Nauy - đất nước hạnh phúc
Nauy là quốc gia Bắc Âu, phía tây bán đảo Scandinavia, giáp với Thuỵ Điển, Phần Lan, và Nga. Là đất nước nhiều năm liền đứng thứ bậc cao trong bảng xếp loại toàn cầu, Nauy được biết đến như một quốc gia hạnh phúc.
1. Năm 2007, khảo sát của Global Peace Index xếp loại Nauy đứng đầu tiên trong tất cả các quốc gia trên thế giới. 10 năm sau, tháng 3-2017, một lần nữa Nauy lại xếp thứ nhất. Đó là niềm tự hào của người Nauy và cũng là mơ ước của nhiều quốc gia.
Nauy cũng có thể coi là một vương quốc đảo khi có tới 50.000 hòn đảo lớn nhỏ, trải dài hơn 2.500km, tổng diện tích 385.155km² nhưng đa phần lãnh thổ là núi non và vùng đất cao. Đây cũng là nơi những dòng sông băng tồn tại từ thời tiền sử. Cùng đó là những thác nước làm nên vẻ đẹp khác lạ cho đất nước.
Nauy cũng có 4 mùa trong năm, nhưng nhiệt độ thay đổi mạnh giữa các mùa, cũng như khá khác nhau theo từng vùng địa hình. Ngay như trong 1 ngày, nhiệt độ cũng có sự khác nhau rõ rệt. Tại các vùng phía bắc vòng Bắc Cực, mặt trời mùa hè có thể không bao giờ xuống dưới đường chân trời.
Có lẽ vì thế mà người ta gọi Nauy là “Vùng đất của Mặt trời lúc nửa đêm”. Vào mùa hè, người dân ở phía nam vòng Bắc Cực lại có ánh sáng mặt trời trong vòng gần 20 giờ trong ngày. Có nghĩa là gần như không có đêm.
Trên địa hình phức tạp, chia cắt, những thành phố của Nauy bỗng mang vẻ đẹp khác lạ. Oslo là thủ đô và cũng là thành phố lớn nhất Nauy cũng trải dài trên nhiều triền núi và quanh các hồ.
Đất nước rộng nhưng dân số khá ít, gần 5 triệu người. Phần lớn người Nauy thuộc sắc tộc Nauy- một cộng đồng người Germanic Bắc.
Tuy nhiên, được coi là “dân bản xứ” lại là người Sami, sống ở các vùng trung tâm và phía bắc đất nước. Một cộng đồng thiểu số khác là người K’ven có nguồn gốc Phần Lan. Tuy nhiên, với Nauy, không có chuyện phân biệt rạch ròi về nguồn gốc dân tộc, mà ai cũng tự hào mình là người Nauy.
Vẻ đẹp thiếu nữ.
Những năm gần đây, dân số Nauy biến động do số người nhập cư khá đông.
Theo Cơ quan thống kê Nauy thì năm 2006 có 45.800 người đã nhập cư vào nước này. Tới nay, có tới 9% dân số nước này là người nhập cư. Họ đến từ Pakistan, Thuỵ Điển, Iraq, Maroc, Đan Mạch, Nga, Ba Lan. Ngay tại Thủ đô Oslo, lượng người nhập cư cũng rất đông. Một con số không chính thức cho rằng: Thủ đô Oslo có tới 25% số người nhập cư.
Cũng chính vì vậy mà Nauy dần trở thành quốc gia đa ngôn ngữ và rất đa dạng về văn hóa. Tuy nhà nước công nhận ngôn ngữ Sami gốc bản địa là ngôn ngữ chính thức nhưng rất phổ biến lại là tiếng Anh khi được dùng trong giao tiếp hàng ngày.
Hệ thống giáo dục của Nauy rất phát triển. Ngay từ năm 1811, trường đại học đầu tiên đã được thành lập. Năm 1814, nước này đã có bản Hiến pháp đầu tiên của mình. Không đông dân, nhưng văn học Nauy luôn có những thành tựu cao trong các thời kỳ khác nhau. Thế kỉ XX, Nauy có 3 tiểu thuyết gia được giải Nobel văn học là Bjornstjerne Bjornson (năm 1903), Knut Hamsun (năm 1920) và Sigrid Undset (năm 1928).
2. Vì sao Nauy được coi là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới? Câu hỏi thật khó trả lời. Tuy nhiên, nhìn vào những thành tựu kinh tế, văn hóa, xã hội thì không ai có thể phủ nhận tính ưu việt của đất nước này. Cùng đó, nền y tế cũng hết sức phát triển và mang tính nhân văn cao cả khi mục đích chính là phục vụ tất cả mọi người, không phân biệt giàu nghèo.
Vợ chồng mới có con ở Nauy có thể nghỉ một năm hưởng nguyên lương.
Nauy hiện là một trong những nước đi đầu thế giới trong việc phúc lợi xã hội mang tính toàn dân. Ngay từ khi mang thai, người phụ nữ đã được xã hội quan tâm đầy đủ. Cụ thể là việc họ có thể nghỉ làm mà vẫn được chính quyền trả lương đầy đủ. Với đứa con đầu lòng, cả hai vợ chồng được nghỉ làm 1 năm để chăm sóc con mà vẫn được hưởng mọi quyền lợi như khi đi làm.
Trong Báo cáo Hạnh phúc thế giới 2017, Liên hợp quốc nhận xét “Nền kinh tế thịnh vượng cùng khả năng tiếp cận rộng rãi với sự bình đẳng về quyền lợi giáo dục, y tế chất lượng cao khiến người dân Nauy luôn hài lòng với cuộc sống”.
Theo ông Jeffrey Sachs- Giám đốc Mạng lưới giải phát phát triển bền vững, Nauy hoàn toàn xứng đáng với vị trí số 1 thế giới dựa trên những tiêu chí chung được thừa nhận về hạnh phúc. Theo đó, quốc gia này “có được sự cân bằng bền vững giữa sự thịnh vượng và tài nguyên xã hội, đồng nghĩa với việc người dân có sự tin tưởng cao vào xã hội”. Với dân số hơn 5 triệu người, người dân Nauy có mức GDP bình quân đầu người gần 101.000 USD/năm, với tuổi thọ bình quân là 81,45 tuổi- hàng đầu thế giới.
Cuộc sống bình yên.
Tuy nhiên theo Báo cáo Hạnh phúc của Liên hợp quốc, sự thịnh vượng không phải là tiêu chí duy nhất để đánh giá mức độ hạnh phúc của người dân. “Các quốc gia được xếp hạng cao dựa chủ yếu vào các yếu tố chính góp phần làm nên hạnh phúc như mức độ quan tâm chăm sóc, tự do, hào phóng, trung thực, sức khỏe, thu nhập và khả năng điều hành của chính phủ”.
Bên đường của tuyến xe lửa Flam – Myrdal.
Nhận xét về điều này, Jon-Age Oyslebo, quan chức phụ trách các vấn đề thông tin, văn hóa và giáo dục tại Đại sứ quán Nauy ở Mỹ giải thích với Washington Post: “Quyền được tiếp cận với trình độ giáo dục cao, được sử dụng các dịch vụ y tế chất lượng cao là một phần tạo nên sự hạnh phúc của người dân Nauy”.
Lã Thế Tuấn (Tổng hợp)