10 luật có hiệu lực từ 1/1/2018
Bộ luật Hình sự 2015, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015... cùng có hiệu lực từ hôm nay.
Bộ luật Hình sự 2015
Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực từ ngày 1/1/2018 bỏ 11 tội danh sau: Kinh doanh trái phép; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Báo cáo sai trong quản lý kinh tế; Hoạt động phỉ; Tảo hôn; Đăng ký kết hôn trái pháp luật; Vi phạm quy định về cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp.
Luật mới cũng bỏ án tử hình tại 5 tội gồm: Cướp tài sản; Sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm; Đầu hàng địch; Chống mệnh lệnh; Phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia.
Bộ luật Hình sự 2015 thêm 34 tội danh, trong đó có tội: Sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm; Trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động ; Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Bộ luật Hình sự 2015 lần đầu tiên đưa pháp nhân thương mại vào phạm vi đối tượng bị truy cứu trách nhiệm hình sự với một số tội danh cụ thể như: Buôn lậu; Trốn thuế; Gian lận trong kinh doanh bảo hiểm...
Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015
Bộ luật này đã điều chỉnh nội dung của 25 nguyên tắc trong Bộ luật năm 2003 và bổ sung 5 nguyên tắc mới nhằm đảm bảo tốt hơn quyền con người, công dân gồm: Công dân Việt Nam không thể bị trục xuất, giao nộp cho nước khác; Suy đoán vô tội; Không ai bị kết án hai lần vì một tội phạm; Bảo đảm sự kiểm tra, giám sát trong hệ thống từng cơ quan tố tụng và kiểm soát lẫn nhau giữa các cơ quan tiến hành tố tụng.
Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 bổ sung 9 diện người tham gia tố tụng gồm: người tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố; người bị tố giác, kiến nghị khởi tố; người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp; người bị bắt, chứng kiến, định giá tài sản, dịch thuật; người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố giác, bị kiến nghị khởi tố; người đại diện theo pháp luật của pháp nhân phạm tội.
Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015
So với Pháp lệnh năm 2004, luật này bổ sung một số hành vi bị nghiêm cấm sau:
- Làm sai lệch hồ sơ vụ án; làm oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm; can thiệp trái pháp luật vào việc điều tra vụ án hình sự.
- Bức cung, dùng nhục hình; xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
- Cản trở quyền được bào chữa của người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can; quyền khiếu nại, tố cáo của người khác.
- Cản trở người bào chữa, người thực hiện trợ giúp pháp lý thực hiện việc bào chữa, trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật.
Luật này còn bổ sung các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra như: Cục cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (ở cấp bộ); Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm công nghệ cao (ở cấp tỉnh); các cơ quan Kiểm ngư (Cục Kiểm ngư, Chi cục Kiểm ngư vùng).
Luật Trợ giúp pháp lý 2017
Luật này bổ sung 14 trường hợp được hỗ trợ pháp lý bao gồm: trẻ em, người nghèo, người bị khuyết tật, người cao tuổi, người bị HIV, người bị nhiễm chất độc da cam, nạn nhân bạo lực gia đình, người có công với cách mạng, người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi,...
Luật Trợ giúp pháp lý 2006 không quy định số năm kinh nghiệp với tư vấn viên pháp luật. Tuy nhiên Luật trợ giúp pháp lý 2017 bổ sung điều kiện tư vấn viên pháp luật phải có 2 năm kinh nghiệm tư vấn pháp luật trở lên.
Theo luật mới, người được trợ giúp pháp không phải trả tiền, lợi ích vật chất hoặc lợi ích khác; được yêu cầu giữ bí mật về nội dung vụ việc trợ giúp pháp lý; được thay đổi, rút yêu cầu trợ giúp...
Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam 2015
Luật này quy định rõ các quyền của cơ bản của người bị tạm giam, tạm giữ, bao gồm: được bảo vệ tính mạng, tài sản; được bảo đảm chế độ ăn, mặc, ở; được phổ biến các quyền và nghĩa vụ của mình; được gặp người đại diện hợp pháp để thực hiện giao dịch dân sự; được yêu cầu trả tự do khi hết thời hạn tạm giữ, thời hạn tạm giam…
Chế độ tạm giữ, tạm giam với người dưới 18 tuổi, phụ nữ có thai hoặc nuôi con dưới 36 tháng tuổi cũng được quy định cụ thể, đặc biệt là chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ dưới 36 tháng tuổi ở cùng mẹ trong nhà tạm giữ, tạm giam.
So với Quy chế tạm giữ, tạm giam, luật này quy định cụ thể hơn về hệ thống tổ chức cơ quan quản lý, cơ quan thi hành tạm giữ, tạm giam.
Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017
Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017 cho phép doanh nghiệp nhỏ và vừa được áp dụng có thời hạn mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thấp hơn mức thuế suất thông thường áp dụng cho doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.
Doanh nghiệp siêu nhỏ được áp dụng các thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán đơn giản theo quy định của pháp luật về thuế, kế toán. Doanh nghiệp nhỏ và vừa còn được hỗ trợ về mặt bằng sản xuất, công nghệ, mở rộng thị trường, hỗ trợ về phát triển nguồn nhân lực cũng như về thông tin, tư vấn và pháp lý.
Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017 cũng sửa đổi bổ sung các ngành nghề kinh doanh được ưu đãi đầu tư của Luật Đầu tư 2014, Luật Đấu thầu 2013.
Luật Quản lý, sử dụng tài sản công 2017
Luật mở rộng phạm vi điều chỉnh tới tất cả các loại tài sản công được quy định tại Điều 53 Hiến pháp năm 2013, bao gồm: đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.
Luật mới quy định Nhà nước không cấp kinh phí bảo dưỡng, sửa chữa với tài sản công chỉ được sử dụng vào mục đích kinh doanh...
Luật Du lịch 2017
Theo luật mới, để được cấp Giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế, doanh nghiệp chỉ cần nộp một bộ hồ sơ đến Tổng cục Du lịch thay vì phải gửi hồ sơ đến Sở Du lịch hoặc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch thẩm định rồi mới gửi đến Tổng cục Du lịch.
Ngoài ra, để đảm bảo quyền lợi của khách du lịch, luật bổ sung một số điều kiện đối với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa, bao gồm: phải ký quỹ kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa tại ngân hàng; người phụ trách kinh doanh dịch vụ lữ hành phải tốt nghiệp trung cấp trở lên chuyên ngành về lữ hành... Trường hợp tốt nghiệp trung cấp trở lên chuyên ngành khác phải có chứng chỉ nghiệp vụ điều hành du lịch nội địa.
Luật Quản lý ngoại thương 2017
Lần đầu tiên các biện pháp phòng vệ thương mại bao gồm biện pháp chống bán phá giá, biện pháp chống trợ cấp và biện pháp tự vệ được đưa vào luật này.
Luật quy định không áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với hàng hóa nhập khẩu có biên độ bán phá giá không vượt quá 2% giá xuất khẩu hàng hóa vào Việt Nam. Thương nhân nước ngoài không hiện diện tại Việt Nam có quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016
Luật quy định, nghiêm cấm phân biệt đối xử, kỳ thị vì lý do tín ngưỡng, tôn giáo; ép buộc hoặc cản trở người khác theo hoặc không theo tín ngưỡng, tôn giáo; xúc phạm tín ngưỡng, tôn giáo của người khác; lợi dụng hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo để trục lợi…
Thời gian công nhận tổ chức tôn giáo được tính từ khi tổ chức được cấp chứng nhận đăng ký hoạt động tôn giáo ổn định, liên tục từ đủ 5 năm trở lên.