thực hiện Tuyên bố Nuremberg về Quan hệ Đối tác Tăng cường ASEAN-EU.

Đến nay EU là đối tác thương mại lớn thứ 3 và là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất của ASEAN.

Năm 2015, tổng giá trị xuất nhập khẩu giữa ASEAN và EU đạt 228,2 tỷ đô la Mỹ, chiếm 10% tổng thương mại của ASEAN; đầu tư trực tiếp nước ngoài từ EU vào ASEAN chiếm 19,6 tỷ đô la Mỹ, chiếm 16,3% tổng đầu tư vào ASEAN.

Hai bên đề cao tầm quan trọng của quan hệ ASEAN-EU và mong muốn đưa quan hệ lên tầm cao mới, làm sâu sắc hơn hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Theo đó, hai bên nhất trí sẽ nỗ lực hướng tới nâng cấp quan hệ ASEAN-EU thành đối tác chiến lược, thông qua ‘‘Tuyên bố Bangkok về Thúc đẩy quan hệ đối tác toàn cầu ASEAN-EU vì các mục tiêu chiến lược chung’’… , Về kinh tế, sẽ khởi động đàm phán lập Khu vực mậu dịch tự do (FTA) ASEAN-EU, đẩy mạnh hợp tác kết nối, nhất là đường không và đường biển, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Về văn hóa-xã hội, tăng cường giao lưu nhân dân và du lịch, hợp tác về giáo dục-đào tạo và khoa học-công nghệ. Phía EU cam kết tăng cường hợp tác về phát triển bền vững, tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng và thu hẹp khoảng cách phát triển, nhất là ở tiểu vùng Mekong, đồng thời tiếp tục bày tỏ mong muốn được tham gia một số cơ chế khu vực do ASEAN giữ vai trò chủ đạo.

Các Bộ trưởng cũng dành nhiều thời gian trao đổi ý kiến về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Về tình hình Biển Đông, các nước tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, thượng tôn pháp luật; kêu gọi các bên kiềm chế, không đe doạ hoặc sử dụng vũ lực, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển 1982; ủng hộ các nỗ lực của ASEAN và Trung Quốc trong việc thực hiện hiệu quả Tuyên bố về cách ứng xử ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC).

Tại Hội nghị, các nước đều bày tỏ chia buồn sâu sắc với Chính phủ và nhân dân Thái Lan về việc Nhà vua Thái Lan qua đời.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh đã đến lúc đưa quan hệ đối thoại ASEAN-EU lên tầm chiến lược và làm sâu sắc hơn hợp tác giữa hai bên trên nhiều lĩnh vực quan trọng; cần ưu tiên đẩy mạnh hợp tác kinh tế - thương mại và kết nối, tăng cường hợp tác ứng phó với những thách thức an ninh, cả truyền thống và phi truyền thống ở khu vực; đề nghị EU tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng và giữ vai trò trung tâm ở khu vực, thực hiện Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI) về thu hẹp khoảng cách phát triển và phát triển tiểu vùng Mê-Công, nhất là về bảo đảm an ninh lương thực và nguồn nước.

Về Biển Đông, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp; khẳng định lại lập trường chung của ASEAN; đánh giá cao quan điểm tích cực của EU và nghị EU tiếp tục ủng hộ nỗ lực duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông, thúc đẩy việc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm đạt được COC.

M.Loan