Vì sao nhiều cử tri Mỹ thích Trump hơn Clinton?

Nhiều cử tri Mỹ không thích bà Hillary Clinton. (Nguồn: CNN).

Sự tức giận của người Mỹ

Đầu tiên, người dân Mỹ hiện nay đặc biệt tức giận với tình hình chính trị trong nước, bởi vậy mà với tư cách là một người có liên quan tới chính quyền ở Washington DC và là đối thủ của Donald Trump, bà Hillary Clinton luôn là một mục tiêu tự nhiên của sự giận dữ này.

Nhưng sự tức giận đó là có lý do. Nhiều người Mỹ xem Tổng thống Barack Obama cùng các thành viên Quốc hội là đã thất bại trong việc thực hiện cam kết tạo dựng nên một quốc gia tốt đẹp hơn. Trong khi các cử tri đảng Cộng hòa phàn nàn về việc tăng chi tiêu và nợ quốc gia, thì cử tri đảng Dân chủ phàn nàn về sự bất lực của ông Obama trong việc thông qua nhiều đạo luật. Còn các cử tri độc lập thì tức giận về sự đấu đá giữa hai đảng.

Với tư cách một người ngoài tham gia tranh cử, ông Trump đã tận dụng tình trạng này rất tốt. Phần lớn người ủng hộ ông đương nhiên đến từ cử tri đảng Cộng hòa, nhưng rất nhiều người khác - ở những bang như Florida hay Ohio - lại là cử tri độc lập, một số thậm chí là cử tri đảng Dân chủ. Tự biến mình thành một ứng viên đại diện cho sự giận dữ của công chúng, Trump đã phần nào lấn át đối thủ Clinton.

Vấn đề thứ hai tạo thuận lợi cho ông Trump và gây tổn hại cho chiến dịch bà Clinton chính là kinh tế.

Trong lúc cơn suy thoái đã qua đi và tỷ lệ thất nghiệp đã giảm, vẫn còn rất nhiều người Mỹ không cảm nhận được điều đó. Sự ngờ vực của họ càng tăng lên khi chứng kiến tỷ lệ thuê nhân công còn thấp và một số lượng kỷ lục người lao động Mỹ bị mắc kẹt trong những công việc bán thời gian.

Tận dụng đà giảm của công ăn việc làm ngành sản xuất như một vấn đề của nền kinh tế, Trump đã đổ lỗi cho Trung Quốc và thương mại tự do mà phớt lờ sự tiến bộ của công nghệ. Tuy nhiên chính sự tức giận và khác biệt đã trở thành thứ vũ khí lợi hại của ông, và ông sử dụng sự ngờ vực đó để chống lại đối thủ của mình.

Trump từng tuyên bố sẽ mang lại hàng trăm nghìn việc làm, chỉ trích bà Clinton là một người theo chủ nghĩa tự do toàn cầu, hơn là vì người làm công nước Mỹ, và đã sử dụng rất tốt các tiêu chí này trong các cuộc tranh luận của mình.

Và sự lôi cuốn của Trump khi nói về vấn đề kinh tế là không thể đánh giá thấp. Trong khi nhiều người Mỹ xem ông là một kẻ phân biệt chủng tộc, thì việc ông đưa ra các lựa chọn dễ dàng và sự tự tin với tư cách lãnh đạo lại rất cuốn hút.

Những sai lầm của bà Clinton

Thứ hai, đó chính là về bản thân của bà Hillary Clinton. Dù là bê bối sử dụng email cá nhân từ hồi bà còn giữ vị trí Ngoại trưởng Mỹ, các bài phát biểu được trả tiền tại phố Wall, hay các khoản tiền bí ẩn đổ vào Quỹ Clinton… thì ứng viên đảng Dân chủ vốn đã bị tai tiếng là người không trung thực.

Điều này đã giúp Trump trở nên vượt trội hơn hẳn bởi tự tạo mình thành một hình tượng chính trị gia mới: Người ta có thể không thích kiểu ăn nói bỗ bã của ông, nhưng mỗi khi ông nói ra điều gì thì đó là sự thật. Còn bà Clinton, đơn giản chỉ là những lời nói dối.

Và điều quan trọng nhất khiến nhiều người Mỹ không thích bà Clinton mà quay sang Trump chính là tính đặc trưng trong vấn đề chính trị. Dù là về đề xuất cấm toàn bộ người Hồi giáo, hay cam kết xây một bức tường chặn ở biên giới Mexico, hay lời tuyên bố sẽ đè bẹp phiến quân IS… ông Trump đều thuyết phục các cử tri rằng ông sẽ bảo vệ họ.

Xã hội Mỹ ngày càng trở nên đa dạng và thế giới ngày càng trở nên nguy hiểm hơn. Đối với những người Mỹ chỉ lo tới việc chi trả các hóa đơn thì giọng điệu phản đối người nhập cư - những người mà họ cho rằng sẽ lấy đi công ăn việc làm của họ hay thậm chí gây ra mối đe dọa - của Trump thực sự có hiệu quả.

Nhiều người đổ lỗi cho Tổng thống Obama, bởi chính sách thất bại của ông và cả thái độ không quả quyết khi giải quyết các vấn đề nhập cư; điều này khiến cho rất nhiều cử tri tức giận và sự giận dữ đó giờ đổ lên đầu bà Clinton.

Bản thân bà Clinton cũng đã tạo nên lợi thế cho sự thành công của Trump, nhất là về vấn đề thương mại tự do.

Quan điểm chống tự do thương mại của Trump đã giúp ông ta đạt được vị trí lợi thế ở bang dao động quan trọng Ohio. Về phần mình, thay vì giải thích lý do mà thương mại tự do có thể giúp hàng triệu người dân Mỹ tiết kiệm được tiền như thế nào, thì bà Clinton vẫn không quyết định được ủng hộ hay phản đối nó. Bởi vậy, không ai tin tưởng khi bà Clinton nói về tự do thương mại nữa.

Tuy nhiên, sự tức giận mà bà Clinton đang phải hứng chịu chưa chắc có thể biến thành một chiến thắng giành cho Trump. Nhưng khả năng chiến thắng của nhà tỷ phú này là hoàn toàn có, và nếu trường hợp đó xảy ra thì chắc hẳn nó phải có nguyên nhân nào đó.