Mỹ tuyên bố giữ vững cam kết với khối đồng minh NATO

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã tuyên bố khẳng định cam kết vững chắc với NATO. (Nguồn: CNN).

Ông Trump, người từng đặt ra nhiều câu hỏi về vai trò của NATO trong chiến dịch tranh cử của mình, đã có cuộc nói chuyện với Tổng thư ký khối này, ông Jens Stolenberg trong hôm đầu tuần. Trong lúc điện đàm, hai nhà lãnh đạo đã “tái khẳng định tầm quan trọng của khối đồng minh trong bối cảnh khó khăn”, theo một tuyên bố từ NATO.

Ông Trump và Stolenberg đặc biệt thảo luận về một cuộc họp các nước đồng minh NATO liên quan tới các cam kết đóng góp quốc phòng, vai trò của tổ chức trong cuộc chiến chống khủng bố và khả năng đưa ra một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột kéo dài ở Ukraine.

“Tổng thư ký đã nhắc lại chính sách kiên định của NATO trong mối quan hệ quốc phòng và đàm phán với nước Nga” - tuyên bố nêu rõ - “Tổng thư ký và Tổng thống Trump hướng tới cuộc họp thượng đỉnh NATO sắp tổ chức tại Brussels vào cuối tháng 5 nhằm thảo luận về các vấn đề này”.

Trong cùng ngày, một thông báo của phía Nhà Trắng đưa ra cũng xác nhận rằng ông Trump đã lên kế hoạch tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO tại Brussels.

Tháng trước, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Times of London và tờ Bild của Đức, Tổng thống Trump đã không ngần ngại lên tiếng chỉ trích NATO - được thành lập từ năm 1949 - là một tổ chức “lỗi thời”. Trong cuộc phỏng vấn diễn ra trước khi ông tuyên thệ nhậm chức, ông Trump nhắc lại các câu hỏi về NATO mà ông từng đưa ra từ lúc thực hiện chiến dịch tranh cử.

“Từ lâu tôi đã nói rằng NATO có rất nhiều vấn đề” - ông Trump nói - “Thứ nhất, nó đã lỗi thời, bởi nó được thành lập từ rất, rất nhiều năm trước. Thứ hai, các nước thành viên đang không chi tiền như cam kết”.

Được biết, chỉ có 5 trong số 28 quốc gia thành viên của NATO - gồm Mỹ, Hy Lạp, Ba Lan, Estonia và Anh - là đóng góp đủ số tiền tương đương 2% GDP cho khối đồng minh này như họ đã cam kết. Ông Trump cho rằng tình trạng này xảy ra là không công bằng đối với một nước luôn đóng góp đầy đủ như Mỹ.

Bình luận trên đã gây nên sự phẫn nộ và cả ngạc nhiên trong khối NATO, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier cho hay.

Tuy nhiên, trong khoảng thời gian gần đây, quan điểm của chính quyền Tổng thống Trump dường như đã thay đổi. Tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis hồi tháng 1 vừa qua đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ về sự ủng hộ của Washington đối với NATO, trấn an 3 đối tác quan trọng của khối này, và nói rằng Mỹ luôn giữ “cam kết không thể lay chuyển đối với NATO”.

Trong một cuộc họp báo ngắn sau các cuộc điện đàm nói trên, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Sean Spicer cũng đưa ra câu trả lời chính thức về việc các thông điệp mâu thuẫn giữa ông Mattis và Tổng thống Trump liên quan tới NATO.

“Tổng thống đã nói rất rõ ràng rằng trong lúc đang được cấu trúc ở thời điểm hiện tại, xét về tính hiệu quả của NATO, ông không cảm thấy họ đang làm theo đúng các nhiệm vụ được đưa ra hay cảm thấy nó có hiệu quả” - ông Spicer nói.

Trong khi đó, giới lãnh đạo châu Âu đã lên tiếng phản bác lại các bình luận của ông Trump cho rằng NATO đang hoạt động không hiệu quả.

Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Tổng thư ký NATO diễn ra sau khi giới lãnh đạo EU tổ chức nhóm họp tại Malta hồi tuần trước, nơi mà họ lên án các đòn công kích mới đây của ông Trump. Giới lãnh đạo EU trong suốt khoảng thời gian gần đây luôn tỏ ra quan ngại về các bình luận của ông Trump về châu Âu và NATO.

Ngoài việc chỉ trích khối đồng minh này là “lỗi thời”, ông Trump còn từng lên tiếng ủng hộ việc nước Anh rời khỏi cộng đồng EU - còn gọi là Brexit - đồng thời lên án cả cách giải quyết vấn đề người tị nạn và di cư của châu Âu.

Tổng thống Pháp Francois Hollande đã phản bác lại quan điểm của ông Trump trong lúc diễn ra hội nghị thượng đỉnh EU tại Malta mới đây. “Có nhiều mối đe dọa, và có nhiều thách thức. Điều đáng lo ngại nhất chính là tương lai của Liên minh châu Âu”, ông Hollande nhận định.

Khánh Duy