Chăm sóc toàn diện sức khỏe người cao tuổi

Chăm sóc bệnh nhân cao tuổi tại BV Lão khoa Trung ương. Ảnh Trần Ngọc Kha.

Tuy bước đầu nước ta đã hình thành mạng lưới CSSK NCT, trong đó bao gồm BV Lão khoa Trung ương, khoa Lão tại một số BV đa khoa tuyến tỉnh, các nhà dưỡng lão của Nhà nước và tư nhân và việc tổ chức chăm sóc sức khoẻ NCT tại cộng đồng, nhưng, theo phát biểu của GS.TS Phạm Thắng, Giám đốc BV Lão khoa Trung ương tại hội thảo, hệ thống này chưa bắt kịp với sự chuyển đổi nhân khẩu học mạnh mẽ.

Mạng lưới y tế chăm sóc NCT chưa phát triển, số nhân viên y tế phục vụ tại cộng đồng vừa thiếu vừa yếu về số lượng, nghiệp vụ và kỹ năng. Trong khi đó, theo ông Thắng, một NCT thường mắc ít nhất 3 bệnh, trong đó chủ yếu là các bệnh: Đái tháo đường, tăng huyết áp, thoái hoá khớp, sa sút trí tuệ, parkinson, đột quỵ...

Nhiều người trong số họ cần có thời gian điều trị kéo dài, thậm chí suốt đời. NCT lại sử dụng đến 50% tổng lượng thuốc trong xã hội. Do vậy, chi phí y tế cho họ tăng cao gấp từ 7-10 lần so với người trẻ trong khi khả năng đáp ứng của các cơ sở y tế còn nhiều hạn chế.

Đến dự và phát biểu tại hội thảo, GS. Mare Berthel, chuyên gia y tế đến từ Cộng hoà Pháp cho rằng: “Pháp cũng như Việt Nam, từng có những giai đoạn già hoá dân số và chúng tôi cũng phải “gồng mình” lên để đáp ứng với nhu cầu CSSK NCT. Hệ thống CSSK NCT của Pháp đến nay bao gồm rất nhiều các thành tố khác nhau, bảo đảm NCT được chăm sóc toàn diện, thậm chí tại nhà”. Theo ông, cố gắng chăm sóc bệnh nhân cao tuổi tại nhà, không nên đưa họ vào viện khi thấy chưa thực sự cần thiết.

Tại Việt Nam, Luật Chăm sóc NCT quy định tại Điều 12: “Các BV có trách nhiệm tổ chức khoa Lão để điều trị người bệnh là NCT”. Chính vì vậy, cho đến nay, nhiều BV đã và đang thành lập các khoa Lão đang dần đáp ứng chăm sóc người bệnh NCT một cách toàn diện và liên tục.

Theo GS Thắng, tại đây, nên chia ra các phòng điều trị bệnh cấp, điều trị sau giai đoạn cấp và phục hổi chức năng và điều trị dài hạn, chăm sóc giảm nhẹ. Ngoài ra, nên thành lập các đội lão khoa đa ngành bao gồm các bác sĩ lão khoa, nội khoa, tâm thần kinh, phục hồi chức năng, điều dưỡng… để đánh giá toàn diện NCT và lên kế hoạch điều trị cho họ.

Tại các khoa lão, cần thiết kế phòng bệnh phù hợp, đảm bảo an toàn cho bệnh nhân cao tuổi. Trang thiết bị y tế về cơ bản dùng chung nhưng nên có phòng tập riêng và có các trang thiết bị phục hồi chức năng cho người già. Trong vấn đề nhân lực y tế chăm sóc NCT, theo GS Thắng, lý tưởng là có được bác sĩ lão khoa, nếu không, cần có bác sĩ nội khoa có kinh nghiệm (được đào tạo thêm về lão khoa) và nên có thêm 1 bác sĩ phục hồi chức năng.

Điều dưỡng viên và kỹ thuật viên theo quy chuẩn chung nhưng nên tăng cường thêm số lượng vì bệnh nhân cao tuổi đòi hỏi phải được chăm sóc toàn diện.

Ông nhấn mạnh: Việc cung cấp dinh dưỡng cho bệnh nhân cao tuổi phải được thực hiện theo chế độ do bác sĩ dinh dưỡng chỉ định. Muốn vậy, các BV cần thành lập khoa dinh dưỡng lâm sàng. Bệnh nhân cao tuổi đến BV không cần có người nhà chăm sóc là tiêu chí số 1 mà ông Thắng đang hướng tới cho cán bộ nhân viên ở BV Lão khoa Trung ương.

Trần Ngọc Kha