Mập mờ thực phẩm hữu cơ

Thực phẩm tự gắn mác hữu cơ bày bán tràn lan trên thị trường.

Nắm bắt được nhu cầu thực tế của người tiêu dùng là sợ thực phẩm bẩn, các cửa hàng bán thực phẩm hữu cơ mọc lên san sát ở các tuyến đường, với các bảng hiệu ghi rõ dòng chữ thực phẩm organic, sản phẩm 100% hữu cơ, sản phẩm sạch…

Kết quả, các cửa hàng trên thu hút được một lượng khách khá lớn. Tất cả sản phẩm của cửa hàng rau củ quả VietGap tại chợ Căn Cứ (quận Gò Vấp), TP HCM được đóng bao bì cẩn thận và không quên kèm theo dòng chữ rau sạch, rau hữu cơ với giá cực đắt.

Đơn cử, một kg dưa leo có giá 35.000 đồng, cải xanh 35.000 đồng/kg, bông cải 75.000 đồng/kg… Mặc dù bán với giá đắt đỏ do được mệnh danh là rau sạch, tuy nhiên khi người tiêu dùng thắc mắc về nguồn gốc thực phẩm trên chủ cửa hàng thông tin sơ sơ, sản xuất tại tỉnh Lâm Đồng.

Tương tự, tại cửa hàng thịt heo hữu cơ trên đường Hai Bà Trưng, người tiêu dùng được giới thiệu giá với mức cao hơn bình thường 2–3 lần.

Thịt nạc, ba rọi, đùi có giá dao động từ 180.000 – 250.000 đồng/kg. Nhân viên quảng cáo bằng cách nói qua nguồn gốc thịt heo và điều kiện chăn nuôi.

Không chỉ rau củ quả, thực phẩm tươi sống, nhiều sản phẩm như sữa, củ quả sấy khô cũng được nhiều cửa hàng giới thiệu là sản phẩm hữu cơ, sản phẩm organic an toàn và tốt cho sức khỏe.

“Đến với những cửa hàng rau sạch, hay thực phẩm tươi sống là tôi đang mua bằng niềm tin. Còn mức độ sạch – xanh như thế nào thì chưa có một chuẩn đưa ra”, bà Lê Thị Phương (quận Bình Thạnh) nhận định.

Trên thị trường hiện nay đang xuất hiện nhiều loại sản phẩm đóng nhãn mác thực phẩm hữu cơ, nhưng chưa thực sự phù hợp với tiêu chuẩn về sản xuất nông nghiệp hữu cơ, không đáp ứng các yêu cầu an toàn thực phẩm khiến cho tâm lý người tiêu dùng hoang mang, thiếu tin tưởng vào chất lượng các loại thực phẩm hữu cơ lưu thông trên thị trường.

Trước sự phát triển tràn lan các cửa hàng bán thực phẩm hữu cơ, thực phẩm organic, nhiều người thắc mắc và mong muốn có một chuẩn cho dòng sản phẩm này để người tiêu dùng an tâm.

Đại diện một DN sản xuất sản phẩm hữu cơ cho rằng, thị trường thực phẩm sạch đang cần một chuẩn giá trị cho sản phẩm để áp dụng chung.

Chuẩn giá trị về chất lượng giúp người tiêu dùng dễ nhận diện sản phẩm hữu cơ, sản phẩm organic, đồng thời ngăn chặn tình trạng tự phong, tự gắn nhãn mác không đúng nhằm móc túi người tiêu dùng.

Ông Phan Minh Tuấn - Giám đốc một DN chuyên nghiên cứu giải pháp nông nghiệp hữu cơ ở tỉnh Lâm Đồng cho rằng, về tiêu chuẩn hữu cơ cơ quan quản lý nên quy định tiêu chuẩn để người tiêu dùng dễ dàng lựa chọn sản phẩm.

Và yêu cầu đặt ra tiêu chuẩn cho sản phẩm hữu cơ phải tương thích với tiêu chuẩn thông lệ thế giới để sau này khi DN xuất khẩu dễ dàng hơn. Đồng thời, cần thiết dán nhãn xanh vào các sản phẩm hữu cơ để hỗ trợ phát triển thương hiệu quốc gia.

Bên cạnh đó theo ông Tuấn, quy định về xử phạt vi hành chính trong vi phạm hữu cơ còn quá nhẹ, chưa tạo được tính răn đe. Trong khi lợi nhuận của các sản phẩm “núp bóng” sản phẩm hữu cơ để bán với giá cao là rất lớn.

Liên quan vấn đề tiêu chuẩn cho thực phẩm hữu cơ, nhiều ý kiến cho rằng, áp dụng luôn tiêu chuẩn của Mỹ, Nhật hay tiêu chuẩn châu Âu để xây dựng tiêu chuẩn cho Việt Nam, hướng đến xuất khẩu sang thị trường này được thuận lợi hơn.

Tuy nhiên, trên thị trường đang xuất hiện nhiều loại sản phẩm đóng nhãn mác thực phẩm hữu cơ nhưng chưa thực sự phù hợp với tiêu chuẩn về sản xuất nông nghiệp hữu cơ.

Sản phẩm hữu cơ chưa phù hợp với tiêu chuẩn không đáp ứng các yêu cầu an toàn thực phẩm khiến cho tâm lý người tiêu dùng hoang mang, thiếu tin tưởng vào chất lượng các loại thực phẩm hữu cơ lưu thông trên thị trường.

Sắp tới đây, ngành nông nghiệp sẽ xây dựng một giá trị chất lượng chuẩn cho sản phẩm hữu cơ tạo điều kiện nông nghiệp hữu cơ ở Việt Nam phát triển đúng hướng, tạo niềm tin cho người sản xuất, doanh nghiệp và đặc biệt là người tiêu dùng.

Thanh Giang