Giải pháp căn cơ nhất vẫn là cơ chế kiểm soát quyền lực

Phóng viên Đại Đoàn Kết đã có cuộc trao đổi với PGS TS Nguyễn Minh Tuấn - Viện trưởng Viện Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh về vấn đề này.

PGS TS Nguyễn Minh Tuấn.

PV:Thời gian qua Ủy ban Kiểm tra trung ương (UBKTTƯ) đã có nhiều kết luận xem xét, thi hành kỷ luật đối với nhiều cán bộ, gần đây là thông báo số 16, vậy ông nhận định như thế nào về việc chỉnh đốn Đảng từ sau Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII cho đến nay?

PGS TS Nguyễn Minh Tuấn: Nghị quyết Trung ương 4, Khóa XII đã nêu rõ tăng cường thẩm quyền, trách nhiệm và vai trò của UBKTTƯ.

Đây là một cơ quan, tổ chức trong Đảng, có chức năng, nhiệm vụ to lớn trong xây dựng Đảng trong đó có chống tham nhũng.

Với tinh thần như vậy những năm qua, đặc biệt là thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, Khóa XII, chủ trương này đang được thực hiện rất quyết liệt.

Ngoài việc hoàn thiện các quy định về tăng thẩm quyền vai trò của UBKT các cấp, thì vấn đề trước mắt là chỉ đạo của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng (PCTN) trung ương là rất quyết liệt.

Cho nên UBKT dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương đã thực hiện một cách rất nghiêm túc tinh thần chống tham nhũng, cũng như tình thần xây dựng Đảng trong Nghị quyết Trung ương 4, Khóa XII, trong đó có vấn đề chống tham nhũng ở những vụ việc lớn.

Một số người e ngại, có những cái chìm đi quên lãng, nhưng không phải. Khi nào kết thúc rõ ràng, đúng người đúng tội thì mới thôi.

Đây là sự quyết tâm của UBKTTƯ và Ban Chỉ đạo cải cách Trung ương. Chúng ta thực hiện dân chủ, công khai, nhờ vậy tạo được sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân, giúp ngăn chặn những người có ý muốn, thậm chí đang có mưu đồ tham nhũng để nhìn thấy đó như là bài học kinh nghiệm cho mình để răn đe.

Người dân trông chờ ở những việc làm cụ thể của Đảng, chứ không thể nói chung chung, trừu tượng nữa. Đó chính là những vụ án tham nhũng lớn, nhất là kinh tế.

Để thất thoát hàng trăm, hàng ngàn tỷ phải có người chịu trách nhiệm. Trong trách nhiệm có hai nguyên nhân là do nhận thức kém, tư duy kém.

Nếu nói về tư duy kém, thì không làm lãnh đạo được, dẫn đến quyết sách sai lầm. Thứ hai là do lợi ích nhóm. Do đó phải tìm rõ nguyên nhân.

Từ những vụ việc trên cho thấy quyết tâm của Đảng là không có vùng cấm trong phòng, chống tham nhũng?

- Chúng ta xử lý được rất nhiều vụ lùng nhùng, dàn trải. Đảng đã nhất quán không có vùng cấm và không loại trừ đối tượng nào, kể cả cán bộ cao nhất đều phải xử lý theo quy định của pháp luật, quy định của Đảng.

Tuy nhiên do công việc phức tạp, nên phải làm thận trọng vững chắc, vừa kiên quyết và cũng rất nhanh chóng. Nhiều người lo sợ có sự việc rơi vào quên lãng nhưng hoàn toàn không phải. Chúng ta xử lý thận trọng, vững chắc, đúng người, đúng tội, tạo niềm tin trong dân chúng đối với Đảng.

Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN cũng vừa họp. Theo ông, để phát huy hơn nữa việc PCTN chúng ta cần những giải pháp nào?

- Giải pháp căn cơ nhất vẫn là cơ chế kiểm soát quyền lực. Ai có quyền lực đều phải kiểm soát. Tổ chức kiểm soát quyền lực phải toàn tâm, toàn ý, có ý chí và có điều kiện khách quan, không chịu chi phối bất kỳ quyền lực nào.

Cho nên chúng tôi cũng đề nghị nhiều vấn đề có liên quan đế cơ cấu tổ chức, cách thức hình thành, mối quan hệ giữa UBKTTƯ với cấp ủy, tạo điều kiện cho cơ chế kiểm soát quyền lực vừa đúng, đủ, chắc chắn, không có kẽ hở. Và người thực thi phải “miễn dịch” với những can thiệp, chi phối khác.

Thứ hai là chọn cán bộ. Trung ương đang tổ chức lựa chọn cán bộ cấp cao, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng. Rèn luyện và tìm được những cán bộ có ý chí quyết tâm chống tham nhũng.

Rồi công khai cơ chế, chính sách, công khai tài sản của cán bộ trước khi làm lãnh đạo cấp cao, trong cấp cao và sau cấp cao. Một trong những điều kiện của đảng viên là phải trung thực với Đảng, khai báo đúng sự thật.

Bây giờ tài sản to kếch xù mà lại khai báo có 3-5 tỷ đồng thì không thể chấp nhận được. Thiếu trung thực thì không xứng đáng là đảng viên.

Thời nào, chế độ nào cũng nảy sinh tham nhũng, không ít thì nhiều. Chỉ có điều có cách chống hiệu quả thì người dân tin tưởng.

Và muốn hiệu quả thì Trung ương đã làm, địa phương phải làm tiếp tục, làm mạnh hơn. Nhân dân và đảng viên phải tham gia tốt hơn.

Có cơ chế dân chủ để nhân dân, đảng viên tham gia xây dựng Đảng. Trung ương Đảng đã có thông điệp, kịp thời mạnh mẽ, cho nên những người có ý định tham nhũng, hay đang tham nhũng cũng phải chùn bước, tự điều chỉnh mình.

Trân trọng cảm ơn ông!

Hoài Vũ (ghi)