Cảm phục và cảm thông với một nhà thơ nữ
Tôi rất yêu thơ nhưng không thể làm được thơ. Đủ mọi nguyên tắc đúng vần, đúng điệu, đúng số chữ nhưng chỉ có thể làm vè hay lẩy Kiều chứ không thể thành được thơ. Vì vậy tôi rất khâm phục những người có thơ hay, kể cả các nhà thơ không chuyên.
Tôi được tặng một tập thơ với lời đề của tác giả “Em tặng Thầy tập thơ”. Tôi cũng hay được tặng thơ của bè bạn nhưng thú thật chỉ riêng tập này tôi mới thấy bài nào cũng hay. Bạn có đồng ý hay không là tuỳ bạn, nhưng tôi có thể dẫn ra một số câu của từng bài.
Những câu thơ tôi trích dẫn dưới đây thuộc về nhận xét thứ hai. Tôi biết quá ít hoàn cảnh cụ thể của nhà thơ nữ này, nhưng qua thơ chị tôi thấy có một sự cảm thông rất sâu sắc. Tôi hình dung ra hình như đúng với các câu thơ của nhà thơ Đoàn Thị Tảo: “Ngày chị sinh, trời cho làm thơ, vấn vương với sợi tơ trời. Tình riêng bỏ chợ, tình người đa đoan.”
Chị không định thành nhà thơ. Tập thơ mà tôi đang có trên tay là do một người bạn của chị tự in và tự phát hành. Chị chỉ nhận một số cuốn để tặng bè bạn nhưng cũng không mang về nhà. Ngay tên tác giả cũng chỉ là bút danh mà thôi. Đó là bi kịch, và chẳng nhẽ chỉ những ai gặp bi kịch trong đời sống mới có thể làm được thơ hay? Tôi rất cảm thông nhưng thấy thật tiếc vì bi kịch này thật ra không đáng có. Chỉ cần những người thân nhất của chị phát hiện ra đây là một tài năng hiếm có thì chẳng có lý gì không ủng hộ chị. Tôi cũng hơi khó nghĩ khi thấy chị bị giằng xé dữ dội giữa khuôn khổ mà do tự chị buộc vào với cơn sóng ngầm dai dẳng và mạnh mẽ trong lòng chị.
Không đủ khả năng bình thơ nên tôi chỉ xin trích từ mỗi bài đôi ba câu để biểu thị hai cảm xúc của tôi: Cảm phục và Cảm thông.
Tôi mong sao có một kết quả không sóng gió mà tốt đẹp, chỉ cần những người thân nhất của chị hiểu rằng họ đang có trong tay một quặng kim loại quý hiếm. Hãy để khối quặng ấy bộc lộ hết mình để làm đẹp cho đời sống không chỉ cho chính gia đình tác giả, mà còn cho cả những người yêu thơ thuộc nhiều thế hệ trong cả nước.
Các câu trích dẫn không theo một logic nào mà chỉ là theo thứ tự của các bài in trong sách:
Trên bến thời gian gió ngủ say/ Mà sao mặt nước sóng đang lay/ Con đò vô định hình như cũng/ Xoay…
Ta như hai giọt nắng/ Không thể gộp thành chiều/ Ta như hai cung bậc/ Không thể gộp thành yêu…
Cao nguyên thẫm cả khoảng ngày/ Hai chiều nhẹ-nặng/ Vơi đầy một tôi…
Em gặp anh cuối sân chùa lặng lẽ/ ”Còn nhớ anh không?”-Một câu hỏi thay chào…
Riêng một thanh củi nhỏ/ Bọt sủi từ tâm than/ Phải chăng là củi khóc/ Đớn đau trong lặng thầm…
Bước chân trĩu nẻo sơn khê/ Dùng dằng ế nửa câu thề đã giăng…
Bão về/ Chống trước, chằng sau/ Có còn/ Dẫu nát, dẫu nhàu,/Còn may!...
“Chấp thuận ly hôn” lưỡi dao có nhạc/ Chị và tôi, bấp bênh cung bổng, cung trầm!/Chị cười thoát được nợ nần/ Tôi bưng nước mắt rót dần vào tim…
May là cấm chợ ngăn sông/ Nên thuyền chẳng dám ngược dòng mà xuôi…
Tự mình huyễn hoặc tháng năm/ Buồn vui mua được, giấu thăm thẳm lòng…
Góc này,/ Mãi giấu anh thôi/ Dối anh,/ Em sống,/ Thật mười phần em…
Ngoài song, nông nổi niềm vui/ Phía sau cánh cửa, ngậm ngùi lắng sâu…
Tròn vai, khó diễn lắm đâu/ Nhưng sau sân khấu, nát nhầu bóng đêm…
“Hạnh phúc là bằng lòng những gì mình có”/ Em nghe chiều buôn buốt trượt qua tay…
Núp dưới câu thơ ta tìm được những gì/ Hay khắc khoải một hành trình tự trốn?...
Không đủ kiên nhẫn đếm từng giọt thời gian/ Nên dốc tuột cả gói đời vào cốc…
Góc đêm/ Nhặt những chơi vơi/ Giấu vào thơ/ Thả cho trôi, gánh tình…
Mượn thơ, em gói ba đào/ Sao anh cứ mở, rồi chao chát buồn?!...
Cái sắc vàng tàn tạ/ Cháy trong miền chiêm bao/ Thời gian là hình chóp/ Nhói đau khi chạm vào!...
Góc chiều/ Tôi giấu bóng tôi/ Góc tôi/ Tôi giấu chiều rơi/ Lạnh lùng!...
Xót xa, ân hận, thầm thì/ Thương mà hoá dại, nói gì nữa đây!?...
Cánh diều, mượn gió để bay/ Dòng trong, mượn bóng của mây khoe mình/ Còn em, mượn giấc mơ tình/ Để tô, để vẽ những hình bóng nhau…
Ngộ mai động đất, sóng thần/ Tiếc ta chưa sống một lần cho ta…
Từ ngày trao nhận trầu cau/ Tơ hồng chung buộc nên câu chuyện đời…
Biết đâu bước chân lầm lỡ/ Lách qua khe cửa tự do/ Anh ơi, anh có nhận ra/ Lỗi mình một phần trong đó…
Phượng bật lên thành lửa/ Mãnh liệt cháy hết mình/ Ta mơ về sắc đỏ/ Nhưng dìm lòng nín thinh…
Không thể cầm vào cánh thắm kiêu sa/ Em sơ ý, gai đâm tay buốt giá/ Con cứ vô tư khen hoa bố mua đẹp quá/ Mắt mẹ mờ hơi sương…
Anh vô tâm có lẽ chẳng có lẽ chẳng bao giờ hay biết/ Với em/ Khoảng chuyển ngày,/ Có lúc đã…chia hai…
Thời gian trôi tuột qua tay/ Tôi tìm tôi giữa vòng quay bốn mùa…
Lời yêu giữ lại nửa vời/ Nghẹn dâng nửa khóc, nửa cười, mắc ngang!/ Nuốt vào, ruột nóng như rang/ Nhả ra, lại sợ bẽ bàng sắc hoa!...
Thôi nào, duyên nợ ba sinh/ Lặng im mà đổi yên bình phù vân…
Sao không cất giữ thời gian/ Tinh khôi lặng lẽ dù man mác buồn?/ Để cho một góc tâm hồn/ Ở trong khuất lấp vẫn luôn sáng đèn?...
Đừng qua lối cũ nữa, đêm!/ Bánh xe quá khứ nghiến ken két đường!...
Người ta cần bấu víu/ Niềm tin ở chốn này?/Ta như ai, cũng thế/ Tìm đến chùa cầu may…
Những chiếc lá không rơi/ Nhạt nhoà nền diệp lục/ Kiêu hãnh cùng đạo đức/ Nhưng chết tự lâu rồi…
Thẫn thờ vuốt sợi thời gian/ Vo tròn một búi trên bàn tay khô/ Sóng lòng lặng bến, lặng bờ/ Con thuyền duyên phận bơ vơ cuối chiều…
Gỡ từng mối chỉ ưu tư/ Ngờ đâu nốt vá mới như ban đầu!...
Gánh đời mình biết hỏi ai/ Khi lối mặc định trên vai đang mòn!?...
Suốt chặng đường đời con đã đi qua/ Dấu thời gian in trên da, trên mắt/ Sao chiều nay bỗng dung con muốn khóc/ Bởi thấy mình nhỏ bé quá mẹ ơi…
Cuối ngày, trút bỏ đan mê/ Xoa tay lên mặt, thấy nhè nhẹ đau!...
Tự nhắc mình có một góc để quên/ Và cũng có một góc cần để nhớ…
Sẩy sang, đong nắng, đổi mưa/ Tảo tần gieo hạt, gọi mùa hồi sinh/ Niềm tin ở cõi tâm linh/ Niềm tin đi ngược phía mình, chở che…
Điểm danh xúc cảm ngập ngừng/ Vẫn riêng một góc chưa từng gọi tên!...
Nhỏ nhoi như mảnh hồn tôi/ Nửa chênh chao nắng, nửa vời vợi mưa…
Anh buồn,/ Trút giận vào em/ Em buồn, Úp mặt vào đêm khóc thầm!...
Mấy mươi năm đã quen rồi/ Bình yên với mọi cuộc vui độc hành/ Tình yêu giấu dưới cỏ xanh/ Cùng thiên thần nhỏ mong manh hình hài…
Một đời lở, chẳng kịp bồi/ Thương sông đau đáu chân trời dở dang!...
Đưa tay vuốt nhẹ mái đầu/ Ngỡ ngàng chợt thấy rụng màu tháng năm…
Thạch sùng chắt lưỡi canh khuya/ Quờ tay ôm chặt giấc mê, ngủ vùi…
Người xui sấp ngửa cầu may/ Không đâu,/ Em sợ tuột tay/ Vỡ oà!...
Nửa bằng lòng trong cái khung hạnh phúc/ Nửa yếu mềm khao khát một bờ vai…?
Thuyền oằn mình vượt sóng/ Gió ngược và gió xuôi/ Nỗi niềm cùng năm tháng/ Cứ đầy mà không vơi…
Người chông chênh với dặm dài/ Em theo khuôn phép, mệt nhoài tháng năm…
Ngọt ngào đến, dám đổi không/ Khi chua chát đã quen trong mắt đời !?...
Điềm nhiên trải tiếng thở dài/ Thành khăn quấn ấm đôi vai mỏi mòn…
Khi vùi thực để chiêm bao/ Là em cũng giấu cồn cào vào… câm!...
Mượn thơ, lần chữ, em thiền/ Thỉnh chuông tự tại, muộn phiền tự tan/ Khắc vào đây, vết thời gian/ Nắng mang mang nắng, chiều mang mang chiều…
Nghe em nhé,/Neo lòng bên trăng khuyết/ Nghĩ về nhau bằng ý nghĩ thật tròn/ Nếu ta mang hai mảnh cong ra ghép/ Dẫu thành vòng/ Nhưng rỗng/ Sẽ buồn hơn!...
Nằm nghe gió thét, mưa gào/ Đưa tay kéo cửa, bão vào trong tâm!/ Khuấy tung một mạch nước ngầm/ Từ lâu…đã chảy…âm thầm trong tim!
Khoác chiều chầm chậm lên vai/ Bánh xe duyên phận nối dài vòng quay…
Trên sàn nhà/ Một vết nứt rất mờ/ Ai cũng biết/ Nhưng giả vờ không biết…
Nụ cười tắt nửa bờ môi/ Ta còn riêng góc đơn côi cuối cùng…