Đầu tư công nghệ môi trường tại TP Hồ Chí Minh: Vì sự phát triển bền vững
TP HCM vài năm gần đây có xu hướng kêu gọi đầu tư mạnh vào lĩnh vực môi trường, trong đó có công nghệ mới trong xử lý rác thải, xử lý nước thải, kiểm soát ô nhiễm không khí,… Lãnh đạo thành phố thừa nhận, khi kêu gọi nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này không thể đặt ra ngay bài toán kinh tế thiệt hơn, mà là một giải pháp phát triển kinh tế - xã hội bền vững, vì tương lai.
Đoàn khảo sát Sở ngành TP HCM kiểm tra giai đoạn 1 của Nhà máy Điện - Rác Gò Cát tại Q.Bình Tân, TP.HCM. Ảnh: Hồng Phúc.
Năm 2001, TP HCM bắt đầu nghĩ đến khía cạnh môi trường khi kêu gọi đầu tư mở rộng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất,… để phát triển kinh tế.
Một trong các vấn đề nhức nhối được lãnh đạo thành phố quan tâm là lĩnh vực xử lý rác thải sinh hoạt và rác thải công nghiệp. Hiện nay, ước tính trung bình khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh mỗi ngày khoảng 8.300 tấn nhưng công nghệ xử lý rác mới chủ yếu là chôn lấp (vốn chiếm nhiều diện tích đất) gây phát sinh ô nhiễm về mùi, nước rỉ rác,…
Ngoài rác thải, ông Nguyễn Toàn Thắng- Giám đốc Sở TN&MT TP HCM cho biết, thành phố còn phải chịu áp lực về nước thải với gần 1,8 triệu m3 nước thải mỗi ngày; khí thải từ 7,9 triệu phương tiện giao thông và 839 nguồn khí thải công nghiệp và rất nhiều nguồn thải khác.
Việc kêu gọi đầu tư mạnh vào lĩnh vực bảo vệ môi trường được TP HCM kỳ vọng sẽ giúp thành phố có thêm giải pháp trong xử lý chất thải, tiến đến giảm dần xử lý rác bằng công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh như hiện nay, mang lại lợi nhuận kinh tế và lợi ích môi trường.
Với công nghệ điện rác có thể xử lý chất thải rắn mà không cần phân loại trước, đây là yếu tố phù hợp với đặc thù rác thải của Việt Nam và là điểm khác biệt đối với một số công nghệ khác hiện nay.
Dù có những dự án đầu tư xử lý chất thải quy mô lớn, nhưng TP HCM vẫn lo ngại những hệ quả phát sinh từ ứng dụng công nghệ xử lý mới. Trên thực tế, vấn đề phát sinh là có thực và nhiều lần lãnh đạo thành phố phải đau đầu tìm giải pháp tháo gỡ.
Tại dự án xử lý chất thải Đa Phước, huyện Bình Chánh, từ năm 2016 đã có nhiều phản ánh của người dân về việc dự án gây mùi hôi cho khu Nam Sài Gòn gồm các quận 7, Nhà Bè và huyện Bình Chánh. Sau đó, các cơ quan chức năng của TP HCM đã phải tiến hành xác minh và tổng hợp báo cáo (số 5360/UBND-ĐT) gửi Thủ tướng Chính phủ để thông báo kết quả xác minh mùi hôi gây ô nhiễm khu Nam Sài Gòn.
Tại Nhà máy Điện – Rác Gò Cát, ông Nguyễn Kỳ Phùng- Phó Giám đốc Sở KH&CN TP HCM cho biết, quá trình kiểm tra, khảo sát thực tiễn tại nhà máy cho thấy vẫn còn nhiều khu thực nghiệm gây mùi hôi, cần lắp đặt hệ thống khử mùi. Ngoài ra, các bể chứa khí cần lắp đặt thiết bị dò rò rỉ khí nhằm đảm bảo vấn đề an toàn cháy nổ...
Theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong, để đảm bảo các tiêu chuẩn về môi trường tại Nhà máy Điện – Rác Gò Cát, thành phố giao Sở TN&MT TP phối hợp với các Sở ngành liên quan thành lập Hội đồng khoa học thành phố đánh gíá hiệu quả công nghệ điện rác đang thực nghiệm.
Hiện nay, UBND TP HCM cũng cho phép lập đề án xử lý điện rác từ rác thải sinh hoạt với công suất chuyển hoá 1.000 tấn rác sinh hoạt/ngày thành 20MW điện.
Trong đó, công đoạn tiền xử lý, tách mô mềm, tạo viên nén từ rác thải sinh hoạt được thực hiện tại xã Phước Hiệp, huyện Củ Chi. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai cần thận trọng, không để phát sinh ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân.