Gio Linh, Quảng Trị: Dân liều mình chặn tàu hút cát
Gần 1 tháng nay người dân thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị sống dọc bờ Bắc sông Thạch Hãn phải túc trực thường xuyên để ngăn chặn các tàu của một doanh nghiệp được cấp phép nạo vét luồng lạch, tận thu khoáng sản.
Người dân thị trấn Cửa Việt đổ ra phản đối việc hút cát trên sông. Ảnh:Thanh Tùng.
Trong các ngày từ 28-30/7, PV báo Đại Đoàn Kết có mặt tại đoạn sông Thạch Hãn chảy qua các khu dân cư 1, 2 và 4 của thị trấn Cửa Việt, chứng kiến rất đông người dân ở đây đổ ra ngăn chặn các sà lan đang neo đậu giữa sông để hút cát.
Chiều 29/7, khi thấy chúng tôi quay lại khu phố 2, thị trấn Cửa Việt; rất nhiều người dân tiếp tục đổ ra tỏ thái độ phản đối việc hút cát của Công ty TNHH phát triển khoáng sản Duy Tân (Công ty Duy Tân) trên đoạn sông Thạch Hãn chảy qua khu phố này. Theo người dân, quá trình nạo vét, hút cát của Công ty Duy Tân đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế và đời sống của họ.
Một số người dân khu phố 2 là ông Lê Văn Quý, ông Hồ Văn Tài và bà Lê Thị Thỏn, lấy làm khó hiểu vì Công ty Duy Tân không nạo vét đồng đều luồng lạch mà chỉ đặt sà lan ở khúc sông đối diện khu phố 2 để hút cát. Một số người dân khu phố 1 cho rằng hoạt động hút cát của Công ty Duy Tân đã làm tuyến bờ kè dọc sông bị sụt lún.
Hầu hết người dân có mặt phản đối hoạt động nạo vét, hút cát đều nói rằng họ sẵn sàng trả lại khoản tiền hỗ trợ sinh kế “trót nhận” của Công ty Duy Tân với điều kiện công ty này phải ngừng ngay việc hút cát trên đoạn sông Thạch Hãn chảy qua đây.
Ông Nguyễn Khai ở khu phố 1 cho biết, ông được mời đến nhà Trưởng khu phố nhận hỗ trợ 10 triệu đồng từ đại diện Công ty Duy Tân nhưng khoản tiền này không thể trang trải sinh kế của gia đình trong khi việc hút cát đã làm ảnh hưởng lớn đến đời sống của dân cư nên sẽ dứt khoát hoàn trả lại.
Theo lời ông Khai thì ông cũng như nhiều hộ dân nhận tiền hỗ trợ để di chuyển rớ đáy trên sông đi nơi khác là do được cán bộ địa phương phổ biến dự án (DA) nạo vét đã được tỉnh phê duyệt. Từ khi khảo sát đến khi đưa sà lan, phương tiện vào nạo vét và hút cát, Công ty Duy Tân không hề có bất cứ buổi họp tham vấn cộng đồng nào.
Ông Nguyễn Văn Khang, Trưởng khu phố 1, thị trấn Cửa Việt khẳng định: Từ năm 2014 đến đầu năm 2015 khi bắt đầu thực hiện khảo sát và lập DA nạo vét sông Thạch Hãn qua thị trấn Cửa Việt, doanh nghiệp chủ đầu tư DA không có cuộc họp tham vấn cộng đồng nào.
Công ty Duy Tân chỉ đặt vấn đề với Trưởng khu phố 1, 4 và 6 đề nghị hỗ trợ khoản tiền di dời rớ, đáy của các hộ dân phục vụ nạo vét. Do tin tưởng DA đã được cấp trên phê duyệt nên tôi đã mời 2 hộ dân có rớ đáy trên sông đến nhà tôi để nhận tiền hỗ trợ từ đại diện Công ty Duy Tân – ông Khang nói.
Xung đột giữa dân cư và doanh nghiệp nạo vét, hút cát trên sông Thạch Hãn qua thị trấn Cửa Việt căng thẳng nhất là vào sáng 28-7 khi các sà lan neo đậu giữa sông Thạch Hãn đồng loạt nổ máy, hút cát. Hàng trăm người dân ở đây đã liều mình đổ ra bờ sông, dùng thuyền tiếp cận các sà lan đề nghị dừng ngay việc hút cát.
Ngay khi sự việc xảy ra, PV báo Đại Đoàn Kết tìm gặp ông Nguyễn Minh Tân, Giám đốc Công ty Duy Tân tại trụ sở công ty này ở TP Đông Hà. Ông Tân cho biết, lý do ông cho 10 sà lan hút cát trở lại sau thời gian dài tạm dừng do có ý kiến chấp thuận qua điện thoại của Bí thư Chi bộ khu phố 2 vào đầu giờ sáng cùng ngày.
Cũng theo ông Nguyễn Minh Tân thì việc tham vấn cộng đồng khi thực hiện DA nạo vét, tận thu sản phẩm nạo vét (bùn và cát) được Công ty Duy Tân thực hiện đầy đủ và nghiêm túc, tuy nhiên các biên bản họp tham vấn cộng đồng này hiện do Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND thị trấn Cửa Việt cất giữ!
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hoạt động nạo vét, tận thu khoáng sản của Công ty Duy Tân đã được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt tại Quyết định số 331/QĐ – UBND ngày 18/2/2016.