Xe bus nhanh thành chậm?
Được phê duyệt vay vốn từ năm 2006, dự án xe bus nhanh Hà Nội dự kiến chính thức đi vào vận hành năm 2008 và đến năm 2010, công suất vận chuyển sẽ đạt được 500 triệu lượt khách/năm. Nhưng trên thực tế, dự án đã nhiều lần phải lùi lại tiến độ và đến nay, sau gần 10 năm, tuyến xe bus nhanh Hà Nội mới chính thức được vận hành vào ngày 31/12 tới.
Thiếu sự chuẩn bị, xe bus nhanh có nguy cơ gây tắc đường nặng nề hơn.
Xe chưa đăng kiểm
Sau nhiều ngày chạy thử nghiệm trong bến, ngày 17/12 vừa qua, chiếc xe bus nhanh đầu tiên của Hà Nội đã được chạy thử dọc các tuyến đường từ Kim Mã đến Yên Nghĩa để khớp nối kỹ thuật, đi vào hoạt động chính thức từ 31/12 tới.
Dự án xe bus nhanh Hà Nội được “ấp ủ” từ năm 2006 với số vốn đầu tư lên đến 55 triệu USD, tuy nhiên sau 10 năm triển khai xây dựng, qua khá nhiều lần phải lùi tiến độ, dự án xe bus nhanh Hà Nội mới chính thức được đưa vào chạy thử nghiệm vào ngày 17/12 vừa qua.
Theo dự kiến của TP Hà Nội, ngày 31/12 sẽ là ngày vận hành chính thức tuyến đường xe bus nhanh với số lượng 35 xe bus được vận hành.
Tuy nhiên, đến thời điểm này, cả 35 xe bus đều chưa được đăng kiểm. Điều đáng nói, không chỉ số xe dự định đưa vào vận hành chưa được đăng kiểm, mà cơ sở hạ tầng, trạm chờ xe, đèn tín hiệu giao thông cùng nhiều hạng mục khác phục vụ cho tuyến đường xe bus nhanh BRT Hà Nội đều chưa được hoàn thành.
Để khắc phục các bất cập này và “dọn đường” cho tuyến xe bus nhanh Thủ đô được hoạt động với đúng nghĩa “nhanh”, Ông Vũ Văn Viện- Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội đã đưa ra yêu cầu: Trước ngày 25/12, cơ bản các hạng mục hạ tầng trên tuyến phải hoàn thành bao gồm việc lắp đặt biển báo, sơn kẻ vạch phân làn giao thông, vệ sinh, lắp đặt thiết bị đóng mở cửa tại 16 trên tổng số 23 nhà chờ.
Đồng thời, bổ sung các biển hướng dẫn, thông tin cho hành khách, hoàn thiện việc kết nối với các cầu vượt đi bộ. “Toàn bộ đoàn 35 chiếc xe bus cũng phải hoàn thành thủ tục đăng ký, đăng kiểm trước ngày 25/12”- lãnh đạo Sở Giao thông vận tải chỉ đạo.
Như vậy, nếu tính đúng, tính đủ, chỉ còn chính xác 11 ngày nữa là tuyến xe bus nhanh BRT thủ đô chính thức đi vào vận hành. Thế nhưng, tất cả mọi công đoạn vẫn còn dang dở.
Cấm chỗ này, tắc chỗ kia…
Nhận định về tính khả thi của dự án xe bus nhanh của Thủ đô, không ít lần các chuyên gia ngành giao thông đã cảnh báo rằng, đây là dự án khó khả thi bởi đặc điểm về giao thông, cơ sở vật chất của thủ đô Hà Nội chưa được hoàn thiện như hạ tầng giao thông ở thủ đô các nước khác.
Do đó, không khó để dự đoán được tính hiệu quả của việc triển khai dự án này, và thực tế đã minh chứng: Xe bus nhanh giờ đang có nguy cơ thành xe bus chậm.
Theo ông Bùi Danh Liên- Chủ tịch Hiệp hội Các DN Vận tải Hà Nội, nếu nói về mặt chủ trương, đưa xe bus nhanh vào vận hành để tiến tới giảm dần mật độ phương tiện cá nhân, giảm ùn tắc giao thông, đó là một chủ trương tốt.
Tuy nhiên, với đặc thù cơ sở hạ tầng giao thông ở Việt Nam, ý thức tham gia giao thông của người dân Việt Nam, thì việc triển khai được dự án này có nhiều điểm đáng quan ngại.
Nói về vấn đề giao thông, ông Liên cho rằng, trên thế giới, khi đưa xe bus nhanh vào vận hành thì người ta phải giảm được số lượng xe cá nhân trước đó rồi, chứ không thể để xe bus nhanh chạy song song với một số lượng quá tải các phương tiện xe cá nhân như hiện nay.
Trong khi cơ sở hạ tầng giao thông chưa được cải thiện, số lượng phương tiện, xe máy tham gia giao thông quá lớn như vậy, việc đưa vào vận hành xe bus nhanh e rằng sẽ khó đạt được như kỳ vọng.
Nhiều ý kiến của giới chuyên gia ngành giao thông cũng cho rằng, để ưu tiên tối đa cho xe bus nhanh, TP Hà Nội đã ra quyết định ngăn chặn một số tuyến đường đối với một số loại hình phương tiện cá nhân.
Tuy nhiên, giao thông Hà Nội lâu nay vốn đã quá tải, chắc chắn, việc cấm như vậy sẽ gây ra cảnh ùn tắc giao thông ở những tuyến đường khác.
Và như vậy, dường như, sự vào cuộc của một tuyến xe bus nhanh lại đang trở thành mối lo về nguy cơ tắc đường khủng khiếp hơn đối với người dân thủ đô.