Bất thường từ Dự án nạo vét sông Thạch Hãn

Sau khi bài viết được đăng tải, ngày 2/8, UBND tỉnh Quảng Trị có văn bản đề nghị tạm dừng hoạt động nạo vét bùn đất của Công ty Duy Tân qua thị trấn Cửa Việt để tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Các diễn biến liên quan cho thấy Dự án (DA) nạo vét luồng lạnh này có những bất thường cần được làm sáng tỏ.

Sà lan hút cát của Công ty Duy Tân neo đậu trên sông Thạch Hãn qua thị trấn Cửa Việt (Ảnh: Thanh Tùng).

Biên bản tham vấn cộng đồng bị làm giả?

Ngày 17/8, phóng viên báo Đại Đoàn Kết đã có buổi làm việc với ông Trần Đình Cảm, Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt.

Ông Trần Đình Cảm cho biết sẽ xác minh và sớm có câu trả lời về nghi vấn biên bản tham vấn cộng đồng (cơ sở để cấp thẩm quyền phê duyệt DA nạo vét luồng lạch của Công ty Duy Tân trên sông Thạch Hãn qua thị trấn Cửa Việt) bị làm giả đang được dư luận quan tâm.

Như Đại Đoàn Kết đã phản ánh, từ giữa tháng 7/2017, người dân thị trấn Cửa Việt phải túc trực thường xuyên để ngăn chặn các sà lan neo đậu trên sông Thạch Hãn của Công ty Duy Tân hút cát.

Vụ việc trở nên căng thẳng hơn vào những ngày cuối tháng 7 – khi hàng trăm người dân từ khu phố 1 đến khu phố 6 của thị trấn này cùng kéo ra đứng dọc vài cây số sông Thạch Hãn, nhiều người dùng thuyền nhỏ tiếp cận các sà lan đang neo đậu trên sông để phản đối hoạt động hút cát.

Theo lời người dân, Công ty Duy Tân điều rất nhiều sà lan đến chỉ nhằm mục đích lấy cát còn bùn thì đổ lại xuống sông làm thay đổi dòng chảy và luồng lạch.

Việc hút cát của Công ty cũng làm cho nhiều vị trí của tuyến kè chắn sóng dọc bờ Bắc sông Thạch Hãn bị hư hại. Rất nhiều người dân thị trấn Cửa Việt cho biết họ sẵn sàng trả lại khoản hỗ trợ đã nhận của Công ty Duy Tân vì sinh kế của họ bị đe dọa nghiêm trọng từ việc hút cát.

Không chỉ có người dân mà Trưởng các khu phố của thị trấn Cửa Việt cũng khẳng định với chúng tôi: Công ty Duy Tân không thực hiện tham vấn cộng đồng theo quy định nên không ai nắm rõ thông tin về DA nạo vét này. Tham vấn cộng đồng là việc làm bắt buộc đối với các DA khai thác khoáng sản. Ngành chức năng và cấp thẩm quyền chỉ xúc tiến thủ tục, phê duyệt DA khi được chủ đầu tư cung cấp biên bản tham vấn cộng đồng. Tuy nhiên khi chúng tôi tìm gặp ông Nguyễn Minh Tân, Giám đốc Công ty Duy Tân (trụ sở tại TP Đông Hà) thì được ông Tân cho biết Công ty của ông không có trong tay biên bản này (?)

Lợi dụng nạo vét để khai thác cát

Hoạt động nạo vét, tận thu khoáng sản của Công ty Duy Tân đã được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt tại Quyết định số 331/QĐ – UBND ngày 18/2/2016.

Theo quyết định, Công ty Duy Tân là chủ đầu tư thực hiện nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt, luồng dẫn vào khu neo đậu tránh, trú bão (vị trí bờ Nam và bờ Bắc) thuộc huyện Gio Linh và Triệu Phong của tỉnh Quảng Trị.

Trong quá trình tìm hiểu vụ việc, chúng tôi có trong tay hợp đồng mua bán cát nhiễm mặn với khối lượng tạm tính là 819.058 m3 thuộc DA nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt, luồng dẫn vào khu neo đậu tránh, trú bão (vị trí bờ Nam và bờ Bắc) thuộc huyện Gio Linh và Triệu Phong của tỉnh Quảng Trị và luồng đường thủy nội địa từ km 4 + 000 đến km 6 + 000 sông Thạch Hãn (sông Hiếu) thuộc huyện Gio Linh và huyện Triệu Phong được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt giữa Công ty Duy Tân (trụ sở tại TP Đông Hà) với Công ty TNHH TM và DV Huỳnh Gia Cát (trụ sở tại phường Tân Phong, quận 7, TP Hồ Chí Minh).

Tổng khối lượng cát mua bán nói trên còn bao gồm cả cát nhiễm mặn được Công ty Duy Tân khai thác tại vị trí luồng phao P4B đến Cảng Cửa Việt và khu neo đậu, chuyển tải, vũng quay tàu, luồng công vụ (tại Cảng Cửa việt) được Cục Hàng hải Việt Nam phê duyệt. Đơn giá mua bán được 2 bên thống nhất là 20.000 đồng/m3 cát nhiễm mặn.

Ngày 28/7 khi tiếp xúc với chúng tôi, ông Nguyễn Minh Tân, Giám đốc Công ty Duy Tân cho biết khối lượng 819.058 m3 mua bán giữa Công ty Duy Tân và Công ty TNHH TM và DV Huỳnh Gia Cát là để xuất khẩu sang Singapore.

Tuy nhiên đến ngày 30/7, cuộc trao đổi giữa chúng tôi với ông Nguyễn Minh Tân đã củng cố thêm mối nghi ngờ trước đó về việc phần lớn khối lượng cát này không phải xuất khẩu mà được một doanh nghiệp trung gian vận chuyển vào san lấp khu đô thị quốc tế Đa Phước của Đà Nẵng.

Trước khi xảy ra xung đột căng thẳng giữa người dân thị trấn Cửa Việt, từ ngày 8/7 đến ngày 13/7, Công ty Duy Tân khai thác được 6.000 m3 để bán cho doanh nghiệp TN đang san lấp, lấn biển ở Đà Nẵng – ông Nguyễn Minh Tân nói.

Thanh Tùng