Quy định về nghỉ chế độ thai sản người lao động
Luật Bảo hiểm xã hội đã bổ sung nhiều điểm mới như chế độ thai sản cho người cha, người mang thai hộ, người mẹ đi làm trước hạn và điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng chế độ thai sản linh hoạt hơn.
Về chế độ người cha được nghỉ thai sản, lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) khi vợ sinh con cũng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 5 đến 14 ngày; được nghỉ 5 ngày làm việc, nếu vợ sinh con; nếu vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi được nghỉ 7 ngày làm việc. Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 3 ngày làm việc. Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc...
Trước đây pháp luật chưa có quy định chế độ thai sản cho người mang thai hộ, nhưng từ ngày 1-1-2016, khi Luật BHXH năm 2014 chính thức có hiệu lực thì chính sách này bắt đầu được áp dụng. Người mang thai hộ được hưởng chế độ thai sản về khám thai, sẩy thai, nạo hút, thai chết lưu, chế độ sinh con… từ thời điểm mang thai cho đến thời điểm giao đứa trẻ cho người mẹ nhờ mang thai hộ, nhưng không vượt quá 6 tháng. Trong trường hợp kể từ ngày sinh đến thời điểm giao đứa trẻ mà thời gian hưởng chế độ thai sản chưa đủ 60 ngày thì người mang thai hộ vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 60 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần. Người mẹ nhờ mang thai hộ cũng được hưởng chế độ thai sản từ thời điểm nhận con cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi.
Thời gian hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sau thai sản được quy định là từ 5 đến 10 ngày, trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc (thay vì trong 1 năm như trước đây). Trường hợp, người lao động có thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ cuối năm trước chuyển tiếp sang đầu năm sau, thì thời gian nghỉ đó được tính cho năm trước. Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày được quy định chung là bằng 30% mức lương cơ sở (quy định cũ là 25%), nếu nghỉ dưỡng sức, phục hồi tại gia đình; 40% mức lương cơ sở, nếu nghỉ dưỡng sức, phục hồi tại cơ sở tập trung.
Người nghỉ thai sản được đi làm trước hạn khi sinh con đủ từ 4 tháng trở lên (quy định cũ là 60 ngày) và phải báo trước, được người sử dụng lao động đồng ý. Ngoài tiền lương của những ngày làm việc, lao động nữ đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 6 tháng.
Trong trường hợp sẩy thai, nạo hút thai hoặc thai chết lưu, lao động nữ được nghỉ 10 ngày, nếu thai dưới 5 tuần tuổi; nghỉ 20 ngày, nếu thai từ 5 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi; nghỉ 40 ngày, nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi và nghỉ 50 ngày, nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.
Thời gian nghỉ thai sản khi nhận con nuôi được điều chỉnh, con đủ 4 tháng tuổi trở lên cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản quy định thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.
Trường hợp lao động nữ sinh con, mang thai hộ, nhờ mang thai hộ, nhận nuôi con nuôi, phải đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh con hay nhận con nuôi thì mới được hưởng chế độ thai sản.