Festival Mỹ thuật trẻ 2017: Chưa tìm được tác phẩm xuất sắc

Tác phẩm Đang ở đây của Nguyễn Thanh.

Chưa có đột phá lớn

Festival Mỹ thuật trẻ được tổ chức định kỳ 3 năm một lần nhằm giới thiệu những tác phẩm mới, gương mặt mới của các nghệ sĩ trẻ từ 18 - 35 tuổi. Theo BTC, Festival năm 2017 đã nhận được 379 tác phẩm của 185 tác giả ở 63 tỉnh, thành phố gửi đến tham dự. Hội đồng nghệ thuật của Festival đã tuyển chọn ra 95 tác phẩm của 80 tác giả để trưng bày, trong đó 18 tác phẩm xuất sắc đã được trao giải thưởng gồm: 4 giải Nhì, 6 giải Ba và 8 giải Khuyến khích.

Việc không chọn được tác phẩm xuất sắc trao giải Nhất đang là vấn đề khiến cho giới nghệ thuật quan tâm bên cạnh những tác phẩm chưa thực sự đạt yêu cầu.

Họa sĩ Vũ Đình Tuấn - giảng viên khoa Đồ họa, Trường ĐH Mỹ thuật Việt Nam chia sẻ: “Người trẻ thường sở hữu cái “ngông thị giác”. Cái “ngông” dễ tạo ra đột phá trong ý tưởng và hành động. Đột phá vượt bậc thì tạo nên sự xuất sắc. Từ nhiều kỳ Festival đã qua cho đến nay, dường như yếu tố xuất sắc của thế hệ các tác giả trẻ vẫn là điều hiếm thấy. Cùng với đó, sự thiếu vắng các hình thức nghệ thuật đương đại như installation, performance, body art, video art… một lần nữa khẳng định sự mất cân bằng đương đại và đặt ra những hoài nghi, đó có thể là sự thách thức, chờ đợi và hy vọng hơn nữa vào những kì Festival lần sau”.

Bên cạnh đó, họa sĩ Vũ Bạch Liên (Hội Mỹ thuật Việt Nam) cũng trăn trở: “Xu thế toàn cầu hóa đã và đang làm các giá trị tư tưởng của các nền văn hóa được giao thoa trở nên phong phú hơn. Tuy nhiên, hình như trong thời gian gia, các tác phẩm tham gia Festival lần này, các nghệ sĩ trẻ Việt Nam lại đang thận trọng và rụt rè trong cách đặt vấn đề, ý đồ nghệ thuật và cách thức sáng tạo tác phẩm. Các tác phẩm hay, độc đáo dường như vẫn còn ít và quá thiếu mảng tác phẩm video art hay body art... Tôi mong rằng, các nghệ sĩ trẻ cần tìm tòi thể nghiệm nhiều hơn các chất liệu mới, tính cá nhân được đào sâu hơn nữa và tác phẩm có tính phản biện mạnh hơn trong các vấn đề xã hội. Bởi không có gì giàu có hơn là khi các bạn trẻ, ngoài tài năng thì còn có thể nắm giữ trong tay thời gian, sức khỏe và nhiệt huyết sáng tạo”.

Kỳ vọng vào sức trẻ

Có thể nói những năm qua, đời sống mỹ thuật đã có những chuyển biến trong thời kỳ hội nhập quốc tế và thế giới phẳng với tư duy sáng tạo mới trong sáng tác nghệ thuật của nghệ sĩ trẻ đương đại. Các tác phẩm trong Festival Mỹ thuật trẻ 2017 đã đề cập đến các vấn đề của cuộc sống đương đại với góc nhìn của những người trẻ, phản ánh sự phát triển của các loại hình nghệ thuật đương đại hiện nay. Chính điều đó có thể sẽ mở ra một tương lai mới, rực rỡ hơn, tươi đẹp và thành công hơn cho nền mỹ thuật Việt Nam trong thời kỳ mới.

Ông Vi Kiến Thành - cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đánh giá: “Nghệ sĩ là người sáng tạo, người dự báo, người nhạy cảm trước các vấn đề của xã hội. Nghệ sĩ trẻ ngoài những tư chất còn có sức trẻ, nhiệt huyết và có cả chất lãng mạn, phiêu lưu. Người trẻ bao giờ cũng nhanh nhận ra những vấn đề của thế hệ mình, nhưng để chuyển thông điệp của cuộc sống đương đại đến người xem bằng ngôn ngữ tạo hình thì là vấn đề tài năng của người sáng tạo. Ở Festival Mỹ thuật trẻ 2017 những dấu hiệu tài năng đã hé mở, tư duy tạo hình khá mạch lạc, ý tưởng tác phẩm đã được thể hiện bằng ngôn ngữ tạo hình và nghệ thuật thị giác đương đại qua lăng kính và quan niệm nghệ thuật trẻ trung, tươi mới”.

Festival Mỹ thuật trẻ 2017 đã phản ánh đời sống Mỹ thuật của các tác giả trẻ đương đại Việt Nam hiện nay. Các tác phẩm trong Festival cho người xem thấy được sự trăn trở của các nghệ sĩ trước các vấn đề của cuộc sống và trong quá trình hình thành các tác phẩm, những biến chuyển của đời sống xã hội đương đại cũng được gửi gắm vào các tác phẩm qua đó đưa đến công chúng yêu nghệ thuật cái nhìn rõ nét hơn về nghệ thuật đương đại.

Có thể thấy rằng, các tác phẩm tham dự Festival Mỹ thuật trẻ 2017 có thấp thoáng tinh thần tươi mới. Tuy đây đó còn những nét vụng về kỹ thuật thể hiện hay kinh nghiệm xử lý, nhưng có thể kỳ vọng rằng, những nét ngơ ngác đó có thể sẽ mang lại niềm tin vào sự nguyên sơ hồn nhiên của người nghệ sĩ, và niềm hy vọng của sự nguyên sơ đó sẽ là tiềm lực của những nghệ sĩ trẻ gia sức làm với tinh thần tràn đầy năng lượng, khao khát tìm ra bản thân trong hành trình dài phía trước của nền mỹ thuật nước nhà.

Hoàng Minh - Phạm Quý