Bỗng dưng mất đất, mẹ liệt sĩ cầu cứu

Cụ Tốt và 3 người con sống trong căn nhà lá tạm bợ.

Bà Nguyễn Thị Tốt là mẹ của liệt sĩ Huỳnh Văn Việt, từng là Trung đội trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, đã hi sinh năm 1970 trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ cứu nước, được trao tặng bằng Tổ quốc ghi công năm 2010. Hiện cụ Tốt tuổi đã cao, sức yếu thường xuyên bị bệnh tật, đang sống với ba người con gái, một người bị bệnh tâm thần và 2 người con gái đã ngoài tuổi lao động, gia cảnh vô cùng khó khăn.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Linh (con bà Tốt) cho biết: Nguồn gốc đất đang tranh chấp là của Nguyễn Thị Phương (bà Cóc) cho ông Trần Văn Thạch (ông Ngoại), sau đó ông Thạch cho lại bà Trần Thị Tốt quản lí, sử dụng cất nhà ở từ trước năm 1945.

Vì gia đình quá nghèo khổ, không được ăn học, phải đi làm mướn mưu sinh, lại không rành về thủ tục đăng kí quyền sử dụng đất, nên mẹ tôi cùng các chị em không đi đăng kí để được cấp chứng nhận quyền sử dụng đất đối với phần đất này.

Đến năm 1994, ông Nguyễn Văn Bảy (chồng bà Bánh) – cháu họ của bà Tốt lại đi đăng kí quyền sử dụng đất (cấp ngày 8-10-1994) bao trùm lên cả phần đất của bà Tốt đang ở mà gia đình không hề hay biết.

Đến năm 2009, sau khi ông Nguyễn Văn Bảy qua đời thì bà Nguyễn Thị Bánh (vợ ông Bảy) lại đâm đơn kiện buộc gia đình bà Nguyễn Thị Tốt phải trả lại phần diện tích trên với lí do, phần đất trên đã được chồng bà là ông Bảy làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và gia đình bà Bánh là người đóng thuế cho phần đất trên. Gia đình bà Tốt chỉ là người được cho ở nhờ.

Theo nhiều nhân chứng sống tại xã Phong Nẫm, huyện Kế Sách, gia đình bà Nguyễn Thị Tốt đã sống liên tục từ trước năm 1945 đến nay. Bà Nguyễn Thị Đảnh, 72 tuổi là bạn kháng chiến cùng thời với liệt sĩ Huỳnh Văn Việt (con bà Tốt) cho biết: Tôi biết cụ Tốt đã ở trên phần diện tích hiện đang tranh chấp từ thời kháng chiến chống Mỹ cho đến nay. Căn nhà cụ Tốt đang ở từng là nơi nuôi giấu cán bộ ta trong lúc hoạt động bí mật. Do vậy, mảnh đất ấy không thể nào là của bà Bánh được.

Ngày 29/8/2016, qua quá trình xét xử vụ án TAND huyện Kế Sách, đưa ra bản án số 69/2016/DSST với nội dung chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị Bánh, buộc bà Trần Thị Tốt cùng các con phải trả cho bà Bánh phần đất diện tích 61,23m2 tại thửa 07, tờ bản đồ số 04.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Linh được quyền sử đất phần đất có diện tích 37,07m2 trên đó có căn nhà tạm ngang 3,37m, dài 6m, tại thửa 07, tờ bản đồ số 04 tọa lạc tại ấp Phong Nẫm theo giấy CNQSDĐ của UBND huyện Kế Sách cấp cho hộ ông Nguyễn Văn Bảy ngày 8/10/1994.

Luật sư Nguyễn Văn Ninh, trợ giúp pháp lí cho gia đình bà Nguyễn Thị Tốt cho biết: Về việc cấp CNQSDĐ cho ông Nguyễn Văn Bảy ngày 8/10/1994 của UBND huyện Kế Sách là chưa đúng với quy định tại Điều 2, Luật Đất đai năm 1993.

Người sử dụng đất ổn định, được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận thì được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét và cấp giấy CNQSDĐ.

Trong khi đó, thời điểm năm 1994, ông Nguyễn Văn Bảy không phải là người sử dụng đất, nhưng UBND huyện Kế Sách lại cấp giấy CNQSDĐ cho ông Bảy là trái với quy định.

Ngoài ra, trong quá trình giải quyết vụ án, Tòa án nhân dân huyện Kế Sách không mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải, đã vi phạm nghiêm trọng Điều 208 Bộ luật Tố tụng dân sự.

Đồng thời, việc bà Nguyễn Thị Bánh đơn phương đứng ra khởi kiện yêu cầu gia đình bà Nguyễn Thị Tốt trao trả phần đất tranh chấp là đã vi phạm Điều 108; Điều 109, Bộ luật Dân sự năm 2005 sửa đổi bổ sung 2011.

Vì căn cứ vào giấy CNQSDĐ được UBND huyện Kế Sách cấp cho hộ gia đình ông Nguyễn Văn Bảy, (ông Bảy đã mất vào năm 2009 không có di chúc) nên đây là tài sản chung của hộ gia đình. Do đó, để khởi kiện cần có sự thống nhất giữa các các thành viên trong gia đình.

Quá bức xúc trước bản án số 69/2016/DSST (ngày 29/8/2016) của TAND huyện Kế Sách, gia đình bà Nguyễn Thị Tốt đã kháng cáo lên TAND tỉnh Sóc Trăng xem xét giải quyết.

Tuấn Quang