Hà Nội dẫn đầu cả nước về nợ bảo hiểm xã hội: Khởi kiện cũng khó đòi
Theo ông Nguyễn Đức Hòa, Phó Giám đốc phụ trách bảo hiểm xã hội (BHXH) Hà Nội, mặc dù cơ quan này đã tìm nhiều biện pháp giảm tỷ lệ nợ đọng ngay từ đầu năm, tuy nhiên tình hình nợ BHXH vẫn không có chuyển biến tích cực. Tính đến hết tháng 6/2017, số tiền nợ BHXH là 2.938 tỉ đồng, cao nhất cả nước (chiếm 8,8% tổng số thu năm 2017).
Cuộc sống của người về hưu trông cậy nhiều từ đồng lương (Ảnh minh họa).
80 tuổi chưa được lĩnh lương hưu
Trong 6 tháng đầu năm 2017, BHXH Hà Nội đã chuyển 144 hồ sơ doanh nghiệp nợ BHXH đề nghị Liên đoàn Lao động khởi kiện với số nợ là 153.313 tỉ đồng.
Theo thống kê của BHXH Hà Nội, toàn TP có gần 56.000 đơn vị đang tham gia BHXH, BHYT, trong đó có hơn 48.000 đơn vị là DN với hơn 1,4 triệu lao động. Đề cập đến tình trạng nợ đọng BHXH hiện nay, đại diện BHXH Hà Nội cho biết, nguyên nhân chính của tình trạng nợ đọng là do tình hình sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp trên địa bàn gặp khó khăn, bất lợi nên không ít doanh nghiệp đã dừng hoạt động, đơn phương chấm dứt giao dịch với cơ quan BHXH.
Ngoài ra, do các sở, ban ngành liên quan chưa thật sự quyết liệt, xử lý vi phạm chậm, qua nhiều khâu, nhiều cấp nên hiệu quả chưa được cao. Hệ quả là có NLĐ dù đã 80 tuổi nhưng đến nay vẫn chưa được lĩnh lương hưu vì doanh nghiệp không đóng BHXH.
Nói về công tác thanh, kiểm tra, ông Nguyễn Đức Hòa cho hay, kết quả, thanh tra, kiểm tra liên ngành, chuyên ngành đầu năm 2017 tại 471 đơn vị, 50 cơ sở khám chữa bệnh BHYT và 48 đại lý thu, cơ quan chức năng đã thu hồi được 105,7 tỷ đồng (đạt 29,7%); đề nghị thu hồi 91 triệu đồng chi sai chế độ ngắn hạn, thu về quỹ BHYT trên 261 tỷ đồng. BHXH thành phố đã thu BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp trên toàn thành phố là 15.700 tỷ đồng, đạt 47,17%. Trong đó, Cục Thuế Hà Nội đã thanh tra, kiểm tra BHXH tại 12.126 doanh nghiệp, phát hiện 4.412 doanh nghiệp vi phạm. Đặc biệt, qua phối hợp với cơ quan BHXH kiểm tra 392 doanh nghiệp, có tới 83 doanh nghiệp trốn đóng cho 3.413 lao động.
Ông Lê Đình Hùng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP.Hà Nội cũng chia sẻ: “Nhiều DN thực hiện chế độ BHXH không đầy đủ, có DN nợ 6 tháng, có DN nợ 1 năm, thậm chí vài chục tháng. Khi chúng tôi tiếp xúc với người lao động họ rất bức xúc, bởi không chỉ bản thân mà gia đình họ cũng bị ảnh hưởng khi giải quyết các chế độ hưu trí, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, tử tuất…”.
Cũng theo đại diện Liên đoàn Lao động TP Hà Nội, ngoài những đơn vị nợ đọng do gặp khó khăn thực sự, cũng có rất nhiều đơn vị trốn tránh nghĩa vụ trích đóng BHXH, BHYT cho NLĐ. Thậm chí, có đơn vị khi bị kiểm tra đã trích đóng được một phần, nhưng sau đó lại chây ỳ nợ tiếp.
Quyết tâm giảm nợ xuống dưới 4%
Để khắc phục tình trạng trên, các cơ quan liên ngành của Hà Nội gồm: BHXH, Sở Công an, Sở LĐTB&XH, Liên đoàn Lao động và Cục Thuế đã phối hợp đưa ra các biện pháp giải quyết, nhằm giảm tỷ lệ nợ BHXH đến cuối năm 2017 xuống dưới 4%.
Theo đó, ông Lê Đình Hùng đã đề nghị lựa chọn các doanh nghiệp lớn hoặc khoanh vùng 5 - 10 doanh nghiệp nợ đọng số tiền lớn để xử lý mạnh tay, làm gương cho các doanh nghiệp khác trong 6 tháng cuối năm. Còn ông Đoàn Duy Khương, Giám đốc Công an TP Hà Nội cho hay, Công an TP Hà Nội cũng sẽ triển khai các biện pháp nghiệp vụ, thông báo kịp thời cho BHXH cùng cấp về phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm trong lĩnh vực BHXH và các hành vi vi phạm pháp luật khác, để BHXH có kế hoạch chủ động phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả.
Cục Thuế Hà Nội cũng đã cam kết, trong quá trình thực hiện quản lý, thanh kiểm tra về thuế, nếu phát hiện vi phạm chế độ BHXH, định kỳ hàng tháng sẽ thông tin ngay cho BHXH cùng cấp để có biện pháp quản lý.
Ngoài ra, cơ quan BHXH cũng sẽ tiếp tục thực hiện cải cách thủ tục hành chính; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý, hoàn thiện các phần mềm nghiệp vụ; Đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền theo hướng chuyên nghiệp hóa cả về nội dung và phương thức tiếp cận người tham gia, nghiên cứu các hình thức tuyên truyền phù hợp với từng nhóm đối tượng, phát huy vai trò của các cơ quan truyền thông, báo chí… nhằm giúp người dân, doanh nghiệp hiểu được quyền và nghĩa vụ về BHXH, BHYT và tự giác tham gia.