Phòng liệt nửa mặt, méo miệng khi trời lạnh
Thời tiết lạnh trong thời gian vừa qua ở phía Bắc được cho là nguyên nhân khiến nhiều người bị liệt dây thần kinh số 7 dẫn đến méo miệng.
Bệnh viện Châm cứu Trung ương hiện mỗi ngày khám, điều trị cho 20-30 người bị méo miệng, trong khi mùa hè mỗi ngày chỉ vài ca liệt dây thần kinh số 7 do nằm phòng điều hòa hay quạt.
Bác sĩ Nguyễn Ngọc Cảnh - trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Châm cứu Trung ương cho biết, có nhiều nguyên nhân gây liệt mặt, méo miệng, nhưng 75% là do lạnh làm ảnh hưởng tới dây thần kinh số 7, gây liệt mặt ngoại biên.
Bệnh này mùa nào cũng có thể mắc, nhưng mùa lạnh và lúc giao mùa thường gặp nhiều hơn.
Bệnh lý liệt dây thần kinh số 7 thường xảy ra trong mùa lạnh, hay gặp ở người cao tuổi, đặc biệt là người đi tập thể dục quá sớm hoặc không bảo vệ sức khỏe lúc ra đường.
Trường hợp bệnh nhẹ thì môi chỉ hơi nhếch lên, nặng thì cả mặt bệnh nhân như bị kéo xệch về một bên. Có những bệnh nhân bị méo cả hai bên mặt.
Theo bác sĩ Cảnh, méo miệng là thuật ngữ dân gian, y học hiện đại gọi là liệt dây thần kinh 7 ngoại biên. Đây là dây thần kinh chỉ đạo vận động tất cả nhóm cơ ở nửa mặt.
Trong các nguyên nhân gây liệt ngoại biên thì yếu tố lạnh là phổ biến nhất. Ngoài ra các bệnh lý viêm tai xương chũm, chấn thương, viêm màng não... cũng có thể khiến miệng bị méo.
Tây y chữa liệt mặt, méo miệng bằng chạy điện nóng và làm sóng ngắn ngay ngày đầu, tập luyện các động tác ở mặt, ở trán, ở môi miệng.
Người bệnh có thể phải phẫu thuật (nhất là những trường hợp nhanh chóng chuyển sang liệt co cứng nửa mặt).
Trong Đông y, BS Cảnh cho biết hiện châm cứu là phương pháp điều trị hữu hiệu. Nếu tới bệnh viện chuyên khoa trong 3 ngày đầu tiên phần lớn chữa khỏi và hồi phục.
Nhưng điều trị chậm, hoặc điều trị không đúng cách sẽ tiến triển xấu, để lại di chứng nặng nề như viêm loét giác mạc, liệt mặt, méo miệng vĩnh viễn...
Để phòng bệnh, quan trọng nhất là giữ ấm vùng đầu mặt cổ. Buổi sáng ngủ dậy nên ở trong phòng ấm 10-15 phút làm quen thời tiết trước khi ra ngoài.
Khi trẻ chơi ngoài trời lạnh, cha mẹ cần chú ý cho bé mặc ấm, quấn khăn, đội mũ, chơi trong thời gian ngắn.
Tránh ngồi nơi gió lùa, không tắm quá khuya, đi đường xa phải đeo kính bịt mặt, che ấm cả hàm, đeo khẩu trang. Sau khi uống rượu bia thì không đi ngoài trời lạnh hay tắm lạnh.