Nỗi đau sau lũ
Sau một đêm, toàn bộ nhà cửa, đồ đạc, hoa màu… bị cuốn trôi. Nhiều người dân ở Mù Cang Chải (Yên Bái) và Mường La (Sơn La) bần thần trong cảnh không nhà và nỗi đau mất người thân...
Thu gom những gì còn sót lại.
Sau trận lũ đêm mùng 2, rạng sáng 3/8 cày nát 6 bản của xã Nặm Păm (huyện Mường La, tỉnh Sơn La), ngày 7/8 chúng tôi trở nơi này. Con suối vẫn chảy đục ngầu.
Anh Lô Văn Hiếng (bản Hốc) bần thần trước nơi từng là nhà của mình. Chỉ ra xung quanh, anh Hiếng nói: “Nơi đây là xóm bản, nhà và ruộng nương đang trồng hoa màu, lúa. Nay thì tất cả chỉ còn toàn đá.Con gái tôi không chạy kịp, chết rồi. Nhà cửa không còn. Giờ di chuyển đi, chẳng biết sẽ sống ra sao”.
Nói rồi anh Hiếng khóc. Cách đó không xa mọi người đang nhận quần áo hỗ trợ. Cũng bần thần, mệt mỏi, ông Quàng Văn Khan- Phó Bí thư Chi bộ bản Hua Nặm nhớ lại: “Mưa ở đây đã kéo dài nhiều trận. Hôm 2/8 mưa từ lúc 9 giờ tối, mưa to từ 12 giờ đêm đến 1 giờ sáng hôm sau. Thấy nước về nhiều, dân chúng tôi đã hô hào dân bản tìm cách tránh lũ. Người dân chỉ kịp đưa một số xe máy và trâu bò lên trên núi cao, còn nhà của gần 40 hộ dân đã bị quét hết”.
Vào được trung tâm xã Nặm Păm đã khó nhưng từ đó đến bản Nà Ten còn khó hơn vì phải vượt qua 4 cây số đường đá lởm chởm. Đây cũng là bản mà lực lượng chức năng, đơn vị cứu trợ khó tiếp cận do địa hình chia cắt. Bản Nà Ten có 45 hộ dân với 45 ngôi nhà thì tất cả đã bị xóa sổ. Ông Lò Văn Cẩn- Chủ tịch UBND xã Nặm Păm, cho biết: Từ trước mưa lũ lực lượng chức năng đã có cảnh báo. Ngay sau trận lũ quét, các đơn vị chức năng của huyện, tỉnh đã tích cực phối hợp hỗ trợ ứng cứu, tìm kiếm người bị nạn, giúp đỡ các hộ dân mất nhà, di chuyển đến nơi ở mới.
Đến ngày 7/8, nỗi bàng hoàng vẫn chưa nguôi trên gương mặt người dân vùng lũ quét Mường La, không còn nước mắt để khóc. Còn tại huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) thiệt hại cũng rất lớn. Được biết, tỉnh Yên Bái đã huy động hơn 2.000 người để khắc phục thiệt hại sau lũ. Hàng chục xe công trình, hàng trăm ô tô các loại... cũng được sử dụng. UBND tỉnh chỉ đạo không được để người dân nào bị thiếu đói.
Đến thời điểm này mọi công tác cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả vẫn đang được tiến hành rất khẩn trương. Tại các xã bị thiệt hại nặng nề như Lao Chải, Kim Nọi, thị Trấn Mù Cang Chải… những hộ dân bị nước lũ cuốn trôi, sập đổ hoàn toàn đã được bố trí nơi ở tạm ổn định, đảm bảo lương thực, cung cấp dịch vụ y tế.
Nguyên nhân của lũ quét được xác định là do mưa lớn, mưa nhiều làm nhão đất đá đồi núi; tầng trên của rừng núi cũng “no” không còn khả năng giữ nước gây áp lực lớn cho suối Nặm Păm. Nhưng một “thủ phạm” nữa, chính là tác động môi trường do các dự án thủy điện gây ra. Theo thống kê có tới hơn 20 dự án nhà máy thủy điện được xây dựng ở Mường La. Ở Mù Căng Chải cũng có các nhà máy thủy điện Mường Kim, Hồ Bốn, Khao Mang Thượng, Khao Mang… đã “ăn” vào nhiều diện tích rừng phòng hộ, dẫn đến rừng không còn khả năng tích nước...