'Giải cứu' chuối bị thương lái ép giá

Một điểm tập kết thu mua chuối từ các hộ nông dân tỉnh Đồng Nai (Ảnh: Hồng Phúc).

Nguy cơ phá sản

Theo ghi nhận của chúng tôi, vụ chuối đầu năm nay nông dân trồng chuối tại Đồng Nai điêu đứng do thương lái đột ngột ép giá rẻ, khiến nhiều hộ phải bán thốc bán tháo nhưng vẫn thua lỗ nặng, đứng trước nguy cơ phá sản hàng loạt.

Chỉ trong vài ngày, nhiều hộ nông dân Đồng Nai bị thương lái ép giá chuối già-hương chỉ còn 1000đ/kg. Theo Sở NN&PTNT tỉnh Đồng Nai, hiện nay địa phương này có 1.700 ha chuối cấy mô, tập trung tại các huyện Trảng Bom, Thống Nhất, Định Quán, Tân Phú.

Hầu hết các thành phẩm từ chuối được nông dân bán cho thương lái, sau đó chuyển qua thị trường Trung Quốc tiêu thụ. Tuy nhiên, do thị trường Trung Quốc giảm nhu cầu mua khiến sản lượng chuối được mùa nhưng không có đầu ra, giảm giá “không phanh” còn 1.000 – 2.000 đồng/kg, mức thấp hơn 10 lần so với cùng kỳ năm trước.

Nhiều cánh đồng, trang trại trồng chuối của nông dân tại Đồng Nai do đó đã không bán được, dẫn đến trái chín rụng hoặc người nông dân tận dụng cho gia súc, gia cầm ăn.

Trước thực tế trên, Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai, Sở NN&PTNT tỉnh này đã kêu gọi sự chung tay của xã hội để “cứu chuối”, giúp người nông dân trồng chuối thoát cảnh tay trắng trong mùa vụ đầu năm nay.

Theo đó, các hiệp hội, đoàn thể, một số nhà hảo tâm, các đơn vị thiện nguyện từ TP HCM và nhiều địa phương phía Nam đã đi đầu trong phong trào, đặc biệt là các tổ chức thanh niên, khởi nghiệp, doanh nhân kêu gọi hưởng ứng phong trào “Chuối nghĩa tình” tiêu thụ chuối giúp bà con với giá gốc là 9000đ/kg.

Đây là mức giá đang rẻ hơn 3-4 lần so với các siêu thị, chợ nhưng cũng đã phần nào giúp bà con nông dân vượt qua được hoàn cảnh khó khăn.

Chiến dịch “cứu chuối”

Theo bà Nguyễn Thanh Hiền, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam tỉnh Đồng Nai, chiến dịch “cứu chuối” do đơn vị này phối hợp với Hội doanh nhân trẻ Đồng Nai và Công ty cổ phần nhân ái vòng tay Việt phát động chỉ trong 3 ngày đầu đã giúp nông dân tiêu thụ được trên 20 tấn chuối thương phẩm.

Ban đầu mức thu mua khởi điểm là 4.000 đồng/kg, sau đó được sự hưởng ứng ngày càng nhiều hơn, với mức ủng hộ lên đến 5.000 đồng/kg, sau đó nhích dần lên 8.000 đến 9.000 đồng/kg.

Sức lan tỏa của phong trào cũng đã được hàng chục doanh nghiệp, cơ quan trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hưởng ứng nhiệt tình.

Trong đó, có nhiều doanh nghiệp chế biến cũng đã kết hợp tham gia tích cực trong hỗ trợ nông dân tiêu thụ nông sản trồng chuối. Hàng chục cán bộ, thanh niên, nhân viên của Hội LHTN Việt Nam tỉnh Đồng Nai đã thiện nguyện bỏ tiền túi đóng góp vào quỹ để thu mua chuối cho người dân.

Cùng phong trào trên, nhóm các bạn trẻ “Thích Sống Xanh” đã kết hợp cùng CLB Doanh nhân BNI Green Chapter (đơn vị trực thuộc BNI Việt Nam) và CLB Sale TP HCM (Đơn vị trực thuộc thuộc STV) phát động những người thân, bạn bè doanh nhân tham gia hỗ trợ nông dân tìm đầu ra cho các trang trại trồng chuối.

Tính đến nay, chỉ sau 2 ngày bắt đầu hỗ trợ, nhóm đã tiêu thụ khoảng 5 tấn chuối. Ước tính khả năng tiêu thụ trung bình của nhóm được khoảng 2,5 tấn/ngày.

Ngoài nhóm những thanh niên thiện nguyện, còn có thêm rất nhiều nhóm khác đến từ “Hội chợ Xanh Tử tế”, “CLB Quản trị khởi nghiệp”, các chùa trong địa bàn TP HCM tham gia tích cực.

Không chỉ tại Đồng Nai, phong trào “cứu chuối” còn được sự hưởng ứng nhiệt tình của các y bác sĩ đến từ Bệnh viện Quận Thủ Đức, TP HCM về tận nhà vườn thu mua và vận chuyển giúp nông dân về các điểm buôn bán lẻ tại TP HCM để tổ chức bán 24/24 giờ.

Những chuyến xe tải “cứu chuối” nối đuôi nhau về thành phố, được các y bác sĩ tổ chức bán trước cổng bệnh viện và được đưa về chứa tạm thời tại các trường học trên địa bàn đến nay được khoảng 4 – 5 tấn chuối.

Theo BS Trần Quốc Cường, Trưởng Khoa Gây mê hồi sức BV Thủ Đức, ngoài tổ chức các chuyến xe thu mua chuối về thành phố tiêu thụ thì các y bác sĩ tại bệnh viện sẽ lên kế hoạch bán chuối giúp nông dân trong những ngày cuối tuần.

Ngoài ra, các nhóm CLB Quản trị khởi nghiệp phối hợp cùng Trung tâm Công tác xã hội Thanh thiếu niên và sự hỗ trợ của Trung tâm Đào tạo Bưu chính Viễn thông II cũng đã tổ chức điểm thu mua đặt tại 5C Nguyễn Đình Chiểu, Q.3, TP HCM.

Ngoài ra, các sinh viên, giảng viên của trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP HCM còn tranh thủ cả thời gian nghỉ buổi tối để tham gia vận chuyển đưa chuối về trường, sau đó làm sạch, tách nải để đem đến các điểm bán chuối ngay trong đêm.

Phong trào cũng không chỉ dừng lại ở trường học, bệnh viện, các bệnh nhân, người dân mà được các nhóm bạn trẻ trên mạng xã hội cùng chia sẻ, truyền nhau ship hàng qua mạng, giúp tiêu thụ một lượng khá lớn sản phẩm cho người nông dân.

Ngoài sự tham gia của các doanh nghiệp, các bạn trẻ, câu lạc bộ, đội – nhóm thì các đoàn thể chính trị - xã hội của tỉnh Đồng Nai cũng tích cực trong công tác vận động, tuyên truyền người dân tham gia “cứu chuối”.

Các cơ quan còn tham gia trực tiếp thu mua chuối tại vườn đang có chuối chín nhiều, sau đó phân phối tại các điểm bán lẻ. Hiện các nhóm thiện nguyện còn tổ chức các nhóm trực tiếp “trực chiến” tại Trụ sở cơ quan Tỉnh Đoàn Đồng Nai, các cửa hàng Nhật Hà Organic Food, các điểm bán lẻ và siêu thị tại Đồng Nai và TP HCM để tuyên truyền sâu rộng trong toàn thể cán bộ đoàn viên, hội viên thanh niên và người dân tham gia ủng hộ mua chuối giúp nông dân để kịp thời tìm đầu ra cho bà con.

Lê Anh - Quốc Định