Kiến nghị sửa cách tính lương hưu mới: Lao động nữ bớt thiệt thòi
Trước những tâm tư của hàng chục nghìn lao động xung quanh việc tính lương hưu mới, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vừa có văn bản kiến nghị Quốc hội về việc xem xét, sửa đổi cách tính lương hưu đối với lao động nữ của Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
Trên 21.000 lao động nữ về hưu năm 2018 đang chờ đợi chính sách mới.
Quyền lợi lao động bị ảnh hưởng lớn
Theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, thời gian qua, tổ chức Công đoàn đã tiếp nhận nhiều ý kiến của đoàn viên và người lao động phản ánh sự bất hợp lý của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2014 về quy định mức lương hưu hàng tháng đối với lao động nữ nghỉ hưu từ ngày 1/1/2018.
Cụ thể, Luật BHXH 2014 đã sửa đổi cách tính lương hưu của cả nam và nữ theo hướng nâng thời gian tham gia BHXH của người lao động để được hưởng lương hưu tối đa 75% (nam từ 30 năm lên 35 năm, nữ từ 25 năm lên 30 năm) theo Điều 56, Luật BHXH 2014. Như vậy, từ 1-1-2018, đối với lao động nam, mức lương hưu hàng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH, tương ứng với số năm đóng BHXH của lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm. Sau đó, cứ thêm mỗi năm tham gia BHXH được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Đối với lao động nữ, mức lương hưu hàng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH, tương ứng với 15 năm đóng BHXH của lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm. Sau đó, cứ thêm mỗi năm tham gia BHXH được tính thêm 2% (thay vì tính 3% như trước đây) mức tối đa bằng 75%.
Do quy định cách tính lương hưu của lao động nữ thay đổi “nhảy vọt” ngay trong năm 2018 dẫn đến một số lao động nữ có dưới 30 năm đóng BHXH nghỉ hưu năm 2018 sẽ có tỉ lệ lương hưu thấp hơn hẳn so với người có cùng thời gian đóng BHXH nghỉ hưu năm 2017 (mức cao nhất lên đến 10% tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH), ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của lao động nữ.
Kiến nghị lùi thời gian thực hiện
Cũng theo Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, quy định trên của Luật BHXH 2014 về mức lương hưu hàng tháng của lao động nữ đã gây tâm lý bất an cho người lao động, ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới cũng như chính sách an sinh xã hội của đất nước.
“Vì vậy để khắc phục những tồn tại, bất cập nêu trên, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội xem xét, trong kỳ họp này có nghị quyết tạm dừng thực hiện Khoản 2, Điều 56 và Khoản 2 Điều 74 Luật BHXH” – Văn bản của Tổng Liên đoàn Việt Nam nêu rõ.
Bên cạnh đó Tổng Liên đoàn đề nghị vẫn áp dụng cách tính lương hưu đối với lao động nữ từ 1/1/2018 như hiện tại và giao Chính phủ nghiên cứu, sửa đổi theo hướng có lộ trình điều chỉnh cách tính lương hưu cho lao động nữ, đảm bảo cân bằng quyền lợi của lao động nam và nữ trong thụ hưởng chính sách BHXH.
Cũng liên quan đến vấn đề lương cho lao động nữ, Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, sẽ có khoảng 110.000 lao động nghỉ hưu từ 2018, trong khoảng 50.000 lao động nữ. Theo cách tính trên thì nam thiệt ít hơn vì nam có lộ trình 5 năm, còn nữ thì tính ngay. Đáng chú ý trong 50.000 lao động nữ nghỉ hưu sẽ có khoảng 21.000 người bị thiệt, trong đó khoảng 4.000 người bị thiệt nhiều nhất, khoảng từ 5-10% lương hưu. Do đó, Bộ đã trình Chính phủ các phương án để xử lý vấn đề này. Trong các phương án trình Chính phủ có phương án tạm thời chưa thực hiện Khoản 2, Điều 56 Luật BHXH và sẽ kéo dài tới năm 2022.