Nhà máy hơn 5.000 tỷ đồng bỏ hoang
Đó là Dự án Nhà máy bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi (NMBGTM), do Công ty cổ phần Tập đoàn Tân Mai làm chủ đầu tư, được triển khai xây dựng tại xã Bình Long, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
Thiết bị, máy móc của Nhà máy bột giấy Tân Mai Quảng Ngãi để ngổn ngang.
Dự án NMBGTM với diện tích khoảng 45ha. Thế nhưng, sau 5 lần điều chỉnh, tổng vốn đầu tư của dự án đã tăng lên 5.007 tỷ đồng và được UBND tỉnh Quảng Ngãi xem xét những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án, đã đồng ý chủ trương cho giãn tiến độ thực hiện nhằm tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư.
Thế nhưng, sau 8 năm dự án này vẫn chỉ là bãi tập kết các container, thiết bị máy móc ngổn ngang mặc cho mưa, nắng và cỏ mọc um tùm bao phủ.
Cụ thể, dự án đã khởi công từ tháng 7/2010 nhưng đến năm 2012 đã tạm dừng thi công. Nhà đầu tư chỉ mới triển khai thực hiện lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, giải phóng mặt bằng.
Nhưng từ đó cho đến nay, phần diện tích xây dựng của dự án chỉ là một bãi đất trống và hàng trăm thiết bị cùng, vật tư của nhà máy nằm phơi nắng.
Theo kết luận của cơ quan thanh tra, nhà máy đã “Thực hiện không đầy đủ trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về đầu tư”.
Cụ thể, nhà đầu tư lập hồ sơ xin điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư lần ba vào năm 2011, với nội dung điều chỉnh tổng vốn đầu tư từ 2.219 tỷ đồng lên 5.007,376 tỷ đồng (vốn góp các nguồn khác 20%, vốn vay 80%) và thời gian vận hành nhà máy bột giấy tháng 12/2012, nhà máy giấy tháng 12/2013, nhưng trong hồ sơ điều chỉnh không chứng minh được về phần vốn tăng thêm (nguồn vốn vay chỉ được ngân hàng phê duyệt giới hạn cho vay là 2.770 tỷ đồng chiếm 69,15 vốn vay).
Nhà đầu tư ngừng thi công các hạng mục trên mặt bằng nhà máy từ tháng 12/2012 nhưng không có văn bản thông báo cho cơ quan quản lý đầu tư theo quy định tại khoản 1, Điều 67 Nghị định số 108/2006/NĐ-CP ngày 22/9/2006 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư năm 2005 (nay được quy định tại khoản 1, Điều 47 luật Đầu tư năm 2014).
Kết luận thanh tra cũng cho rằng:“Toàn bộ thiết bị, máy móc và công nghệ đầu tư dự kiến lắp đặt cho NMBGTM được mua lại hàng thanh lý tại Canada vào năm 2007 chưa hoàn thiện, các động cơ điện công suất lớn, chuyên dụng và hệ thống mạch điều khiển động lực lệch chuẩn về cấp điện áp của lưới điện công nghiệp Việt Nam nên không sử dụng được, cần thay thế bổ sung mới và cải tạo nhưng nhà đầu tư không có giải pháp khắc phục.
Nhãn mác, ký hiệu bên ngoài của 21 nhóm loại máy móc thiết bị tại mặt bằng NMBGTM qua thanh tra cho thấy được sản xuất, chế tạo vào khoảng từ năm 2003 trở về trước”.
Tháng 5/2017, tỉnh Quảng Ngãi đã thành lập đoàn thanh tra tại khu vực dự án này và đã có kết luận hàng loạt sai phạm như: Thực hiện không đầy đủ về trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về đầu tư; Nhà đầu tư vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai; Nhà đầu tư vi phạm về tiến độ theo giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh; Nhà đầu tư không thực hiện đúng cam kết về nguồn vốn đầu tư…
Trao đổi điện thoại, bà Hà Thị Anh Thư, Bí thư huyện ủy Bình Sơn cho biết: “Dự án xây dựng NMBGTM đã bỏ hoang rất lâu rồi. Trước đó, UBND tỉnh Quảng Ngãi có văn bản kết luận thanh tra về chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai xây dựng và đầu tư đối với Dự án này. Đồng thời, UBND tỉnh Quảng Ngãi phải có hướng xử lý các thiết bị máy móc của nhà máy bỏ hoang lâu đã hư hỏng để sớm kêu gọi nhà tư khác vào”.