Độc đáo làng bích họa Tam Thanh
Hội đồng Giải thưởng Cảnh quan Châu Á năm 2017 đã quyết định vinh danh “Làng Nghệ thuật cộng đồng Tam Thanh” của TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam là “Cảnh quan Châu Á năm 2017”. Điều này khiến cộng đồng vô cùng vui mừng, nhưng họ không ngạc nhiên, bởi đây là làng bích họa đầu tiên ở Việt Nam rất đẹp và độc đáo.
Ngư dân và con thuyền - cảnh sinh hoạt hàng ngay được thể hiện mọc mạc, gần gũi.
Trước khi trở thành làng bích họa nổi tiếng, thôn Trung Thanh, xã Tam Thanh, TP Tam Kỳ cũng chỉ là làng chài bên biển yên bình, tĩnh lặng. Hằng ngày đàn ông ra biển, phụ nữ ở nhà chăm sóc gia đình, đưa con đến trường... Thế rồi các nghệ sĩ Hàn Quốc cùng với các tình nguyện viên Việt Nam đã tạo nên một làng bích họa, một khung cảnh tuyệt vời.
Đây là dự án do UBND TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam và Quỹ giao lưu quốc tế Hàn Quốc (KF), Tổ chức UN-Habitat phối hợp thực hiện từ đầu tháng 6/2016. Với 120 ngôi nhà đã được các hoạ sĩ phủ lên các bức vẽ chân dung chủ nhà, tranh cá, tĩnh vật, phong cảnh, nhịp điệu sinh hoạt của cư dân làng biển... Để rồi những bức tường nhà cũ kỹ lâu năm, bỗng bừng lên những sắc màu sống động, chính từ những hình ảnh sinh hoạt, mưu sinh của những con người chân chất nơi đây.
Đó là hình ảnh rất đời thường, như cảnh mấy đứa trẻ nô đùa tăng tăng thả diều, chơi bóng, người lớn chèo thuyền ra khơi, hình ảnh người phụ nữ trông ra biển như ngóng chờ sự trở về của người chồng nơi khơi xa với tôm cá đầy thuyền, cho đến con chó hiền lành, trung thành nằm bên ngôi nhà vắng chờ chủ. Cảnh may vá, thêu thùa hay là bán trái cây ven đường và cả tình thương yêu của người mẹ ôm con vỗ về trong một gia đình chốn quê nhưng đầy tình thương yêu, hạnh phúc... Tất cả đã được thể hiện một cách tài hoa.
Gia đình anh Đức và bức bích họa được vẽ cho chính gia đình anh.
Ngay sau khi làng bích họa được khánh thành đã thu hút hàng vạn lượt du khách đổ về đây và làng bích họa đã trở nên nổi tiếng trong và ngoài nước. Đó cũng là niềm vinh hạnh chung.
Để làng bích hoạ càng trở nên độc đáo, UBND TP Tam Kỳ tiếp tục triển khai dự án “Con đường tranh thuyền thúng”. Đây là những chiếc thuyền, thúng cũ của ngư dân đã qua sử dụng được nhiều họa sĩ tận dụng khắc họa hàng trăm bức tranh sống động về đời sống sinh hoạt, vẻ đẹp làng biển,… để hình thành con đường tranh thuyền thúng đầu tiên tại vùng biển Việt Nam. Dự án với 111 chiếc thúng thuyền, được sắp xếp, trưng bày dọc hai bên đường ở khu vực làng bích họa.
Con đường thuyền thúng mang đậm bản sắc Việt Nam do các nghệ nhân, họa sĩ cùng thực hiện. Các bộ sưu tập tranh vẽ, trang trí trên thúng tròn, thúng méo, ghe, lu, lưới… thể hiện những chủ đề về cuộc sống, con người, văn hóa làng chài Tam Thanh trên mảnh đất miền Trung.
Chụp ảnh kỷ niệm bên một bức tranh tường.
Ông Nguyễn Minh Nam - Phó Chủ tịch UBND TP Tam Kỳ cho biết: “Mục tiêu của dự án là phát triển du lịch cộng đồng tại xã ven biển Tam Thanh trên cơ sở gìn giữ những giá trị cốt lõi của địa phương thông qua việc đưa nghệ thuật vào không gian sống của cộng đồng, qua đó cùng cộng đồng TP Tam Kỳ và xã Tam Thanh đưa ra những giải pháp bền vững để cải thiện môi trường sống và tạo sinh kế cho chính người dân bản địa”.
Nàng tiên cá được vẽ trên thúng ngư dân.
Cũng theo ông Nam, với phương thức phát triển du lịch cộng đồng này, còn tạo cho người dân cơ hội cùng tham gia sáng tạo và tôn vinh văn hoá, xây dựng được vốn xã hội thông qua hợp tác, chia sẻ và tìm kiếm, xây dựng những mối liên hệ văn hoá nghệ thuật trong một mục tiêu chung. Các mối liên hệ này giúp ích cho cộng đồng thực hiện những mong muốn của mình - từ làm đẹp môi trường sống đến phát triển kinh tế và cải thiện điều kiện hạ tầng.
Con đường tranh thuyền thúng được hình thành từ đây (tranh vẽ trên thuyền).
Còn với chúng tôi là những người đã nhiều lần đến đây thật sự vui mừng với những đổi thay nơi này. Bởi vì, khi du khách đến mỗi ngày một đông, làng chài trở nên rộn ràng, có thêm công việc mưu sinh giúp người dân tăng thêm thu nhập. Bởi nếu như trước đây, đàn ông trong làng đi làm biển, phụ nữ chỉ biết ở nhà, nhưng giờ nhiều gia đình có công việc mới để phục vụ du khách, giúp họ có thêm thu nhập. Càng đáng nói cuộc sống của họ vui hơn, ý nghĩa hơn. Càng đáng mừng, từ khi đưa vào sử dụng không chỉ người dân ở Quảng Nam quan tâm mà nhiều nơi trong và ngoài nước đã biết đến ngôi làng này và những ai đặt chân đến đây đều rất ấn tượng với ngôi làng, con người nơi đây.