Năm 2020: Không còn quá tải bệnh viện

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến.

PV: Năm 2017, Bộ Y tế lần đầu tiên triển khai đấu thầu quốc gia. Bộ trưởng có thể cho biết kế hoạch tổ chức thương thảo giá thuốc và đấu thầu quốc gia tới đây để giảm giá thuốc, vật tư y tế?

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Triển khai Luật Đấu thầu năm 2013, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 và chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Y tế đã triển khai công tác đấu thầu tập trung thuốc cấp quốc gia đợt 1 cho 21 mặt hàng thuốc đấu thầu tập trung cấp quốc gia, giảm 16,4% so với giá trúng thầu trung bình năm trước, khắc phục tình trạng chênh lệch giá thuốc trúng thầu giữa các vùng.

Bộ Y tế đang chuẩn bị thực hiện đàm phán giá thuốc cấp quốc gia: thành lập Hội đồng đàm phán giá thuốc; thẩm định kế hoạch đàm phán giá thuốc đợt 1gồm 8 mặt hàng thuốc biệt dược gốc quy định tại Thông tư số 09/2016/TT-BYT ngày 5/5/2016, dự kiến hoàn thành trong quý 1 năm 2018; xây dựng bổ sung Danh muc biệt dược gốc đã có nhiều thuốc generic thay thế thí điểm hình thức đàm phán giá (dự kiến 139 mặt hàng thuốc). Đối với đấu thầu trang thiết bị, vật tư, hóa chất, Bộ Y tế đã thành lập ban soạn thảo xây dựng Thông tư hướng dẫn đấu thầu vật tư y tế tiêu hao, chuẩn bị thí điểm đấu thầu tập trung một số trang thiết bị, vật tư, hóa chất.

Y tế cơ sở là vấn đề nhận được sự quan tâm của dư luận xã hội, trên thực tế còn không ít ý kiến băn khoăn. Vậy Bộ trưởng nhìn nhận vấn đề này ra sao?

- Bộ Y tế đã triển khai nhiều giải pháp, liên tục, nhằm củng cố hệ thống tổ chức bộ máy mạng lưới y tế cơ sở; đẩy mạnh việc chuyển giao kỹ thuật, đào tạo liên tục, đào tạo qua thực hành, hướng dẫn chuyên môn cho y tế cơ sở; thực hiện chế độ luân phiên có thời hạn đối với cán bộ y tế.

Triển khai dự án thí điểm đưa bác sĩ trẻ tình nguyện về công tác tại miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; Đề án đào tạo nhân lực y tế cho vùng khó khăn, vùng núi của các tỉnh thuộc miền Bắc và miền Trung, vùng đồng bằng sông Cửu Long và vùng Tây Nguyên theo chế độ cử tuyển. Trong đó, Bộ Y tế cũng đã xây dựng được một số chính sách ưu đãi cho nhân viên y tế cơ sở, đặc biệt tại vùng kinh tế - xã hội khó khăn...

Có thể nói rằng, nhờ có mạng lưới y tế cơ sở rộng khắp, các nội dung chăm sóc sức khỏe ban đầu cơ bản đã được triển khai rất hiệu quả như tiêm chủng mở rộng, phòng chống suy dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, dân số - kế hoạch hóa gia đình… Một số trạm y tế xã đã bước đầu thực hiện quản lý một số bệnh không lây nhiễm, mạn tính như tim mạch, huyết áp, đái tháo đường…

Người dân đã tiếp cận và sử dụng nhiều hơn dịch vụ khám chữa bệnh tại tuyến y tế cơ sở, tỷ lệ lượt người sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh ngoại trú tăng từ 11,9% năm 2004 lên 17,6% năm 2010 và 43,5% năm 2016, lượt khám chữa bệnh nội trú tăng từ 35,4% năm 2004 lên 38,3% năm 2016); Một số bệnh viện huyện đã cung cấp được các dịch vụ kỹ thuật tiên tiến.

Những nỗ lực đó đưa tới kết quả các chỉ số sức khỏe của Việt Nam cao hơn nhiều so với nhiều nước có cùng mức thu nhập bình quân đầu người, đặc biệt trong việc hoàn thành các Mục tiêu Thiên niên kỷ trong lĩnh vực y tế, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.

Ghép tạng của ngành y tế Việt Nam có những bước tiến vượt bậc. Trong ảnh: Các bác sĩ BV đa khoa Trung ương Thái Nguyên trong một ca ghép thận cho người bệnh.

Theo đánh giá của Bộ trưởng, việc giải quyết quá tải BV đã đạt hiệu quả hay chưa? Nếu chưa thì bao giờ Bộ Y tế thực hiện được mục tiêu này?

- Thực hiện Đề án giảm quá tải BV giai đoạn 2015-2017, tới nay chúng ta đã giảm quá tải khu vực ngoại trú: quy trình khám bệnh giảm từ 12 - 14 bước xuống còn 4 - 8 bước tùy theo loại hình khám bệnh; giảm trung bình 48,5 phút trên 1 lượt khám bệnh, tiết kiệm được trung bình 27,2 triệu ngày công lao động/ năm cho xã hội.

Với khu khu vực nội trú: đã xây dựng, cải tạo và mở rộng được nhiều BV, tăng tỷ lệ giường bệnh/vạn dân: Tăng tỷ lệ giường bệnh thực kê/ vạn dân năm 2012 là 24,7 giường bệnh/ vạn dân, năm 2015 là 31,4 giường/vạn dân và đến tháng 12 năm 2016 là 32,7 giường bệnh trên một vạn dân (đạt chỉ tiêu đề ra tại Quyết định số 30/2008/QĐ-TTg ngày 22-2-2008 của Thủ tướng Chính phủ).

Có thể nói, tình trạng quá tải khu vực điều trị nội trú đang từng bước được khắc phục. Bộ Y tế phấn đấu đến năm 2020 về cơ bản không còn tình trạng quá tải bệnh viện với một số chỉ số cơ bản như sau: Năm 2018: 100% BV tuyến Trung ương và tuyến tỉnh, thành phố tại các thành phố lớn như Hà Nội và TPHCM cam kết thực hiện chủ trương không để người bệnh nằm ghép từ 2 người trở lên sau 24 hoặc 48 giờ nhập viện. Năm 2020: không còn tình trạng quá tải BV (đạt mục tiêu đề ra của Đề án giảm quá tải BV).

Thời gian qua xuất hiện không ít vụ thầy thuốc, nhân viên y tế bị bạo hành. Vậy ngành y tế có biên pháp gì để giảm thiểu các vụ bạo hành thầy thuốc, bảo đảm an ninh bệnh viện, thưa Bộ trưởng?

-Về vấn đề này Bộ Y tế đã triển khai nhiều biện pháp nhằm bảo đảm an ninh, trật tự trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Trong đó có việc tăng cường phối hợp giữa ngành y tế và công an, đảm bảo an toàn cho cả nhân viên y tế và người bệnh; xây dựng tiêu chuẩn về bảo đảm cơ sở hạ tầng bệnh viện để phòng ngừa mất an ninh, trật tự bệnh viện; cùng đó là việc bổ sung Luật Khám bệnh, chữa bệnh về trách nhiệm của người bệnh, người dân đối với dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh.

Bên cạnh đó, ngành Y tế cũng nghiêm chỉnh thực hiện các quy định, xử lý nghiêm, thích đáng các vi phạm của nhân viên y tế; tăng cường kỹ năng giao tiếp, ứng xử của nhân viên y tế; nâng cao tinh thần thái độ phục vụ người bệnh; thực hiện quy tắc ứng xử, nâng cao đạo đức nghề nghiệp, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Đồng thời nâng cao vị thế và hình ảnh người thầy thuốc.

Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Dương Nghĩa Toàn (thực hiện)