Đưa kiến thức an toàn vệ sinh lao động vào học đường
Ngày 16/4 tại Hà Nội, Bộ LĐTB&XH; phối hợp cùng Tổ chức Lao động quốc ILO tại Việt Nam tổ chức Diễn đàn Vì một thế hệ người lao động an toàn và khỏe mạnh: Cải thiện An toàn, Vệ sinh lao động trẻ.
Lồng ghép ATVSLĐ vào giáo dục góp phần tăng cường nhận thức về an toàn, sức khỏe tại nơi làm việc.
Diễn đàn nhằm hưởng ứng Ngày thế giới về An toàn và Sức khỏe tại nơi làm việc ngày 28/4 tới đây. Tại Diễn đàn đã cho thấy lao động trẻ là hình ảnh và cũng là chủ nhân tương lai của đất nước nhưng lạị phải đối mặt với nhiều rủi ro khi làm việc.
Lao động trẻ và những…rủi ro
Nhằm cải thiện điều kiện an toàn và sức khỏe nghề nghiệp cho lao động trẻ Tổ chức ILO đã đã tiến hành nghiên cứu để tìm hiểu về thực trạng kiến thức, thái độ và hành vi về an toàn và sức khỏe nghề nghiệp của lao động trẻ trong ngành nông nghiệp và các làng nghề ở tỉnh Phú Thọ, Hưng Yên và TP Đà Nẵng.
Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng phần lớn lao động được khảo sát là lao động làm trong khu vực phi chính thức và đây cũng là nhóm không được huấn luyện an toàn vệ sinh lao động. Trong khi đó phần lớn lao động nhóm này thường làm việc 40 giờ tuần và đối diện với nhiều rủi ro.
Đáng chú ý theo nghiên cứu đây cũng là nhóm đối tượng có xu hướng tuân thủ các quy định an toàn thấp hơn, như không thực hiện các bước đảm bảo an toàn và không quan tâm tới các quy trình an toàn trong lao động.
Trong nông nghiệp, lao động trẻ và người sử dụng lao động trẻ vẫn không hiểu sâu về các bước cần thực hiện để giảm bớt rủi ro trước tác hại lâu dài của thuốc trừ sâu. Ở các làng nghề, người sử dụng lao động thường đánh giá thấp nguy cơ phát sinh từ những máy móc không được bảo dưỡng, bảo trì đầy đủ và nhu cầu về thiết bị bảo hộ. Nhiều lao động trẻ tin rằng họ sẽ không bị ảnh hưởng bởi sự cố liên quan đến công việc.
Tương tự, người sử dụng lao động cũng không cần phải quan tâm đến an toàn và sức khỏe nghề nghiệp vì chưa bao giờ xảy ra tai nạn tại nơi làm việc của họ.
Phát hiện của nghiên cứu cũng đã nêu bật những khoảng trống về kiến thức và thái độ trong ngành nông nghiệp và các làng nghề. Đây cũng chính là nơi tạo ra các rào cản chính và các lĩnh vực cần cải thiện để nâng cao thái độ và hành vi an toàn và sức khỏe nghề nghiệp trong nông nghiệp và các làng nghề nhằm đem lại lợi ích cho lao động trẻ ở Việt Nam.
Lao động trẻ, nhất là trong khu vực nông nghiệp, thiếu nhận thức và các khái niệm về an toàn lao động cơ bản. Nhiều lao động trẻ và người sử dụng lao động trẻ không hiểu biết nhiều về pháp luật ATVSLĐ và các thể chế có liên quan.
Nói về những rủi ro mà lao động trẻ phải đối diện hiện nay ông Hà Tất Thắng Cục trưởng Cục An toàn lao động, Bộ LĐTB&XH thừa nhận, dù đã có nhiều chính sách được ban hành nhưng vẫn còn rất nhiều thách thức trong việc đảm bảo an toàn và sức khỏe cho lao động trẻ khi làm việc. Trong đó bao gồm cả thách thức trong vấn đề nâng cao nhận thức, kỹ năng và hiểu biết về việc tuân thủ các quy định ATVSLĐ của lao động trẻ.
Lồng ghép ATVSLĐ vào giáo dục
Theo thống kê mỗi năm Việt Nam có khoảng 1 triệu lao động trẻ bước vào thị trường lao động, họ chính là tương lai của Việt Nam. Song có rất nhiều yếu tố dẫn đến sự cố mất an toàn trong lao động mà NLĐ trẻ phải chịu, như điều kiện việc làm, thiếu kỹ năng và kiến thức cũng như chưa có tiếng nói về vấn đề an toàn. Nhiều bằng chứng khác cho thấy đây là nhóm đối tượng có xu hướng tuân thủ các quy định an toàn thấp hơn, như không thực hiện các bước đảm bảo an toàn và không quan tâm tới các quy trình an toàn trong lao động...
Từ những thách thức trên tại Diễn đàn các đại biểu cho rằng, cần quan tâm đến lực lượng lao động trẻ cũng như những chính sách đảm bảo ATVSLĐ cho họ. Các nghiên cứu gần đây cho thấy NLĐ trẻ ở độ tuổi từ 15 đến 24 có tỉ lệ thương tích lao động và bệnh nghề nghiệp cao hơn 40% so với NLĐ lớn tuổi. Nhiều NLĐ trẻ tin rằng họ sẽ không bị ảnh hưởng bởi sự cố liên quan đến công việc.
Tương tự, người sử dụng lao động cũng không cần phải quan tâm đến an toàn và sức khỏe nghề nghiệp vì chưa bao giờ xảy ra tai nạn tại nơi làm việc của họ. Nhưng thực tế cho thấy có rất nhiều yếu tố dẫn đến sự cố mất an toàn trong lao động mà NLĐ trẻ phải chịu, như điều kiện việc làm, thiếu kỹ năng và kiến thức cũng như chưa có tiếng nói về vấn đề an toàn.
Vì thế, việc đảm bảo ATVSLĐ, đảm bảo tương lai bền vững cho lao động trẻ là cần thiết. Muốn vậy cần sớm đưa kiến thức về ATVSLĐ vào từ giai đoạn nhà trường như chương trình phổ thông, chương trình dạy nghề.
“ Chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước cần lồng ghép an toàn sức khỏe nghề nghiệp vào giáo dục. Trong đó xây dựng và thực hiện tại tất cả cấp giáo dục nhằm thúc đẩy văn hóa phòng ngừa, quyền và nghĩa vụ của người lao động , và người sử dụng lao động, cũng như kỹ năng nhận biết, loại bỏ và kiểm soát mối nguy và rủi ro” - bà Valentine Đại diện Dự án An toàn và Sức khỏe cho Lao động trẻ, ILO đề xuất.
Cũng theo bà Valentina chủ đề của ngày Thế giới về An toàn và Sức khỏe tại Nơi làm việc của ILO năm nay là Xây dựng một thế hệ người lao động an toàn và khỏe mạnh. Để làm được việc này, chúng ta phải chuẩn bị từ rất sớm, và nên bắt đầu từ môi trường gia đình và cộng đồng thông qua giáo dục và dạy nghề, sau đó, người sử dụng lao động cần nhận thức được các mối nguy hiểm và rủi ro do lao động trẻ gặp phải tại nơi làm việc. Cuối cùng, sự hỗ trợ và đại diện của tổ chức của người lao động đóng vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo rằng người lao động có khả năng thực hiện quyền của mình và dám lên tiếng đối với những vấn đề về ATVSLĐ.
Đồng quan điểm ông Hà Tất Thắng cũng cho rằng, hiện đang tồn tại một khoảng trống về kiến thức và thái độ về ATLĐ trong lĩnh vực phi chính thức, nơi không có quan hệ lao động. Do đó, cần nâng cao nhận thức cho lao động trẻ, đặc biệt trong nông nghiệp, để họ hiểu sâu hơn về các khái niệm về an toàn và sức khỏe nghề nghiệp cơ bản, ngoài việc sử dụng các thiết bị an toàn. Đào tạo và thông tin cho lao động trẻ cần nhấn mạnh hậu quả tiêu cực của các sự cố ATLĐ cũng như hướng dẫn về các yêu cầu để có an toàn và sức khỏe nghề nghiệp tốt hơn.