Điểm sáng thực thi chính sách tiền tệ

Tăng trưởng kinh tế năm 2016 đã được hỗ trợ tích cực từ hệ thống tài chính.

Lòng tin từ nhà đầu tư tăng mạnh

Bất chấp khó khăn và thách thức, nền tảng kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì và củng cố. Các diễn biến kinh tế vĩ mô vẫn theo chiều hướng tốt.

Trong nước, công nghiệp chế biến chế tạo và dịch vụ vẫn duy trì được đà tăng trưởng tốt, đồng thời tổng cầu được duy trì, trong đó cầu tiêu dùng khá với doanh số bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng đạt 85,8% GDP so với 77,3% của năm 2015 giúp tăng trưởng chung của nền kinh tế trở lại quỹ đạo kể từ quý III-2016 sau những khó khăn của ngành công nghiệp khai khoáng và nông nghiệp trong nửa đầu năm.

Báo cáo của NFSC cũng cho biết, tăng trưởng kinh tế năm 2016 đã được hỗ trợ tích cực từ hệ thống tài chính với tổng nguồn vốn cung ứng cho nền kinh tế tăng 15,1% so với năm 2015, tương đương 170% GDP.

Lòng tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước tăng mạnh. Thị trường chứng khoán tăng gần 20%, vốn hóa thị trường đạt 38% GDP so với 32,4% năm 2015; đầu tư gián tiếp tăng trên 20%.

Chủ tịch NFSC Vũ Viết Ngoạn đánh giá, một trong những điểm sáng trong điều hành chính sách vĩ mô 2016 là thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt, nhân tố chủ đạo hỗ trợ cho doanh nghiệp, góp phần ổn định thị trường tài chính, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhưng vẫn đảm bảo lạm phát ổn định.

Tuy nhiên, đứng ở góc độ khác, ông Cao Viết Sinh nguyên thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, không phải các chỉ số kinh tế vĩ mô đều đẹp. Ông Sinh bình luận “đừng tự ru ngủ nhau”, nợ công và bội chi tiếp tục tăng cao. Nợ xấu dù được công bố ở con số 2,8% nhưng còn nhiều khoản nợ khác có vấn đề chưa được tính đầy đủ vào.

“Các con số tăng trưởng, chỉ số tăng trưởng chỉ là một biến số để tham khảo. Và không nên làm bằng mọi cách để đạt tăng trưởng, vì nếu khai thác than, tăng trữ lượng khai khác dầu lên thì nền kinh tế về sau sẽ bị đánh đổi rất nhiều” – ông Cao Viết Sinh nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, chuyên gia kinh tế Trịnh Quang Anh đến từ khối nghiên cứu ngân hàng Hàng Hải ( Maritimebank) cho rằng, nếu phác họa nhanh bức tranh kinh tế, có điểm hội tụ là nợ, bao gồm nợ xấu ngân hàng thương mại đang ôm và nợ công ở khu vực nhà nước.

Nhiều áp lực trong năm 2017

NFSC dự báo năm 2017, tăng trưởng kinh tế sẽ được cải thiện khá nhờ cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư, tạo xung lực mới cho khu vực tư nhân. Nhờ vậy, khu vực này sẽ trở thành động lực chính của tăng trưởng 2017. Trong khi đó, hai ngành nông nghiệp và khai khoáng sẽ thuận lợi hơn trong năm 2017 do giá năng lượng và nông sản thế giới được dự báo phục hồi. Ủy ban dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2017 có khả năng đạt mức 6,7%.

Cơ quan này cũng đưa ra 2 kịch bản lạm phát cho năm 2017. Kịch bản 1: giá dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục không điều chỉnh tăng, lạm phát sẽ ở mức 3,5%, lạm phát bình quân 2% và lạm phát cơ bản 2%. Kịch bản 2: giá dịch vụ y tế tăng 1,3% và dịch vụ giáo dục tăng 0,3%, lạm phát sẽ ở mức 5%, lạm phát bình quân 2,9% và lạm phát cơ bản 2%.

NFSC chỉ rõ nền kinh tế trong năm 2017 sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, trước hết từ môi trường kinh tế thế giới tiềm ẩn nhiều yếu tố bất định; TPP bị trì hoãn thông qua: giá năng lượng và hàng hóa chủ chốt vẫn còn biến động thất thường; chính sách tiền tệ phi truyền thống của các nền kinh tế lớn còn có thể dẫn đến những diễn biến khó lường đối với dòng vốn đầu tư nước ngoài;…

Trong khi đó, dư địa chính sách hạn hẹp, nhất là trong bối cảnh nợ công tăng nhanh, nguồn lực tài chính quốc gia hạn chế sẽ là những thách thức cho nền kinh tế Việt Nam.

Ngoài ra, khu vực nông nghiệp tăng trưởng chậm, nền kinh tế vẫn chủ yếu dựa vào khu vực FDI, tiến trình tái cơ cấu trên nhiều lĩnh vực vẫn còn chậm; hệ thống tài chính vẫn phụ thuộc nhiều vào khu vực ngân hàng, khả năng giảm lãi suất cho vay bị hạn chế bởi vấn đề nợ xấu, cũng đặt ra nhiều thách thức cho mục tiêu phát triển kinh tế trong năm 2017 và những năm tiếp theo.

Thúy Hằng